skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Marte Stoffers
Marte Stoffers Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Marte Stoffers
Marte Stoffers Bhic

Margarine, margarine en nog eens margarine!

In 1871 richt Antoon Jurgens (1805-1880) in Oss de eerste margarinefabriek ter wereld op. Jurgens is op dat moment handelaar in natuurboter die op de markt in Oss aangevoerd wordt. Rond 1870 had hij gehoord van de uitvinding van margarine door de Franse chemicus A. Mège Mouriès. De familie kocht het recht op het recept.

Huize Kio en kantoor JurgensSimon van den Bergh, door Eduard FrankfortEn zo begon de familie Jurgens in de schuur achter hun woonhuis met de fabricage van 'kunstboter',  zoals men toen zei.

Al na een jaar weet Simon van den Bergh (1819-1907) het recept te achterhalen. De familie begint dan tussen Nieuwstraat-Heschepad en Margarinepad eveneens een margarinefabriek. In 1885 wordt voor de fabriek een kantoor gebouwd aan de Molenstraat 13-15. Zelf woont Simon van den Bergh op nummer 3. Met deze twee margarinefabrieken begint voor Oss het industriële tijdperk.

Het eerste station, al gebouwd in 1873Al spoedig blijkt er een enorme vraag naar dit nieuwe, goede en smakelijke voedingsmiddel. De zonen van Antoon Jurgens, Jan (1835-1913), Henri (1840-1888) en Arnold (1842-1912) bouwen het bedrijf uit. Margarine wordt de eerste jaren vooral naar Duitsland en Engeland geëxporteerd. Met paard en wagen wordt de margarine door de Begijnenstraat naar schepen in de Maas gebracht voor transport naar de zeehaven Rotterdam. Andersom worden grondstoffen aangevoerd.

In 1881 krijgt Oss aansluiting op het spoorwegnet, hetgeen een grote verbetering voor het vervoer van goederen en personen is. Toch bijven aan- en afvoer lastig. De fabrikanten en de gemeente ontwikkelen dan ook plannen voor de aanleg van een kanaal naar de Maas, maar daar komt op dat moment niets van terecht. Van den Bergh besluit daarop in 1891 uit Oss te vertrekken. Hij bouwt in Rotterdam, 'op Feijenoord', een nieuwe fabriek.

In 1916 wordt het woonhuis van Jurgens afgebroken om plaats te maken voor een groot fabrieksgebouw. Het bedrijfsterrein strekt zich inmiddels uit tot aan de Nieuwe Brouwersstraat en Torenstraat. Honderden mannen, vrouwen en kinderen vinden werk in het bedrijf. De architect C. Estourgie (1884-1950) is de ontwerper van de nieuwe fabriekshallen langs de Kerkstraat.

De felle concurrentie tussen Van den Bergh en Jurgens eindigt in 1927 met de oprichting van de Margarine Unie. De fabriek in Oss blijft gewoon doordraaien. Maar na het samengaan van de Unie met de Lever Brothers uit Engeland (Unilever), wordt de productie vanuit Oss overgebracht naar Rotterdam. Voor Oss is het verdwijnen van de fabriek een grote slag voor de werkgelegenheid. Philips begint in de verlaten hallen in 1931 een fabriek voor lichtarmaturen.

In de jaren tachtig zijn de fabriekshallen van Jurgens gesloopt. De nieuwe gevels hebben echter vormen en afmetingen die sterk lijken op de verdwenen fabriek.

Reacties (16)

wbklatt@live.nl zei op 15 januari 2008 om 19:47
Hallo, al eens gehoord over de Melkinrichting van de Gebr. Klatt , welek in 1942 moest sluiten ten gunste van "St. Willebrord"?
Henk Buijks (namens BHIC) zei op 16 januari 2008 om 13:12
Beste heer of mevrouw Klatt,
Voor mijzelf was het nieuw, maar Paul Spanjaard van de Osse Historische Vereniging 'De Werkende Mens' wist dat de huidige NS-fietsenstalling tegenover het station Oss ooit de zuivelfabriek van Klatt was, gebouwd begin jaren '20 van de 20e eeuw.

Verder kwam ik op internet de volgende naturalisaties tegen. De 1e datum is steeds de datum v.naturalisatie, de 2e geboortedatum (en plaats).

-10-03-1921 Friedrich Hermann Heinrich Karl Klatt zuivelbereider Oss Nederland 23-12-1897 Oss
-10-03-1921 Fritz Ludwig Max Johann Klatt zuivelbereider Zehna Mecklenburg-Schwerin 11-08-1869 Oss
-18-11-1921 Hermann Max Wilhelm Klatt zuivelbereider Zehna Mecklenburg 08-12-1873 Oss
-10-03-1921 Hulda Clara Frieda Klatt zonder beroep Oss Nederland 12-03-1899 Oss

Hoogstwaarschijnlijk zijn deze mensen familie van u. Mocht u naar aanleiding hiervan verhalen of foto's hebben, het BHIC hoort graag van u!

Met vriendelijke groet
wbklatt@live.nl zei op 17 januari 2008 om 14:43
Hallo
ondertussen is mij duidelijk geworden dat de huidige fietsenstalling NIET tot de melkfabriek behoorde.

Wat ik zoek voor stamboomonderzoek, zijn gegevens / informatie over de melkfabriek en over de gebroers Klatt
eigenaren van de fabriek. In de familie zijn geen foto,s meer aanwezig van de fabriek welke achter de fietsenstalling was.
Met vr gr
Frans van de Vorst zei op 23 januari 2008 om 09:20
Beste heer/mevr Klatt,
Zoeken naar melkfabriek Klatt; in gemeentearchief Oss 1810-1930 bij stukken Hinderwet inventarisnummers 2122 en 2129 t/m 2136. Hierin vind u zeker gegevens over de firma Klatt.
Met vriendelijke groet
Frans van de Vorst, afrikabiker@yahoo.de zei op 23 januari 2008 om 10:55
Beste heer/mevrouw Klatt,
In 1928 waren de Gebroeders Klatt zuivelbereiders en werkten vanuit Stationsweg 28 te Oss.Zeker weten!!!!!
Met vriendelijk groet
wbklatt@live.nl zei op 28 januari 2008 om 19:31
Beste Frans,
het is ondertussen duidelijk geworden dat "Stationsweg en Spoorlaan" als hetzelfde adres moet worden beschouwd, bedankt voor de lering hierover.
Betreffende je hint m.b.t. de Hinderwet,heb hier zinvolle gegevens gevonden.
Mvrgr Wilhelm
pieter@roskamox.nl uit de Goudmijnstraat zei op 24 februari 2008 om 13:30
eDag W.B. Klatt,
Op zoek naar gegevens over de Goudmijnstraat vond ik terloops op het BHIC onder toegangsnummer 6373, in inventarisnummer 445 met notulen van de Osse gemeenteraad op 2 september 1919, dat dan een voorstel wordt aangenomen om grond van de gebrs. Klatt te kopen t.b.v. doortrekking van de Stationsweg. De grond lag dus dicht aan de spoorlijn.
Ik heb een mevrouw Klatt gekend die in de 1950-er jaren soms bij de ingang van de fietsenstalling voor het station zat. Later heb ik haar bezocht in Heesch, waar ze erg trots was op haar moestuin en nog later in Oss in de Ruwaard toen zij in de 90 was.
wbklatt@live.nl zei op 26 februari 2008 om 18:16
Hallo Pieter

De door jou gememoreerde personen zijn oom en tante van mij, zal e.e.a.nader met je bespreken via je E-mail adres.
R.Pieters zei op 16 augustus 2009 om 14:42
Geachte W.B.Klatt,
Uit de Adressengids 1928 van Oss heb ik nog de volgende informatie gevonden:
Particuliere Eerste Ossche Stoomzuivelfabriek en Melkinrichting Gebroeders Klatt
Stationsweg 28 / later Spoorlaan
Periode 1926 – 1941
Produceerde boter en consumptiemelk
Klatt, F.L.M.J. Zuivelbereider
getrouwd met Kapper, F.
Klatt, H.M.W. Zuivelbereider
getrouwd met ….Liefting, wonende Kazernestraat 12
Klatt, Wilhelm Ernest Albrecht Zuivelbereider
getrouwd met Elisabeth Maria van Thiel, wonende Kortfoortschestraat 97

R.Pieters Oss 16-08-2009
Ton Aarts zei op 17 mei 2012 om 17:33
Hallo, mijn overgrootvader Christiaan van de Loo (1852-1903) zou als jachtopziener gewerkt hebben op het landgoed van de familie Jurgens.
Hij overleed in Herpen in 1903, pas 51 jaar oud. Of zijn vroege overlijden iets te maken had met zijn werk ??
Weet iemeand hier iets van ? Foto's ?
Groeten, Ton Aarts. famaaarts@ziggo.nl
Gerard W. Ch. Lemmens
Gerard W. Ch. Lemmens zei op 16 oktober 2014 om 15:39
Dag Gineke,
Ik heb mij eerst ook laten wijsmaken dat de familie het recht om margarine te produceren kocht van de Franse uitvinder van het produceren margarine, maar achteraf (ben de bron vergeten!) hoorde ik dat ze dat recht niet gekocht hadden maar na de procudure gezien te hebben gewoon zelf het proces gingen copieren zonder het recht gekocht te hebben ??
Wat is de waarheid ??
Groetjes,

Gerard Lemmens
Gerard W. Ch. Lemmens
Gerard W. Ch. Lemmens zei op 9 januari 2018 om 17:18
Dag Marilou, De verbinding met hier werkt helaas niet meer op jouw vorige
berichtje !? Groceries, Gerard
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 10 januari 2018 om 09:29
Oei Gerard, dat is vervelend. Ik ga Marilou meteen even vragen of zij dit kan herstellen. Bedankt voor het doorgeven.
G.W.Ch. Lemmens zei op 10 januari 2018 om 11:36
Dag Market en Marilou, Beiden Reuze bedankt voor het herstellen van die link!! Groetjes en dank, Gerard

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen