Als je tegenwoordig door Vierlingsbeek wandelt, dan kom je in het dorp nog maar relatief weinig historische panden tegen. Bijna de complete bebouwing is naoorlogs, op een enkel monument na. Dat heeft alles te maken met de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog in Noord-Brabant.
In september 1944 lag Vierlingsbeek namelijk in de frontlinie van de slag om Overloon. En net als Overloon en Maashees kreeg Vierlingsbeek het tijdens de gevechten tussen de geallieerde en Duitse troepen zwaar te verduren.
Eind september 1944 moesten de inwoners van Vierlingsbeek op bevel van de Duitse bezetter hun woningen verlaten. Een deel van de bevolking werd ondergebracht in Holthees, anderen vonden onderdak in Maashees. Kort daarop begonnen de beschietingen en de artilleriebombardementen die enorme schade aanrichtten in het dorp. Van kasteel De Hattert bleef niets meer over. De kerk werd verwoest samen met bijna een derde van alle woningen. Nog eens bijna 300 woningen werden zwaar beschadigd, maar die konden na de bevrijding weer worden hersteld.
Het duurde tot het voorjaar van 1945 voor de storm in deze contreien zover was geluwd dat de bevolking naar het dorp kon terugkeren. Maar de blijdschap het allemaal te hebben overleefd zal een flinke domper gekregen hebben bij de aanblik van wat men thuis aantrof. De mensen moesten niet alleen het verlies verwerken van relatief veel familieleden, vrienden, buren en kennissen, maar nu ook in het reine zien te komen met de verwoesting van hun dorp.
Afgezien van de schade als gevolg van beschietingen, was er ook veel geplunderd tijdens de afwezigheid van de bevolking. Langstrekkende troepen hadden van de gelegenheid gebruik gemaakt om zichzelf van alles toe te eigenen. Veel huisraad was meegenomen en het paardenbestand was voor de helft uitgedund. Ook het merendeel van de runderen en varkens was meegenomen en van de landbouwgereedschappen was bijna alles gepikt. En alsof dat nog niet genoeg was, bleek de omgeving bezaaid te zijn met landmijnen.
Onder deze traumatische omstandigheden moest men als het ware helemaal opnieuw beginnen. De wederopbouw van Vierlingsbeek heeft dan ook bijna tien jaar geduurd. Eerst kwam er noodhuisvesting of woonde men tijdelijk bij elkaar in. Gelukkig kon Vierlingsbeek bij dit herstel op anderen rekenen. Een belangrijke partner was de gemeente Uithoorn, die Vierlingsbeek financieel en materieel enorm heeft geholpen. Daarnaast sprongen ook andere gemeenten, zoals Zwolle, Castricum en Den Helder bij.
echt heel jammer dat al veel van die mooie paden zijn verwoest in de oorlog .en waarom eigenlijk. echt jammer.zonde.ik zelf hou erg veel van oude panden ,maar voornamelijk van kastelen.
Marilou Nillesen, namens BHIC
bhiczei op 29 juni 2012 om 11:03
@Angela: Ja zonde he? Als je van kastelen houdt, kun je het woord "kasteel" intikken in het kadertje Brabants verhalen (hier rechts op onze site). Dan vind je verschillende mooie verhalen over deze oude bouwwwerken!
Sorry, óók Uithoorn. Helaas is nu de pas gerestaureerde kerk van Nieuwe Amstel=Amstelveen de Sint Urbanus afgebrand (Behalve de toren).
Hilde Jansma
bhiczei op 22 januari 2019 om 12:47
Dankjewel Hennie, voor deze aanvulling. Het is goed om te horen dat er nóg meer gemeentes betrokken zijn geweest met de hulp aan Vierlingsbeek. Ook leuk dat Amstelveen indertijd dat monument als bedankje aan Amstelveen heeft gegeven, zoals op die website waar je naar verwees te vinden is.
In september 1944 lag Vierlingsbeek namelijk in de frontlinie van de 
Het duurde tot het voorjaar van 1945 voor de storm in deze contreien zover was geluwd dat de bevolking naar het dorp kon terugkeren. Maar de blijdschap het allemaal te hebben overleefd zal een flinke domper gekregen hebben bij de aanblik van wat men thuis aantrof. De mensen moesten niet alleen het verlies verwerken van relatief veel familieleden, vrienden, buren en kennissen, maar nu ook in het reine zien te komen met de verwoesting van hun dorp. 
