Maar de belangrijkste drijfveer was misschien wel het zicht op een eigen huis; een zeldzaamheid in die tijden van grote woningnood. Ongehuwd samenwonen was ondenkbaar en zou bovendien voor een katholieke school reden tot ontslag zijn. Maar de reis naar het Landhorst was voor het jonge stel bepaald geen straf. Ad: “We gingen vanuit Eindhoven - waar we vandaan kwamen - met de bus naar Wanroij en leenden daar fietsen bij de pastorie. Vanuit daar fietsten wij naar Landhorst en we vonden het meteen geweldig. Helemaal alleen op de hei, heel romantisch.”
Het werd een tijd van flink aanpakken, met allebei drie klassen onder hun hoede met daarin totaal 72 kinderen. “Maar het was wel modern: de school had tafels en stoeltjes in plaats van de banken die bijvoorbeeld nog in Eindhoven stonden. Ook de lesmethode in de kast bleek enorm bij de tijd. Bovendien was het een gemengde katholieke school; bijzonder voor die jaren”, halen Bert en Ad hun herinneringen op.
Geen ouderavond maar op huisbezoek
Hard werken was in Landhorst niets bijzonders. “Die pioniers werkten echt dag en nacht. We hielden geen ouderavond: we gingen op huisbezoek. Omdat die gezinnen zo groot waren, kon je in één avond wel vijf of zes kinderen bespreken.” Op hun eerste schooldag werden de kleinsten ook niet door hun moeder afgeleverd; die liepen gewoon met de oudere broers of zussen mee. “Het waren heel makkelijke kinderen. Ze waren allemaal blij dat ze naar school mochten. Voor ouders waren kinderen, zeker in die zware beginjaren, vooral hulp op de boerderij.”
De kinderen, van zes tot twaalf jaar, kenden niet veel anders dan dat leven uit werken bestond. Kerstvieringen, koninginnedag, de verjaardag van meester of juf waren voor hen vaak heel bijzonder. “Kaarsjes op tafel en samen liedjes zingen; ze genoten er allemaal van”, herinnert Ad zich. Op hun beurt genoot het jonge echtpaar van Landhorst en de mooie omgeving. “Na school gingen we even wandelen met onze hond. Dat vonden mensen uit Landhorst best raar: wat dóe je dan in die bossen? Maar het was voor ons even een moment buiten de school want ’s avonds wachtte het correctiewerk en de voorbereiding van de volgende dag.”
'Het westen grenst aan Venhorst'
Bert vult aan: “Vergeet niet dat het wereldbeeld van die kinderen heel anders was. Bij een proefwerk was de vraag waar Nederland aan grensde in het westen. Toen schreef er één jongen: Nederland grenst in het westen aan Venhorst. Daar kun je nu om lachen, maar groter was hun wereld ook echt niet.” Het dorpse leven beviel prima, maar af en toe terug naar Eindhoven deed het stel ook goed. Eerst met de bus vanuit Boekel, later met hun Trabantje. “Zo’n dagje even weg was wel prettig.”
Want Bert en Ad zorgden in Landhorst voor veel méér dan alleen het onderwijs. Er zijn weinig activiteiten te bedenken waaraan ze niet hebben meegewerkt: van het koor tot Sinterklaas, van de oprichting van de bibliotheek tot de invoering van het schoolzwemmen, zelfs in de politiek was Ad vertegenwoordigd. “Ik kwam met voorkeursstemmen in de raad. Als eerste vrouw. ‘Politieke aardverschuiving in Landhorst’ stond er in de krant”, vertelt zij. Na twee jaar – nadat de komst van de nieuwe school was geregeld – hield ze dat voor gezien.
Ook het schoolgebouw was wat je nu ‘multifunctioneel’ zou noemen. Met een paar kussentjes op de tafels werd het een consultatiebureau, maar ook de huisarts uit Wanroij hield er één keer in de week spreekuur, net zoals de Boerenleenbank. Maar ook het stembureau of bevolkingsonderzoek vond er onderdak.
Heerlijke tijd
In 1986 hield het echtpaar De Win het voor gezien. “Een paar jaar geleden kregen we een kaartje uit Groningen. Van een oudleerlinge die daar als diëtiste werkte en ons bedankte voor het in haar gestelde vertrouwen. De beroepskeuzetest wees in 1972 uit dat ze naar de huishoudschool moest, maar wij vonden dat ze naar de havo kon. Dat mensen dat na 35 jaar nog laten weten, dat is prachtig”, stelt Bert. Na de VUT vertrok het stel naar Uden. “Anders waren we in zoveel bijbaantjes blijven hangen. Maar het was een heerlijke tijd: het dorp was goed met ons en wij goed met het dorp.”
