skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg

Archieven

2092 Norbertijnenabdij van Berne, oud archief, 1134-1857

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Historisch overzicht
1 Stichting en ontwikkeling in de middeleeuwen (1134-1572)
2 De Tachtigjarige Oorlog (1568-1648)
3 Verblijf in de Spaanse, later Oostenrijkse Nederlanden en in de parochies (1649-1796)
2092 Norbertijnenabdij van Berne, oud archief, 1134-1857
Inleiding
Historisch overzicht
3 Verblijf in de Spaanse, later Oostenrijkse Nederlanden en in de parochies (1649-1796)
Meteen na de Vrede van Munster, op 9 juli 1648, sloegen de Staten van Holland alle bezitting van de abdij aan. De abt kreeg toestemming nog tot 13 februari 1649 in de oude abdij te blijven wonen. Daarna verbleef hij met toestemming van de overheid nog tot 1657 in Heeswijk op het Slotje. Zielzorg was in de Republiek verboden. In Bedaf in het Land van Ravenstein, juist over de grens met de Republiek, was een schuurkerk opgericht voor Heeswijk en Dinther. Veel abdijleden leefden als pastoors in het geheim in hun parochie. Het vrije Bokhoven was bij tijd en wijle een welkome uitkomst
Intussen had de abdij in 1649 een huis in Vilvoorde bij Brussel verworven. Daarheen verhuisden toen enkele abdijleden, de abt in 1657. Toch ontstond daar slechts heel aarzelend een bescheiden vorm van kloosterleven. Meer dan een refugiehuis is het nooit geworden. De abdijleden wilden hun uitkering van de Staten van Holland niet kwijtraken en bleven liever in stilte in hun parochies dan aan een avontuur met ongekende afloop in het zuiden beginnen. De pastoor van Heeswijk bleef op het Slotje wonen. In 1724 verwierf de abt het Slotje voor een erfpacht die in 1785 afgekocht werd. Toen was het Slotje weer bezit van de abdij.
Aan het eind van de achttiende eeuw werd de abdij in Vilvoorde geconfronteerd met de verlichte ideeën van de keizer-koster Jozef II. Hij streefde ernaar het aantal kloosters drastisch te verminderen en op de overblijvende meer greep te krijgen. Berne verzette er zich zo goed en kwaad mogelijk tegen. Norbertijnen- en norbertinessenkloosters in de Oostenrijkse Nederlanden ontkwamen niet aan opheffing. Berne stelde zich toen op het standpunt een Hollandse abdij te zijn.
Nadat de prior en de provisor in 1794 uit Vilvoorde gevlucht waren uit angst voor het Franse regime, keerden ze er het jaar erop nog even terug. De inlijving van de Oostenrijkse Nederlanden in dat jaar was de reden dat Berne in 1796 zijn Vilvoordse onderkomen verliet en zijn blik definitief noordwaarts richtte.
4 Voortbestaan in de parochies (1796-1857)
Verantwoording van de inventarisatie
Aanwijzingen voor de gebruiker i
Regesten
Inventaris

Kenmerken

Datering:
1134-1857
Vindplaats origineel:
Depot Abdij Berne, Heeswijk-Dinther