skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Astrid de Beer
Astrid de Beer RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Astrid de Beer
Astrid de Beer RA Tilburg

Archieven

16 Gewestelijke en departementale besturen Brabant, 1795 - 1814 N.B. Stukken vanaf 1770

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Historisch overzicht
1795-1810 i
1810-1814 i
16 Gewestelijke en departementale besturen Brabant, 1795 - 1814 N.B. Stukken vanaf 1770
Inleiding
Historisch overzicht
1810-1814

Gebruik CTRL + scroll om te scrollen

Ga
Krachtens het Parijse verdrag van 14 maart 1810 stond koning Lodewijk Bonaparte van Holland het ten zuiden van de Waal gelegen deel van zijn koninkrijk af aan zijn broeder Napoleon, keizer der Fransen. Op 26 april daaraanvolgende werd derhalve een Frans keizerlijk decreet uitgevaardigd, krachtens hetwelk een departement van de Monden van de Rijn werd opgericht.

Dit departement, waarvan de prefect te 's-Hertogenbosch zetelde, was in door onderprefecten bestuurde arrondissementen Eindhoven, 's-Hertogenbosch en Nijmegen verdeeld. Het departement van de Monden van de Rijn bestond namelijk uit het oostelijke deel van het voormalige Hollandse departement Brabant, het nu bij de provincie Noord-Brabant behorende deel van het voormalige Hollandse departement Maasland en het ten zuiden van de Waal gelegen deel van Gelderland. Krachtens een keizerlijk decreet van 14 mei 1810 werd dit departement in gemeenten verdeeld, waarvan de grenzen enigszins verschilden van de voordien bestaan hebbende schepenbanksgebieden. * 

Het westelijk deel van het voormalig Hollandse Brabant werd krachtens een keizerlijk decreet van 8 november 1810 bij het departement van de Twee Nethen gevoegd, waarvan de prefect te Antwerpen zetelde. Ten aanzien van de financiële administratie bleef dit arrondissement, dat eveneens in enigszins van de schepenbanksgebieden afwijkende gemeenten werd verdeeld, echter tot 31 december 1810 verenigd met het departement van de Monden van de Rijn.
Evenmin als Van de Mortel een functieomschrijvende instructie voor de landdrost in het archief van het landdrostelijke bewind vond, vond ik een dergelijke instructie voor de prefect in het omvangrijke departementsarchief van de Monden van de Rijn of voor een onderprefect in een der onvolledig bewaarde arrondissementsarchieven. Van de vele wel in voornoemd departementsarchief te vinden functieonderdelen beschrijvende instructies bleek die om het departement in arrondissementen en kantons van gelijke omvang en met gelijk inwonertal te verdelen onuitvoerbaar. *  Een onderzoek in hoever de andere functieonderdelen beschrijvende instructies voor de prefect, die volgens Van de Mortel agent, rechter in bestuursgeschillen, beschermer van staatkundige en godsdienstige instellingen en gerechtelijke ambtenaar was, wel uitvoerbaar bleken, dreigde derhalve meer jaren te vergen dan mij ambtelijk resten. *  Het werd daarom meer gewenst geacht de ook voor andere onderzoekingen van belang zijnde door mij beschreven bestuursarchieven en een ander in voornoemde jaren beschrijfbaar archief eerder toegankelijker te maken.

Toen Nicolas Frémin de Beaumont, de prefect van het departement van de Monden van de Rijn, op 9 december 1813 had vernomen, dat boeren ten westen van 's-Hertogenbosch niet meer aan Franse troepen wilden leveren, verliet hij deze stad. *  Hij nam toen een deel van het departementsarchief op drie karren mee naar Grave, waar hij de administratie van zijn departement voortzette, totdat hij op 5 januari 1814 met medeneming van voornoemd archiefdeel via Duitsland naar Frankrijk vertrok.
De secretaris generaal van het departement van de Monden van de Rijn zette na het vertrek van de prefect uit 's-Hertogenbosch daar een ander deel van de departementsadministratie voort, totdat hij het departementsbestuur op 27 januari 1814 aan het Van Heurn geheten lid van de prefectuursraad overdroeg. *  Dit lid droeg voornoemd bestuur de volgende dag over aan commissarissen van de souvereine vorst der Nederlanden.

De onderprefect van het arrondissement Breda verliet dit arrondissement, toen generaal Decaen op 10 december 1813 de ontruiming van de stad Breda door het Franse garnizoen had geëist. Deze onderprefect moest echter op bevel van de prefect van het departement der Twee Nethen naar zijn arrondissement terugkeren. Het als tijdelijke standplaats aan deze onderprefect toegewezen Bergen op Zoom werd op 3 mei 1814 door de Fransen ontruimd krachtens het op de voorafgaande 23 april te Parijs gesloten vredesverdrag.
Erfgoedstuk
Beschrijving van de archieven
Voor een historisch overzicht en meer informatie zie gids van J. Bos-Rops, J. Sanders en A. van Vliet, Noord-Brabant in de Bataafs-Franse tijd 1794-1814: een institutionele handleiding (2002) en de in het jaar 2000 verschenen gids Noord-Brabant in de Bataafs- Franse tijd 1794-1814.
Aanwijzingen voor het gebruik
Bijlagen
Inventaris

Kenmerken

Datering:
1770-1814
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch