Archieven

5011 Dorpsbestuur Helvoirt, 1340-1814

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

5011 Dorpsbestuur Helvoirt, 1340-1814

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Printen

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC)

Inleiding

Historisch overzicht

Geschiedenis en inventarisatie van het archief

Aanwijzingen voor de gebruiker

Regestenlijst van -meestal- papieren afschriften

1 24 mei 1309 (zaterdag na Sinnen).
Hertog Jan van Brabant verklaart verkocht te hebben aan de inwoners van Haaren en aan anderen, die in de koop hebben deelgenomen, zekere gemeente, liggende tussen de weg naar het kerkhof van Helvoirt tot aan de St. Nicolaasstok, vandaar naar de Aa en door het water naar de dijk van Cristine gen. de Dyck, vandaar naar de windmolen van Willem de Fine in Enschot, vandaar door de Hollandseweg naar het bos van Udenhout, vandaar naar de Leendonck en vandaar naar de eerste paal.

2 28 december 1339 (dynsdachs voor onsen heeren besnydinghe).
Johannes Lisciop, rentmeester van Brabant te 's-Hertogenbosch, bevestigt de verkoop aan de meester van het Huis van Giersbergen van zekere heiden, gedaan door Walther Goyart, rentmeester van Brabant, welke verkoop bevestigd is door diens opvolger Henrick Lumbaer. Bedoelde heide is gelegen tussen de volgende palen: te beginnen aan de poort van hetzelve huis, gaande door de benedenweg naar Vlamen tot de plaats genoemd d'Midvenne, vandaar naar Helvoirt tot de plaats genoemd Witvenne, vandaar tot de weg leidende van de woning van ene Poelmans naar de poort van hetzelve huis van Giersbergen en vandaar weer opklimmende tot de paal gesteld voor het huis van Nieuwkuijk en vandaar naar de oude graft van de oude goederen van het huis van Giersbergen, tegen 30 oude Franse groten per jaar op St. Jan.

3 27 september 1356.
Wenceslaus en Johanna, hertogin van Brabant, bevestigen een palinge, welke door Bernard de Borguenail, drossaard van Brabant, en scheidslieden gedaan is tussen de stad 's-Hertogenbosch en de lieden van Vught en Cromvoirt ter ene zijde en de lieden van Vlijmen en Engelen ter andere zijde, luidende: te beginnen aan het kruis dat voor Engelen placht te staan te Diependikewaarts, vandaar lijnrecht op de keel van de Engelsche meren, vandaar lijnrecht op het Molenwiel, vandaar lijnrecht op de Hornick bij Autenloir van Vlijmen in de stege aldaar, vandaar lijnrecht op de Breedenwech en vandaar lijnrecht op de Dyselberch.

4 16 april 1396.
Johanna, hertogin van Brabant, verklaart, dat haar vader hertog Jan aan de lieden van Haaren bij Oisterwijk allerhande gemeinten heeft verkocht, waarvan het charter gedeeltelijk door de ratten is opgegeten en het zegel bijna is afgevallen. Zij bevestigt dit charter en bepaalt dat de lieden van Haaren voortaan voor hun huis mogen poten gevende vidimus van de voornoemde akte van 1309.

5 13 december 1396.
Johanna, hertogin van Brabant, staat aan Pauwei van Haestrecht, heer van Venloon, toe een gracht te graven naar de Bosschesloot door de heerlijkheden Loon, Drunen en Helvoirt en bruggen en spuien te maken, onder voorwaarde dat hij de lieden, door wier landen hij graven zal, schadeloos zal stellen ten overstaan van schepenen der respectieve heerlijkheden.

6 20 januari 1417.
Jacop van Vladeracken, Rolof Beerwout, Jan die Lu, Jan Hoernken en Peeter Steenwech, schepenen van 's-Hertogenbosch, verklaren, dat Jan Boey die Smidt en Gerit die Bie Janssoen getuigd hebben, dat toen zij schepenen van Drunen waren Heer Pauwei van Haestrecht, heer van Venloen, een eninghe deed beleggen en begeerde dat allen die in Drunen in de zuidzijde gelegen waren hem zouden toestaan een gracht te graven van een roede breed om zijn turf van Loon daarover te varen, waarop allen toestemden, uitgezonderd Peeter Byessoen, Heyl Hermans en Lambrecht Gibensoen, op voorwaarde, dat van de turf, die zij voor eigen gebruik uit Loon zouden halen, zij tolvrijheid zouden genieten en van de turf die zij niet zelf gebruiken, zij hetzelfde zouden betalen als anderen. Voorts dat Heer Pauwei twee bruggen zou leggen, een in Spaependyck en een op May hofstadt.

7 20 april 1491.
Maximiliaan, Rooms koning, en Philips, hertog van Brabant, verklaren vernomen te hebben dat de ingezetenen van Helvoirt in de laatste oorlog met Gelre en Luik als goede onderzaten geholpen hebben met voetknechten, wagens en paarden, alsook vele kosten hebben gehad en tevens in aanmerking genomen, dat het dorp klein is en de meeste goederen aan Bossche poorters behoren, staan toe, dat de ingezetenen de vroenten voor hun erve beplanten tot 80 voeten landinwaarts, onder voorwaarde dat zij van het verkochte hout de tiende penning als houtschat zullen geven.

8 25 april 1509.
Jacob Gielis Loerssoen, Jan Hessels, Adriaen Swegens, Gerit Wirloffs (Witlox), Jan Diebeeldt (Dibbolts) en Goyaert Jan Claessoen, schepenen in Helvoirt, verklaren, dat voor de gebannen vierschaar enige inwoners van Nieuwkuijk getuigd hebben, dat het recht en de schouw van de ingezetenen van Nieuwkuijk tussen het land van Heusden en Nieuwkuijk eindigt aan een wiel geheten den Decker, gelegen op het eind van de Haersteegde ten godshuize geheten op den Donck en dat die van Heusden ten oosten van de lijn van den Decker tot de Langenwiel en van daar tot Willem Zeghers wiel geen recht hebben. Voorts hebben enige inwoners van Giersbergen voor Wouter Backs, vorster van Helvoirt, getuigd, dat een graft van het huis van Giersbergen, geheten de oude graft, gelegen is om de huizinge van Giersbergen, zoals het hof van Giersbergen daar begraven ligt.

9 30 november 1510.
Jan van den Hoevenen en Adriaen Class Berckelmans, schepenen van Helvoirt, verklaren, dat Henrick van Berck, Reyner Jan Daemas, Yewan Hack en Rykaert Ariaenss als scheidslieden in een geschil tussen de inwoners van Helvoirt en Herpt hebben bepaald, dat die van Herpt gerechtigd zijn in het Herptsche van te turven.

10 29 september 1553.
Aantekening van zeker akkoord, gesloten tussen de heer van Helvoirt en de heer van Loon, houdende, dat de spui of verlaat in de Helvoirtse gemeint (uitwaterende in de Loonse turfvaart) eeuwig en erfelijk zal zijn.

11 21 november 1553.
Godevaert Bogaerts, schout van Oisterwijk, en Gysbert Ancems als kind van Bistervelt, gekozen scheidslieden, verklaren, dat zekere twist is ontstaan tussen de ingezetenen van Helvoirt en Herpt, waarbij laatstgenoemden door Leenmannen in het Kwartier van Oisterwijk tot een merkelijke som geld veroordeeld zijn, hetgeen geleid heeft tot de inbeslagname van vier paarden. Zij bepalen, dat die van Herpt aan Helvoirt 55 carolusgulden zullen betalen, waarna de paarden moeten worden teruggegeven en alle aanspraken dood zullen zijn.

12 30 oktober 1560.
Het Leenhof van Brabant, gezien hebbende dat Mr. Henrick Bloeymans het meest geboden heeft, beleent hem met de hoge, middel en lage heerlijkheid van Helvoirt in het Kwartier van 's-Hertogenbosch, met de warande, vogelarij, visserij, keuren, breuken en alle criminele en civiele emenden, confiscaties van bastaardgoederen, gevonden goederen waarvan de eigenaar niet bekend is, de cijnsen, renten en andere heerlijke rechten, het aanstellen van schepenen en andere officianten en het spannen van de schepenbank, totdat inlossing zal plaatsvinden.

13 4 maart 1587.
President en lieden van de rekenkamer des Konings te Brussel geven aan de inwoners van Haaren octrooi om 200 bunders van hun gemeente te verkopen, dit tot delging van de zware lasten van de oorlog, waarvoor de opbrengsten der reeds verkochte 60 bunders niet toereikend zijn.

14 8 juni 1597.
Philips, koning van Castilië enz., geeft op verzoek van de regeerders en gemene ingezetenen vidimus van de verkoopakte van de Haarense gemeint door hertog Jan van Brabant van 24 mei 1309 (reg. nr. 1) en van de akte van 16 april 1396 (reg. nr. 4) en bevestigt deze.

15 17 oktober 1602.
Heer Willem van Doirn, regulier van St. Geertruiden te Leuven en pastoor te Helvoirt, richt zich tot de kanselier van Brabant met een klacht over de regeerders van Helvoirt. Hoewel hij en zijn voorgangers altijd vrij van bede zijn geweest, hebben burgemeester en bedezetters hem met de bede belast en dreigen hem aan te panden, reden waarom hij verzoekt de zetting ongeldig te verklaren. Met apostille van 17 oktober 1602, waarbij burgemeesters en bedezetters gelast worden binnen drie weken te rescriberen en intussen de zetting op te schorten.

16 1602.
Heer Willem van Doirn, regulier van St. Geertruiden te Leuven en pastoor te Helvoirt, repliceert op het antwoord van burgemeesters en bedezetters op zijn rekest en stelt, dat uit de hefboeken zal blijken, dat hij en zijn voorgangers nooit bede betaald hebben. De getuige Willem Adriaen Dirckx verdient geen geloof, aangezien hij een ketter is. De pastoor van Helvoirt behoort niet anders behandeld te worden dan die te Oisterwijk, omdat zij van dezelfde dotatie en godshuis zijn.

17 Hendrick Adriaens van Dungen, stedehouder tot Onsenoort, en Adriaen Gysberts en Joris Geritss, naburen, verklaren, dat een groot aantal personen op verzoek van regenten van Helvoirt getuigd hebben, dat het Herptsche ven in de gemeint van Helvoirt (belend ten O. de gemeint van Helvoirt, ten W. de gemeint van Drunen, ten Z. zekere hoeve van de grafelijkheid van Holland, ten N. de Dryewielen of de ouden dyck die daar vroeger lag) altijd door de inwoners van Herpt is gebruikt om te turven, welke turf zij plachten te voeren over de meerdijk bij de oude hoeve van de heer van Drunen, waar Simon Leckerpap op woonde, en verder langs de Langewiel tussen de Blanckaert en de poort van het huis van de heer van Drunen en door den Decker naar Herpt.

18 21 juni 1614.
Joost Anthoniss, schout, Peter Aertssen, Jan Andriess, Jan Corneliss, Jan van Wyck, Joost Corneliss en Jan Adriaenss van Oerth, schepenen der heerlijkheid van Helvoirt, verklaren op verzoek van enige naburen van Nieuwkuijk te hebben vergund aan Jan Corneliss van Tuerhout, kleermaker, om een huisje te timmeren op de gemeint van Helvoirt bij het dorp Nieuwkuijk.

19 7 september 1614.
Anthonis, baanderheer van Grobbendonck, bevelhebber van 's-Hertogenbosch, beveelt de schout van Oisterwijk de publicatie van vijandelijke plakkaten achterwege te laten in zijn kwartier en dit de dorpen van het kwartier mede te delen, op straffe van verlies van zijn ambt.

20 5 juni 1615.
Joost Anthonis, schout, en Peeter Aerts, Jan Jan Symons, Jan Geraerts, Anthonis Peeters, Joost Cornelis, Aert Peeter Sele en Jan Jansen van Gurop, schepenen in de heerlijkheid van Helvoirt, verbieden eenieder turf te steken of strasel te maaien in de groesen van de gemeint, op verbeurte van 3 gulden ten behoeve van de heer, met verzoek aan de schout van Vlijmen dit bekend te maken, aangezien het schijnt, dat die van Vlijmen het gesloten akkoord niet wensen na te komen.

21 26 februari 1616.
Regenten van Helvoirt verzoeken de schout van Baardwijk om aan Jan Gerritse Smidt gerechtelijk af te vragen, of hij van plan is het werk aan het horlogium van Helvoirt binnen drie dagen aan te vangen, aangezien zij anders aan een ander het werk zullen gunnen op zijn kosten. De schout antwoordt, dat Smidt met zijn vader op zondag eerstkomende naar Helvoirt zal gaan.

22 18 november 1616.
Albert en Isabella, hertogen van Brabant, bevelen op verzoek van de regenten van Helvoirt de kanselier en raden het proces tegen de inwoners van Haaren aan te vangen en hen in te dagen.

23 1616.
Schout, schepenen, regeerders en gemene ingezetenen van de heerlijkheid Helvoirt beklagen zich bij de kanselier van Brabant over de gezworenen van Haaren, die zich verzet hebben tegen een aardhaling ten behoeve van een dijk, die loopt tussen Helvoirt en de dorpen Esch en Haaren.

24 19 februari 1618.
Een groot aantal getuigen verklaart, dat de jurisdictie van Helvoirt is strekkende van de Helvoirtse molen door de molenweg tot het Raams brugsken en van daar door de rechte weg naar de Geselschestraat en door deze straat naar de Runsfortschebrug en van daar tot de weg van Loon, binnen welke grens de regenten van Helvoirt altijd de belastingen hebben gebeurd.

25 1625.
Rekest van de pachters van de Hooghoutse tiend onder Udenhout en de oude tiend te Helvoirt van het jaar 1624 aan de prelaat van St. Geertruiden te Leuven, houdende, dat zij 32 mudden rogge en 22 gulden zijn gebleven, aangezien door het beleg van Breda en andere oorlogsbedrijven de bevolking zeer verarmd en uitgeplunderd is, verzoekende kwijtschelding van het achterstallige.

26 1625.
Anthonis Jan Joosen en Jan Peeters, pachters van de oude tiende onder Helvoirt, bedanken de prelaat van St.-Geertruiden te Leuven voor de toegestane kwijtschelding van 4 mudden rogge en verzoeken hem zijn rentmeester te gelasten gerst in plaats van rogge te accepteren. Met apostille van 3 augustus 1625, waarbij zij bevolen worden zich tevreden te houden met de toegestane reductie en zich te reguleren naar de ontvangen instructie.

27 1630.
Pieter Gijsbert verzoekt een halve lopensaat land van de gemeint van Helvoirt om een huis op te bouwen, aangezien de grond, die hij gekocht heeft van Pauwel Janss Biesmortel, te laag is. Met apostille van regenten van Helvoirt van 13 april 1630......

28 1650.
Jan Jansen Mutsaert verzoekt regenten van Helvoirt een zester land aan de Nieuwendijk om te ontginnen. Hij heeft in verschillende dorpen vruchteloos getracht een huis te krijgen en ook heeft hij gevraagd de Mannenhofstad tegenover de Cromvoirtsestraat te mogen huren, hetgeen geweigerd werd, zodat hij met zijn vrouw onder de blauwe hemel zal moeten slapen, hetgeen zelfs de Heidens niet doen, want aan deze vergunt men in te schuren te liggen.

29 1630.
Jan Jansen Mutsaert verzoekt de rentmeester der domeinen hem een stukje gemeint af te staan om een huis te bouwen, aangezien hij lange jaren in de oorlog is geweest in dienst van de Staten-Generaal en thans in de school pleegt te slapen, wegens gebrek aan onderdak. De regenten van Helvoirt willen hem verwijderen en zeggen niet gerechtigd te zijn hem grond te verkopen.

30 1634.
Burgemeesters en naburen van Udenhout zetten uiteen, dat zij van oude tijden af de macht hebben twee leymeesters aan te stellen, die met de leymeester van Berkel het recht heeft de Leystroom te visiteren, die begint bij de palen van Tilburg en door Berkel, Udenhout, Helvoirt en Cromvoirt naar de Dieze loopt. Zij verzoeken de regenten van Helvoirt insgelijks de Ley te doen zuiveren.

31 Gerard Adriaens van de Ven verzoekt schepenen van 's-Hertogenbosch brieven van voorschrijving in zijn geschil met schepenen van Helvoirt. Het dorp is hem fl. 78,- schuldig wegens gedane karrevrachten, maar heeft desondanks een paard van hem aangepand wegens een achterstand van fl. 45,- in de koningsbede. ?.

32 24 juni 1637.
Regenten van Vlijmen, Onsenoort en Nieuwkuijk machtigen Jonker Cornelis van Grevenbroeck, heer van Helvoirt, om ter zake van de Helvoirtse gemeint, waarin zij medegerechtigd zijn, in der minne of in rechte te komen tot een paalscheiding met Drunen.

33 (c. 1640).
Burgemeesters en gemene ingezetenen van Helvoirt verzoeken de Staten-Generaal vermindering van de sommen, die zij nog te betalen hebben. Door de belegering van 's-Bosch zijn zij in grote schulden geraakt, die dagelijks vermeerderen, aangezien zij aan de grote baan naar 's-Bosch zijn gelegen en voortdurend door troepen worden belast met levering en inkwartiering.

34 9 juni 1641.
Regenten van de heerlijkheid van Onsenoort en Nieuw Nieuwkuijk bevestigen de op 24 juni 1637 aangegane overeenkomst tussen de lidmaten van de gemeint, die gewoonlijk Helvoirtse gemeint wordt genoemd.

35 5 september 1641.
Jonker Cornelis van Grevenbroeck, heer van Helvoirt, alsmede schout, schepenen en regeerders van Helvoirt delen de prelaat van St. Geertruiden te Leuven mede, dat Heer Goyaert de Weer, kapelaan, sedert St. Jansmis het dorp heeft verlaten, waardoor de dorpelingen geen geestelijke bijstand hebben Zij kunnen zich wenden tot Heer Draeck, persoon (pastoor) van Helvoirt, doch voor deze is het zeer moeilijk, ja onmogelijk, de zieken onderstand te geven "overmits 't schaepken te vedt synde". Zij verzoeken een nieuwe kapelaan tegen een hoger salaris.

36 10 oktober 1641.
Schepenen, burgemeesters en raad der stad Heusden verklaren, dat Anthonis Gysberts, wonende te Heusden, oud 78 jaar, en Huybert Bastiaens, wonende te Nieuwkuijk, oud 74 jaar, op verzoek van regenten getuigd hebben, dat die van Nieuwkuijk geen gemene dorpstuinen mochten beschouwen en dat de gemeint van Helvoirt buiten de tuinen is liggende.

37 16 oktober 1641.
Cornelis en Wouter Willemsen, schepenen van de vrije heerlijkheid Nieuw Nieuwkuijk, verklaren, dat Huybert Sebastiaensen, Claes Janssen, Gysbert Janssen en Jan Gysbertsen, inwoners van Nieuw Nieuwkuijk, getuigd hebben, dat de erfenissen en limieten van Nieuw Nieuwkuijk strekken tot aan de gemeint van Helvoirt en dat zij op hun voorhoofden altijd hout hebben gepoot, zonder dat hen dit door de inwoners van andere heerlijkheden is belet.

38 27 mei 1642.
Henderick Marcelissen en Aert Huyberts, schepenen der heerlijkheid Helvoirt, verklaren op verzoek van Wouter Adriaen Jan Martens en Jan Jansen Molengraaff c.s., dat over zekere waterloop is gelegen zeker brugje op de Helvoirtse dijk in een gemene passage, welke in onderhoud is bij Haaren en Helvoirt. De brug op 't Lovaert wordt onderhouden door Cromvoirt en Helvoirt, de brug op het Runtsfoirt door Udenhout en Helvoirt, het brugje op de Raam tussen de Creytenheide en Gestels heide door Udenhout en Berkel en het brugje aan het einde van de Helvoirtschestraet door de ingezetenen van Helvoirt.

39 22 april 1643.
.. van Malsen, heer van Onsenoort, schrijft de heer van Helvoirt, dat hij met verwondering vernomen heeft dat de gemeente Helvoirt enige heide recht tegenover Nieuwkuijk wil verkopen, waarmee de inwoners van Nieuwkuijk akkoord zouden gaan. Hij verzoekt de namen op te geven van de personen, die dat gezegd zouden hebben en verzoekt van de verkoop af te zien, aangezien Nieuwkuijk er veel schade door zal lijden.

40 10 februari 1644.
Schout, schepenen, burgemeesters en gemene naburen van Helvoirt, gezien hebbende dat door de ongunstige tijden de lasten zeer vermeerderd zijn, zodat zij onmogelijk de dorpslasten van de gecultiveerde landen kunnen vinden, besluiten tot verbetering van de kommerzetting de zetters te machtigen alle gecultiveerde landen, alsmede alle hout-, groes- en heivelden te laten meten en een nieuwe zetting te maken.

41 29 februari 1644.
Schepenen der heerlijkheid Liempde getuigen op verzoek van de gemene naburen van Helvoirt, dat alle goederen in de heerlijkheid Liempde gelegen, zo hooi-, wei-, hout- als teullanden, gelijkelijk in alle dorpslasten en contributies deelnemen, afhankelijk van hun waarde, en dat zij nooit gehoord hebben dat iemand daarvan is uitgezonderd en dat een speciaal consent nodig is om belastingen te zetten. Met getuigenis van schepenen van Schijndel dienaangaande.

42 16 juli 1646.
Schepenen der dingbank van Helvoirt bevelen Jacob Jan Andriessen, Marten Anshems, Goyaert Ariens, Marten Jans Nieulant, Jan......, Cornelis Gerits Luechtaert Gysberts, Gysbert Hendrick Gerrits van Oirschot, Joost Peeter Gysbert Verhulst, Aert Aerts van de Pasch, Willem Huyberts, Adriaen Dirck Adriaens, Jan Adriaen Gypkens, Jan Cornelis Joostensoon, Willem Leenaerts, Aert Anthonis Peeters en Adriaen Smits, die voor geld aangenomen hebben zich volgens orders van de Rijngraaf te Maastricht te vervoegen, doch die thans weigeren op reis te gaan, waardoor de gemeente veel onheil te wachten staat, naar Eindhoven te vertrekken.

43 23 januari 1649.
Schepenen, gezworenen, kerkmeesters, H. Geestmeesters en overige ouderlingen en regeerders van het dorp of heerlijkheid Helvoirt machtigen mr. Jan van Kilsdonk, secretaris, om zich naar 's-Gravenhage te begeven en alles te doen wat kan strekken tot afwering der executoriale brieven van de regeerders van Cromvoirt.

44 5 februari 1649.
De Raad van Brabant heft de surcéance, verleend aan de regenten van Helvoirt, op en staat de regenten van Cromvoirt toe met de begonnen executie voort te gaan.

45 8 december 1649.
Schepenen, burgemeesters, gezworenen, kerk- en H. Geestmeesters en notabele ingezetenen van Helvoirt machtigen Sr. Franchoys van Griensven, schout, en Jan van Kilsdonk, secretaris, om in het proces met Cromvoirt, dat onbeslist voor de Raad van Brabant te 's-Gravenhage is hangende, alles te doen om tot een vonnis te komen, ofwel met de tegenpartij een minzaam akkoord te sluiten.

46 1649.
Schepenen, gezworenen en verdere regeerders van Helvoirt, optredende namens Aert Jan Driessen, Goyert Arentss, Jan Willemse, en Mariken wed. Vos, zetten uiteen dat voorheen een overeenkomst is gemaakt tussen de stad, vrijheden en dorpen van de Meierij, houdende, dat men bede zal heffen van de ingezetenen ter plaatse waar zij "buyckvast" gezeten zijn of huishouden, tenzij ze in gevrijde plaatsen als 's-Bosch, Megen, Ravestein of Gemert wonen. Dat die van Vught nu bede heffen van landen onder Cromvoirt, welke toebehoren aan inwoners van Helvoirt, waarover een proces gaande is. Zij verzoeken opschorting van executie zolang het proces hangt.

47 1649.
Josephus Rinius, kanunnik en priester van de abdij van Tongerlo, schrijft de Staten van Holland en Westvriesland, dat enige tijd geleden, toen hij door zijn klooster was uitgezonden om zaken te regelen, hij door de kwartierschout van Oisterwijk op de heide gevangen werd en binnen Heusden gebracht, waar hij na een borgtocht ontslagen is. Aangezien hij beducht is dat hem dit opnieuw zal overkomen, alsook dat de borgen gemolesteerd zullen worden, verzoekt hij hem en zijn borgen schadeloos uit de borgtocht te ontslaan. Met apostille van 8 juli 1649, waarbij dit wordt toegestaan.

48 21 februari 1650.
P. van den Berghe en A. van Outheusden schrijven.... de Roy, schout van Tilburg en Goirle, dat de dorpen Helvoirt en Cromvoirt een geschil hebben over de zetting van enige landerijen, waarover zij geprocedeerd hebben. Om verdere kosten te voorkomen hebben zij de schrijvers als arbiters aangewezen om tot een akkoord te komen. Zij verzoeken de Roy als derde arbiter te willen fungeren en woensdag a.s. naar Helvoirt te willen komen.

49 1 mei 1650.
Jonker Cornelis van Grevenbroeck, heer der heerlijkheid Helvoirt, alsmede het corpus, machtigen Jan Hendriks van Kilsdonck, secretaris, om met de gecommitteerden van Vlijmen, Onsenoort en Nieuwkuijk in der minne of in rechten de kwalijke praktijken van die van Drunen, die beesten binnen de palen van Helvoirt geschut hebben, tegen te gaan. Beloven hem van alle kosten en gevolgen te vrijwaren.

50 16 juni 1650.
G.M. Pieck schrijft aan de regeerders van Helvoirt, dat de erfgenamen van Maria Strick geklaagd hebben dat Jan Mutsaerts op de gemeente bij hun erve een kooi of huisje getimmerd heeft, verzoekende staking van de timmering. Met verklaring van de vorster van Helvoirt, dat hij zich bij de heer van Helvoirt vervoegd heeft, die Jan Mutsaerts heeft opgedragen het werk te staken.

51 16 juli 1650.
Jan van Kilsdonck, secretaris van Helvoirt, bericht de schout van Vlijmen dat hij gerechtigd is bekend te maken, dat het turven mag plaats hebben op 21 juni a.s. en dat uit ieder huis maar één schop zal zijn toegestaan.

52 30 maart 1652.
De Staten-Generaal, bevonden hebbende, dat de rentmeester Bouckholt twijfelt aan de dotatiebrief van Hertog Hendrik van 1231 en de confirmatiebrief van Paus Gregorius (waarbij het jus patronatus der kerken van Oisterwijk en Tilburg alsmede de tienden, renten en goederen in die plaatsen aan de abdij van St. Geertruiden te Leuven geschonken zijn) en stelt dat bedoelde goederen altijd pastorale goederen geweest zijn, terwijl de huizen bewoond werden door degenen, die de kerken bedienden, besluiten, dat het huis Den Spycker te Oisterwijk ten profijte van de abt zal komen, onder voorwaarde dat hij de predikant een andere bekwame woning zal geven en zijn traktement... fl. 540,- per jaar, of zoveel als zij zullen bepalen, zal betalen, terwijl ten aanzien van Helvoirt de abt zal moeten aantonen, dat Helvoirt onder de naam Tilburg begrepen is.

53 21 juli 1653.
Hendrick Peter Loeff en Willem Corst Brock, schepenen van Helvoirt, verklaren dat Lavreys Wouter Gooien, Jan Ariaen Jan Martens, Jan Adriaen van Iersel en Wouter Joost Heyn Mayen, inwoners van Udenhout, getuigd hebben, dat op de Hoogheyde bij Giersbergen steeds de beesten en schapen door Helvoirt geschut zijn en naar de Helvoirtse schutskooi gebracht, waarna de vorster van Helvoirt de boete invorderde.

54 24 mei 1655.
De regenten van Drunen, in proces zijnde met de regenten van Helvoirt, Vlijmen, Nieuwkuijk en Onsenoort, verzoeken de stadhouder en leenmannen der Tolkamer om zes weken uitstel van reprochement.

55 (1655).
Cornelis van Grevenbroeck, heer van Helvoirt, en schout, schepenen, burgemeesters, kerk- en H. Geestmeesters van Helvoirt, eisers in een proces met Drunen, zetten uiteen dat die van Drunen beesten binnen de limieten van Helvoirt hebben geschut. Zij stellen, dat zij de Helvoirtse gemeint hebben gekocht van Johan Lisciop, rentmeester van Brabant, bij akte van 20 april 1315, waarin de volgende palen genoemd zijn: de eerste beginnende aan de oude graft van het huis te Giersbergen, gaande directelijk naar het einde van Nieuwkuijk, tot het uiterste van Heusden, tot het dorp Vlijmen, tot het uiterste van de gemeint van 's-Bosch, tot de Loovaertsche brugge, tot de kerk van Helvoirt, tot de Scheydycke, tot het uiterste van de erfenis van Wouter van Haeren, naar Loon toe, en van daar weer naar de oude graft van Giersbergen. Voorts dat de oude graft gelegen was om het huis van Giersbergen, waar de hof van Giersbergen begraven ligt, zoals uit getuigenverklaringen blijkt.

56 8 augustus 1657.
Leenmannen van het Leenhof en de Tolkamer van Brabant doen uitspraak in het proces tussen de regenten van Helvoirt, Vlijmen, Onsenoort en Nieuwkuijk ter ene zijde en die van Drunen ter andere zijde, waarbij de eerste paal van de Helvoirtse gemeint gesteld wordt op de uiterste hoek van de oostzijde van de oude gecultiveerde en omgraven goederen van Giersbergen, strekkende van daar tot aan het uiterste van het land van Heusden en tot het dorp Vlijmen, zijnde de heuvel op de Meerdyck bij de Strepe, waar de Heusdense schouw ophoudt. De palen van Drunen worden gesteld op de Santbanck naast de gemeint van Helvoirt en strekken van daar tot aan Baardwijk.

57 16 juli 1659.
De gedeputeerden uit de Raad van State bevelen de heer Bergaigne, hoogschout der stad en Meierij van 's-Bosch, de gezworen zetters en secretarissen tegen 19 en 20 juli a.s. te dagvaarden in verband met formeren der verpondingsregisters.

58 8 september 1660.
De raad en rentmeester-generaal der domeinen van Brabant, vernomen hebbende dat zekere Haevelberchs, schout te Helvoirt, met schepenen en gezworenen van die gemeente heeft laten publiceren dat hij op morgen de schouw zal doen, gelast de deurwaarder Corstiaen Pels om voornoemde schout aan te zeggen de schouw achterwege te laten, aangezien dit het recht van de domeinen is en tegen de resoluties van de Staten-Generaal van 22 oktober 1641 en 20 juli 1660.

59 21 september 1670.
De schepenen van de dingbank van Helvoirt verklaren op verzoek van ds. Jacob de Lange, predikant, dat wijlen ds. Thimotius Roelandus de kerkelijke dienst van Helvoirt en Esch heeft waargenomen, maar dat na diens dood Esch met Boxtel is gecombineerd. Zij verklaren tevens, dat Boxtel gemakkelijk gecombineerd kan worden met Liempde en verzoeken Esch wederom bij Helvoirt te voegen.

60 De Raad van State beveelt de officieren ten platte lande in de Generaliteit om alle manspersonen boven de 16 jaar te registreren en de tiende man daaruit te nemen, welke flink van postuur en tussen 20 en 50 jaar oud moet zijn. Deze zullen op een nader te bepalen tijdstip gemonsterd en bewapend worden, waarvoor zij hetzelfde soldij zullen genieten als de soldaten van den lande.

61 28 april 1672.
De Raad van State beveelt de officieren in de Meierij op de wegen slagbomen te plaatsen ten einde vijandelijke troepen te weren, alsmede bij de nadering van de vijand de klokte luiden en alle beschikbare manschappen te bewapenen.

62 1679.
Regeerders en arme ingezetenen van Helvoirt schrijven de Raad van State, dat binnen elf jaar drie predikanten zijn beroepen, die telkens spoedig vertrokken, omdat Helvoirt maar een ordinaris traktement oplevert, aangezien het niet met een andere plaats gecombineerd is, met het gevolg dat zij telkens fl. 200,- of meer moeten opbrengen wegens beroeping, examen en verhuizing. Zij verzoeken dat de predikant, die eerstdaags beroepen zal worden, deze kosten zelf zal moeten dragen. Met apostille van 14 december 1679, waarbij hun fl. 50,- wordt toegezegd.

63 20 augustus 1680.
Udo Melchior Verwey verzoekt de president van Helvoirt de vier texten, die hij jaarlijks geldt in de verponding en bede in een text in het verpondingskohier te brengen. Met opgave van zijn goederen onder Helvoirt.

64 1681.
Abraham Gerbrandi Daendels, predikant van Helvoirt, verzoekt de gecommitteerden van de Raad van State de regenten van Helvoirt te bevelen in de kerkekamer een schoorsteen te laten maken, aangezien de lidmaten, die soms van een uur ver komen, zich niet kunnen warmen. De kerkmeesters, die paaps zijn, weigeren aan zijn verzoek te voldoen en beroepen zich op de schepenen, die zich beroepen op de stadhouder van het Kwartier, die zich beroept op de kwartierschout, die elders verblijft. Met apostille van 27 juni 1681, waarbij de regenten gelast worden de schoorsteen aan te brengen.

65 1687.
Regeerders van Helvoirt, overeengekomen zijnde een oud kerkenhuis te laten vernieuwen ten behoeve van de koster-schoolmeester, verzoeken de Raad van State het huis van de kerkmeesters te mogen overnemen. Met apostille van 13 mei 1688, waarbij de regenten geautoriseerd worden een nieuw huis te bouwen voor de koster Andries Dulee.

66 20 april 1693.
Petrus van Oudenhoven, notaris te 's-Hertogenbosch, verklaart, dat Wouter van Vechel, burger van 's-Hertogenbosch, getuigd heeft dat hij in het dorp Helvoirt verscheidene erven heeft, welke zijn voorouders in 1579, 1602 en 1620 van de regenten van Haaren hebben gekocht, van welke erven niet te Haaren, doch altijd te Helvoirt de lasten zijn betaald en dat hij altijd heeft gehoord dat het regel was dat de Haarense gronden onder Helvoirt bij ingraving onder Helvoirt kwamen, zoals ook het geval is met de Essche gronden, die bij ingraving onder Vught komen.

67 4 november 1694.
Stadhouder en schepenen van Helvoirt besluiten, dat de regenten, die buiten het dorp gezonden zullen worden, een vergoeding zullen genieten, te weten 's zomers 10 stuivers per dag en 's winters 6 stuivers.

68 3 juni 1695.
Regenten van Helvoirt en Haaren sluiten een akkoord ten aanzien van de onder Helvoirt gelegen gronden van de Haarense gemeint, houdende, dat alle gronden onder de jurisdictie van Helvoirt, welke zullen worden verkocht, te Helvoirt hun lasten zullen betalen, te weten tussen de volgende limieten: van de Runtsvoortsche brug tot op het kerkhof, van daar tot op St. Nicolaasstok, van daar op de standaard van de molen, van daar op de Raem, van daar door de molenweg tot op de Geestelsche straat en van daar op de Runtvoortsche brug, onder voorwaarde, dat de landen, die van ouds op het kohier van Udenhout zijn gesteld, daar zullen blijven.

69 24 januari 1697.
Schepenen van Helvoirt gelasten Gerrit Anthonisz Kemp, burgemeester, om binnen zes weken de sloten zijner rekeningen over te geven.

70 1698.
De regenten en ingezetenen van Helvoirt, Esch, Haren, Udenhout en Berkel beklagen zich bij de Raad van State over Marcelis Bles, vorster te Helvoirt en pachter van de houtschat te Helvoirt, Willem Lombart, pachter van de houtschat te Esch, en Adriaan van Dal, pachter van de houtschat te Haren, Udenhout en Berkel, die zich niet ontzien om in weerwil van de oude gerechtigheden van het hout op particuliere erven dezelfde houtschat te eisen als van hout op domeingrond. Met apostille van 18 december 1698, waarbij wordt bepaald, dat van te verkopen hout van particuliere erven de zesde penning mag worden gevorderd.

71 16..
Extract uit het cijnsboek van de heer van Helvoirt, betreffende de cijns uit de heivelden omtrent Giersbergen, die betaald worden op St. Thomas. "Dient voor memorie dat in de Hoogeheyde is gelegen een plaetse die met sant is overloopen, als men hedensdaegs noch sien can, daer aen niet en staet te twyffelen, oft het syn de vyf bonaria daervan in den chynsboeck mentie wert gemaeckt". In dorso: "Memorye aengaende de chyns van de Meester de Giersbergen die tot Helvoirt wert betaelt". Met opgave van de ondergestoven landerijen onder Helvoirt bij Giersbergen.

72 4 december 1709.
De Staten-Generaal staan Helvoirt een extra halve verponding toe, ingaande 1709, tot delging van de schulden, zolang de oorlog zal duren. Met aanvullende resolutie van 4 mei 1710, waarbij de omslag wordt geacht te zijn ingegaan in 1706.

73 11 maart 1717.
De Staten-Generaal staan Helvoirt een reële omslag toe van 2/5 van een verponding ten behoeve van de dorpshuishouding, voor de tijd van 4 jaren. 17 april 1720 verlengd met 4 jaar; 26 oktober 1724 verlengd met 4 jaar; 1 december 1728 verlengd met 9 jaar.

74 1717.
Regenten van Oirschot schrijven de Raad van State, dat de brouwers dagelijks klagen over het verbod om tegelijk te brouwen en te tappen. De brouwers kunnen zonder tapnering niet bestaan, aangezien de consumptie van bier in deze verarmde tijden zeer gering is. De brouwers hebben de kapitaalste huizen in Oirschot en houden vanwege de brouwerijspoeling meer koeien en varkens dan andere ingezetenen, waardoor zij meer mest ontvangen en dus ook meer land kunnen betelen. Dit heeft weer tot gevolg, dat de brouwers het meest in de belastingen betalen, sommigen zelfs 6, 7 of 10 maal zoveel als hun naburen. Indien dit verbod niet wordt opgeheven zullen de meesten tot armoede vervallen. Met apostille van 8 februari 1718, waarbij dit verzoek van de hand wordt gewezen.

75 1717.
Regenten van Helvoirt en Esch schrijven de Raad van State, dat zij verwacht hadden dat de impost van de bezaaide landen, hoorngelden, bestiaal en dranken met ingang van 1716 verpacht zou worden en dat zij ontheven zouden zijn van de last ze in te vorderen volgens de hoogste pachtsom van 1697-1699. Zij verklaren, dat volgens deze maatstaf de pachters uit de verarmde gemeenten geen behoorlijke invordering kunnen doen en verzoeken de impost van de dranken te mogen vinden bij taxatie over de ingezetenen, tappers en brouwers en de verdere imposten te willen verpachten. Met apostille van 15 december 1717, waarbij het verzochte ten aanzien van de dranken wordt toegestaan, terwijl over het andere nader zal worden beslist.

76 1718.
Drossaard president en schepenen der heerlijkheid Sint-Michielsgestel schrijven de Raad van State, dat het onmogelijk is zoveel personen te vinden als voor de collecte der diverse belastingen en imposten benodigd zijn, reden waarom zij verzoeken één collecteur van 's lands- en dorpslasten aan te stellen. Met apostille van 26 oktober 1718, waarbij een collecteur voor 's landskisten en een voor de dorpslasten worden toegestaan.

77 1718.
De regenten van Schijndel schrijven de Raad van State, dat sommige personen, die een stukje land ontgonnen hebben, zich beroepen op het plakkaat van 17 november 1660 en zich niet alleen trachten te onttrekken aan de verpondingen, beden, tienden en bezaaid over hun oud land, maar tevens pretenderen vrij te zijn van alle persoonlijke lands- en dorpslasten, hoorngeld en zoutgeld, reden waarom maatregelen gewenst zijn. Met apostille van 25 juni 1718, houdende, dat van oud land betaling vereist is, maar dat nieuw land vrij zal zijn.

78 1718.
De regenten van Helvoirt beklagen zich bij de Raad van State over de onrechtmatige houtschat van de zesde penning, die zij moeten betalen van hout van particuliere erven en voorpotingen, terwijl zij ingevolge het privilege van rooms koning Maximiliaan en aartshertog Philips van 20 april 1491 vrij van houtschat zijn, reden waarom zij verzoeken dat bij eerstvolgende verpachting van de houtschat daarmede rekening zal worden gehouden. Met apostille van 12 augustus 1718, waarbij het verzoek wordt afgewezen.

79 27 juli 1719.
Daniel Verhoeven, gezworen landmeter te Tilburg, verklaart op verzoek van de regenten van Helvoirt de afstand tussen de parochiekerk en de Vughterpoort te 's-Bosch gemeten te hebben, zijnde de afstand anderhalfuur en een minuut, dat is 2145 roeden.

80 1721.
De zes gecommitteerden van het Kwartier van Oisterwijk verzoeken de Raad van State nadere bepalingen te geven inzake de vrijdom van zegel voor stukken betreffende de rekening der gemene middelen, aangezien sommige secretarissen weigerachtig blijven. Met apostille van 10 april 1721, waarbij alle taxatiën, quotisatiën en rekeningen van verpondingen, beden en gemene middelen zegelvrij worden verklaard.

81 1722.
Regenten van Schijndel verzoeken de Raad van State om opheldering omtrent de gehoudenheid van iemand, wiens ouders nog in leven zijn en die geen meesterschap of eigendom heeft, om het collecteboek der verpondingen te aanvaarden. Met apostille van 23 mei 1722.

82 27 april 1724.
De Staten-Generaal staan de roomse ingezetenen van Helvoirt toe hun kerkschuur te vergroten en de lemen wanden door stenen muren te vervangen. Het is niet toegestaan de kerkschuur te verplaatsen, doch men mag het gebouw een weinig schuiner plaatsen. De kerkschuur mag verlengd worden van 63 tot 67 voet en verbreed van 33 tot 37 voet. De muren mogen niet hoger zijn dan 14 voet en in elke lengtemuur mogen niet meer dan vijf ramen zijn, die vierkant moeten zijn en niet groter dan 6x5 voet. Aan de oostzijde mogen twee ramen gemaakt worden om licht te geven op het oksaal, de dwarsmuren mogen hoogstens 16 ... 17 voet hoog zijn en de dubbele deur 5x7 voet. Voorts moeten alle uiterlijke versieringen achterwege blijven, welke aan de gereformeerden aanstoot of ergernis zouden kunnen geven.

83 1725.
Regenten van Helvoirt verzoeken de Staten-Generaal om de resolutie van 13 juli 1716, waarbij aan die van Oirschot is toegestaan dat in zaken, welke de som van fl. 12,- niet te boven gaan, geen advocaten mogen worden toegelaten, maar dat ze door de aanleggers zelf moeten worden waargenomen, ook op de dingbank van Helvoirt van toepassing te verklaren, aangezien de inwoners in geschillen om enkele stuivers soms aanzienlijke verliezen lijden. Met apostille van 7 december 1725, waarbij dit wordt toegestaan.

84 28 augustus 1728.
Naar aanleiding van een vraag van de secretaris van Helvoirt, of de dorpsrekening, die loopt van 1 oktober 1726 tot 30 september 1727, onderworpen is aan de resolutie van 25 juni 1727, houdende, dat met ingang van het jaar 1727 een exemplaar van de rekening aan de Leen en Tolkamer gezonden moet worden, bepalen de Staten-Generaal dat deze rekening aan bedoelde resolutie onderworpen is.

85 1730.
Regenten van Helvoirt verzoeken de Raad van State om kwijtschelding van een boete wegens het onjuist stellen van posten op de rekening. Met apostille van 4 oktober 1730. Met rekest inzake het veranderen der rekening.

86 12 oktober 1731.
De Raad van State verleent de regenten van Helvoirt octrooi om gedurende 25 jaar landerijen uit te turven, mits cautie stellende.

87 22 oktober 1732.
Elbert Antony van Pallandt, heer tot Zutheim, ontvanger van de 20e en 40e penning over de Stad en Meierij van 's-Bosch, autoriseert Johan Steven van Dompselaer, secretaris van Helvoirt en Esch, om bij het passeren der opdrachten en hypothecatiën de 40e penning te ontvangen.

88 29 september 1734.
Schepenen, burgemeesters en regenten van Helvoirt, bij resolutie van de Staten-Generaal van 15 april 1734 een remissie van fl. 280,~ op de verponding van 1733 ontvangen hebben wegens misoogst ten gevolge van droogte en vorst, bepalen, dat met uitzondering van de windmolen, de tienden en het huisje van Gerrit en Maria van Dooren aan de Santkant alle inwoners gelijkmatig in het remis zullen delen, zodat de verponding met 1/5 verminderd zal worden

89 1739.
Regenten en kerkmeesters van Helvoirt geven de Raad van State te kennen, dat zich in het koor van de kerk een grafkelder bevindt, welke toebehoort aan de familie van wijlen Cornelis van Grevenbroeck, eertijds heer van Helvoirt, welke kelder geheel is ingestort. Zij hebben aan Carel Emanuel van Keversbergen, heer van Aldegoor en Halen onder het prinsdom Luik, medeerfgenaam van Van Grevenbroeck, verzocht de kelder te laten repareren, hetgeen deze geweigerd heeft. Zij verzoeken de kelder op kosten van de erfgenamen te mogen laten repareren en als deze weigeren deze aan de meestbiedende te verkopen.

90 1741.
Anthony Glaviman, notaris en procureur te Oisterwijk, verzoekt admissie als procureur bij de dingbank van Helvoirt.

91 14 juli 1746.
A. Bastide, gemachtigde van de rentmeester-generaal der Domeinen, verzoekt inlichtingen inzake een in 1719 door de regenten van Helvoirt aangevraagd octrooi tot het uitmoeren van land.

92 1 januari 1747.
De gecommitteerden van de Staten van Holland en Westvriesland stellen Willem Groene, cadet, aan tot vaandrig in het regiment van Grotenray.

93 7 augustus 1749.
Regenten en principaalste geërfden van Helvoirt besluiten een bestek en tekening te laten maken voor de bouw van een raadhuis en een rekest te zenden aan de Raad van State om een stuk land te mogen verkopen en de sloten der verponding en bede te mogen behouden.

94 1749.
Officier en schepenen van Helvoirt roepen alle regenten en geërfden op om op 7 augustus a.s. te verschijnen ten huize van de weduwe van Peter van Ginckel op de Erfdijk, ten einde te beraadslagen over het besluit van Officier en schepenen inzake het bouwen van een raadhuis tegen de gemeentetoren op het kerkhof.

95 1749.
J.E. baron Sloet verhuurt aan Jan van Strythoven het kasteel Swijnsbergen met wei en bouwlanden voor vier jaren, onder voorwaarde, dat als hij te Helvoirt komt hij de kamers en keuken zal mogen gebruiken en de huurder de achterkeuken en de woning, alsmede de stallen; voorts, dat als de Engelsen weg zijn de verhuurder een stal zal mogen gebruiken en dat de meubelen voor hem bewaard zullen worden.

96 De Staten-Generaal staan Helvoirt een reële omslag van 3/10 van een verponding toe, voor de tijd van 4 jaar. ?.

97 26 december 1750.
De regenten van Helvoirt verbieden eenieder huizen of kamers te verhuren aan personen, die niet van een borgbrief voorzien zijn, met de bepaling, dat nalatigen als borgen voor hun huurders aangemerkt zullen worden en bovendien zullen vervallen in de boete daarvoor staande.

98 1751.
Officier en schepenen der dingbank van Helvoirt, gezien de menigten landlopers in de Meierij, bevelen alle huisgezinnen zich binnen 14 dagen van een of meer goede snaphanen te voorzien. Daar zij een partij bijzonder goede snaphanen kunnen kopen voor fl. 2,- per stuk, gelieve men aan de secretaris op te geven hoeveel men er hebben wil.

99 6 december 1752.
Schepenen der dingbank te Helvoirt bevelen Jan Hendriks Schagt, collecteur de verponding, koningsbede en gemene middelen over 1750, om binnen drie dagen zijn sloten der rekeningen over te dragen aan Johannes Mastenbroek, collecteur over 1751. Met verklaring van de gezworene van Vught inzake de aanbieding van deze ordonnantie aan Schagt.

100 1752.
Harmen van Voorst, secretaris van Helvoirt, verzoekt de Raad van State de resolutie van schepenen van Helvoirt van 16 december 1751, waarbij hem fl. 150,- wordt toegestaan wegens het vernieuwen der verpondingskohieren, goed te keuren.

101 (c. 1752).
Theodorus Hack, pachter van de jacht te Helvoirt van de heer van de Memerlaer, maakt bekend, dat gedurende de besloten jacht eenieder zijn honden zal moeten knuppelen met houten knuppels.

102 4 juli 1753.
Schepenen van de dingbank van Helvoirt, vernomen hebbende dat door dolle of razende honden verscheidene beesten en honden gebeten zijn, bevelen eenieder zijn honden vast te houden op een boete van fl. 3,-, met bevel aan allen, die in enige dorpsbediening zijn, loslopende honden dood te schieten.

103 26 oktober 1753.
Regenten van Helvoirt geven informatie aan.......omtrent het luiden der klokken voor overledenen.

104 1753.
Aankondiging van een verkoping van eiken door de curatoren van de boedel van wijlen mr. Alexander baron van Eybergen en diens weduwe Catharina Thomina Pauw, staande op de Geefhuyshoeve op 't Laar onder Helvoirt.

105 1753.
Verhuur voor 6 jaar aan de overste Kunningham van het kasteel Swijnsbergen te Helvoirt met de helft van de vruchten en de helft van de jonge duiven, die op de poort, op het kasteel en op het boerenhuis wonen, voor fl. 125,- per jaar. De verhuurder reserveert voor zich een klein behangen kamertje en de achterste bovenzolder, waar de boer het koren moet leggen.

106 1753.
Wouter Willemse Brant, wonende te Helvoirt op Blommendaal naast de Hoeve ten Halve, verzoekt een voorhoofd voor zijn erve te mogen ingraven.....

107 10 april 1755.
De regenten van Helvoirt, overwegende dat het koor der kerk, dat altijd als raadhuis is gebruikt, zeer vochtig is, zodat de meeste boeken, protocollen, charters en papieren verrot en vergaan zijn, besluiten een bestek en begroting te laten maken voor de bouw van een raadhuis.

108 (c. 1755).
De regenten van Helvoirt gelasten de eigenaars van voorhoofden deze behoorlijk te beplanten.

109 13 april 1756.
De rentmeester-generaal der domeinen machtigt Cornelis van Heeswijk, pachter van de houtschatten en onderrentmeesterschappen te Helvoirt, om de schouw over de heirbanen, wegen, straten, stromen, rivieren, waterlopen, beken, leigrachten en bruggen te begaan.

110 15 juni 1756.
De regenten van Helvoirt en Esch berichten de ontvanger der gemene middelen over het Kwartier van Oisterwijk, dat te Helvoirt één en te Esch twee brouwerijen zijn, welke niet na 10 augustus 1716 gebouwd of verplaatst zijn, maar dat daarin meer dan 50 of 60 jaren onverhinderd is gebrouwen.

111 13 september 1756.
L. Ragay, secretaris van Vught en gecommitteerde tot het ontvangen der kwartierstaux, verzoekt de regenten van Helvoirt hun quote te betalen.

112 1756.
Inv. nr. 9, volgnr. 26
Concept.
Predikant, officier, regenten en kerkmeester van Helvoirt verzoeken de Raad van State

113 (1756).
Kennisgeving aan......., dat de dorpen Helvoirt en Esch elk een aparte dingbank hebben en dat in beide dorpen een dorpsrekening wordt opgemaakt, te weten, die van Esch in het Raadhuis en die van Helvoirt in het koor der kerk, aangezien Helvoirt geen raadhuis heeft, maar altijd het koor der kerk voor dorpszaken heeft gebruikt.

114 27 januari 1757.
Officier en schepenen der dingbank van Helvoirt bepalen, onder approbatie van de eerste bakker van het dorp, dat voor 12 pond roggebrood dezelfde prijs zal gelden als te Oisterwijk hoofdplaats van het kwartier, te weten 1 stuiver 12 penningen minder dan te 's-Bosch, zullende de prijs wekelijks door schepenen bepaald worden, terwijl overtredingen zullen beboet worden met fl. 3,-.

115 (1757?).
De regenten van Helvoirt verklaren, dat Michiel Benjamin, jood, woonachtig te Helvoirt en vertrekkende naar Keulen, een eerlijk man is, verzoekende hem ongehinderd te laten passeren.

116 26 juli 1758.
De Raad van Brabant zendt de kwartierschout van Oisterwijk enige concept-reglementen toe inzake het salaris van de griffiers, secretarissen en stokhouders in de Generaliteit, met verzoek deze aan de belanghebbenden uit te reiken.

117 25 januari 1759.
Officier, predikant en schepenen maken bekend, dat degenen, die arme kinderen als bestedeling in huis hebben, deze naar school moeten zenden op straffe van inhouding van betaling.

118 29 februari 1759.
De rentmeester-generaal der Domeinen verzoekt de regenten van Helvoirt hem omtrent het rekest van Peeter van Dongen, die een paardenoliemolen wil oprichten, te adviseren.

119 1759.
Anthony Glaviman, notaris en procureur te Oisterwijk, verzoekt als procureur bij de dingbank van Helvoirt te worden geadmitteerd, wegens het overlijden van zijn vader Anthony Glaviman. Toegestaan 1 november 1759. Met eenzelfde verzoek van Johannes Verster de Balbian en Peter Mastenbroek. Toegestaan 31 december 1759.

120 6 januari 1761.
Advies van een juridisch adviseur (Verster) hoe te handelen met zeker rekest van Agnis Macdonald, die naar Schotland vertrokken is.

121 17 februari 1761.
De Raad van State, bericht ontvangen hebbende dat enige dorpen in de Meierij zware hagelschade hebben geleden, geeft richtlijnen in verband met registratie der schade.

122 25 februari 1762.
De Raad van State bevelen de regenten van Esch enige personen te Helvoirt en Vught tot hun gemeint toe te laten en hun naam in het cijnsboek in te schrijven. Tevens geven zij een reglement voor het beheer der gemeint.

123 1764.
Johannes Mastenbroek verzoekt de Raad van State hem een collectloon toe te kennen als pachter van de bede, verponding en gemene middelen, aangezien hij bij de pachting een vergissing heeft gemaakt, zodat hij geld zou moeten toeleggen.

124 1764.
De brouwers te 's-Hertogenbosch verzoeken de Raad van State nadere maatregelen te nemen ten einde de brouwerijen ten platte lande tegen te gaan. De herbergiers onder Boxtel, Sint-Michielsgestel en Helvoirt hebben geweigerd hun kelders te openen, waardoor de ordonnantie van 10 augustus 1716 (aangevuld bij resolutie van de Raad van State van 2 oktober 1753), die het brouwen binnen anderhalf uur gaans van 's-Bosch verbiedt, illusoir wordt gemaakt. Met contramemorie van schepenen van Helvoirt.

125 24 mei 1768.
J. Mastenbroek, president-schepen van Helvoirt, lasthebbende van het Geefhuis te 's-Bosch, houdt aanbesteding van het onderhoud en huisvesting van de weduwe van Jan Baltus, met een opzegtermijn van vier weken.

126 11 augustus 1769.
P. Vissers te Oirschot verzoekt schepenen van Helvoirt geen kosten in rekening te brengen in het proces tussen de weduwen Staal en Van der Aa.

127 1769.
Jacob Hoevenaars, wonende op de Achterste Distelberg, verzoekt de regenten van Helvoirt om 3 ... 4 lopense voorhoofd te mogen ingraven.

128 Jacobus Althoffer, stadhouder van de kwartierschout van Oisterwijk, en schepenen van Helvoirt benoemen Nicolaas Stellen tot dorpsdienaar van Helvoirt voor de tijd van twee jaren. 12 februari 1770.

129 12 februari 1770.
Officier en schepenen van Helvoirt benoemen ingevolge de publicatie van de Staten-Generaal van 17 november 1769 Mr. Abraham Justus Verster tot dorpsadvocaat, op een salaris van Y 9,- per jaar.

130 20 juni 1770.
De kwartiermeester-generaal van de Unie verwittigt de regenten van Helvoirt en Cromvoirt van de inkwartiering van 4 eskadrons dragonders van Hessen-Cassel.

131 22 juni 1770.
Verzoek van S. Roosendael, representant van de rentmeester-generaal der Domeinen, om hem te informeren hoe te handelen met het rekest van Theodorus Hack, koopman te 's-Bosch, die aan de Staten-Generaal heeft verzocht een stuk heide op de Achterste Distelberg, tussen de Santbergen en het erve van Wilhelmina Maria van Velpe, in cultuur te mogen brengen. Met advies van de regenten van Helvoirt.

132 (1772).
De regenten van Venloon delen de Leen- en Tolkamer mede, dat zij de weg van 's-Bosch naar Venloon hebben verlegd en verbeterd vanaf de Zantkantse molen (onder Udenhout) tot hun dorp, waardoor de passage naar Breda zeer is verbeterd. Een deel van de weg, te weten het stuk dat door de Vughtse heide en Cromvoirt loopt tot bijna aan de Hoendernest, is echter zeer slecht, in het bijzonder bij de Lovenschebrug. Zij vragen verlegging en verbetering van dit wegstuk.

133 27 juni 1773.
De regenten van Helvoirt maken bekend, dat degenen, die moer- of turfvelden onder Helvoirt hebben, hun lasten moeten betalen op 28 juni ten huize van de president-schepen Mastenbroek. Degenen, die hun percelen niet aangeven, zullen hun recht verliezen. De verlaten velden zullen publiek verkocht worden op 12 juli.

134 13 oktober 1773.
Willem Cornelis Ackersdijk (dorpsadvocaat) vraagt inlichtingen omtrent een voorgenomen verkoop van zekere landen door regenten.

135 1773.
De regenten van Helvoirt schrijven de Raad van State, dat het schoolhuis een kwartier van de school is gelegen, welke laatste zeer bouwvallig is, reden waarom zij reeds lang van plan zijn een nieuwe school met schoolhuis te bouwen aan het kerkhof. Aangezien zij thans het schoolhuis kunnen ruilen tegen dat van Petrus van Dongen, verzoeken zij toestemming daarvoor. Met apostille van 18 maart 1773.

136 1774.
De regenten van Helvoirt geven de Raad van State te kennen, dat zij grote kosten hebben moeten maken wegens de reparatie van school en schoolhuis, reden waarom zij verzoeken 5 lopense land, genaamd het Sundert, te mogen verkopen. Met apostille van 15 april 1774, waarbij dit wordt geweigerd, met consent echter om enige geabandonneerde landen te verkopen en een deel van het slot der verpondingen en bede te gebruiken.

137 7 maart 1776.
J.C. Megen (?) verzoekt de secretaris van Helvoirt namens Maria Anna van den Brandt te worden ingelicht voor hoeveel de haar toebehorende boerderij de Vijf Eyck te boek staat. Met opgave annex.

138 20 april 1776.
In verband met het overlijden van de secretaris Harmen van Voorst stellen de regenten van Helvoirt een autorisatie en instructie vast voor zijn te benoemen waarnemer.

139 17 april 1777.
Schepenen der dingbank van Helvoirt benoemen Mr. W.C. Ackersdijck tot dorpsadvocaat, wegens het overlijden van Mr. Abraham Justus Verster, op een salaris van fl. 9,- per jaar.

140 5 juli 1779.
Bericht van de regenten van Helvoirt aan W.C. Ackersdijck, dat door de geërfden van Helvoirt in de Haarense gemeint voor hun erve wordt gepoot ingevolge de pootkaart.

141 10 juli 1777.
De Staten-Generaal gelasten de regenten van Helvoirt aan Daniel Rokel en zijn kinderen, die zich te Haaren gevestigd hebben, een borgbrief te verstrekken.

142 19 maart 1780.
De kwartiermeester-generaal der Unie geeft de regenten van Helvoirt kennis van de inkwartiering van het regiment Schotten van Stuart.

143 24 oktober 1780.
De representant van de rentmeester-generaal der Domeinen geeft de regenten van Helvoirt richtlijnen in verband met beginnen der dorpsrekeningen op 1 januari, met ingang van 1782.

144 27 september 1780.
De regenten van Helvoirt berichten W.C. Ackersdijk, dat onder de grondschouw wordt verstaan het uitdiepen van de rivier, welke schouw gevoerd wordt door de collecteur van de houtschat in naam van de onderrentmeester der Domeinen.

145 30 november 1780.
J.B. Verheyen, broeder van de wed. Baesten te Tilburg (die rentmeester is van de abdij van St.-Geertruiden te Leuven), deelt de regenten van Helvoirt mede, dat de abt bereid is de kerk te laten repareren, maar dat hij geïnformeerd is dat er nog andere tiendheffers te Helvoirt zijn, die ook moeten meebetalen.

146 11 augustus 1781.
Drost en schepenen van Tilburg beklagen zich over het ten onrechte naar Tilburg vervoeren van Clara van de Pas, armlastige.

147 6 juni 1783.
Schepenen van Helvoirt verbieden vreemde beesten in de gemeint te laten weiden of ten behoeve van vreemden vee te stallen, gelijk op de Distelberg en Hoeve ten Halve geschiedt. Zij bevelen alle vreemde beesten binnen drie dagen weg te drijven op een boete van fl. 3,-. Tevens verbieden zij het weiden van kleinvee in velden, houtbossen en langs wegen.

148 31 augustus 1783.
Wilhelmus Vos, regerend armmeester van Helvoirt, houdt publieke aanbesteding van het onderhoud van Maria de Groot. De minst biedende zal haar onderhouden in kost, drank, behoorlijke ligging en verder gemak, voor de tijd van drie maanden.

149 29 januari 1785.
Cornelis Kouwens, executeur testamentair, geeft kennis van het overlijden van Elisabeth de Sille, weduwe ds. Henricus de Jonge, in leven predikant te Oirschot en Best.

150 26 april 1786.
Officier en schepenen van Helvoirt bevelen de eigenaren van nieuw ontgonnen percelen deze ter registratie op te geven met de datum van hun octrooi, op verbeurte van fl. 3,- bij nalatigheid.

151 16 augustus 1787.
De provisoren van het Adam van Mierdengasthuis te 's-Bosch vragen de regenten van Helvoirt inlichtingen, naar aanleiding van een rekest van Cis Boons en Peter Kuipers, bewoners van Hoeve ten Halve, die vermindering van achterstallige pacht vragen. Met het rekest annex.

152 25 oktober 1787.
August (?) en Thomas van Ryckevorssel verzoeken de secretaris van Helvoirt te bemiddelen inzake een ingraving bij hun nieuwgekocht erve in Vughterhoeven.

153 1787.
De regenten van Oisterwijk, Tilburg, Udenhout, Haren, Berkel, Heukelom, Helvoirt en Esch schrijven de Raad van State, dat zij op 25 december 1784 door de stadhouder van het kwartier van Oisterwijk werden opgeroepen de volgende morgen karren te leveren te 's-Bosch voor het rijden van buskruid naar Maastricht. Zij hebben hun ingezetenen daartoe aangemaand, maar deze weigerden te gehoorzamen, daar zij vreesden de karren te beschadigen, omdat de wielen daar niet sporen, alsook omdat zij meenden door de keizerlijke troepen aangehouden te worden. Zij hebben toen de karrediensten aanbesteed tegen zware sommen, waarvan slechts een gedeelte door het gemeneland gerestitueerd is, waarna zij het restant op de dorpsrekening brachten. Aangezien echter de Leen- en Tolkamer deze post uit de rekening heeft geschrapt, verzoeken zij deze alsnog op de rekening te mogen brengen, aangezien zij niet weten wie het

154 1787.
Officier en schepenen der dingbank van Helvoirt beklagen zich bij de Raad van State over de regenten van Haaren, die eigeren een borgbrief uit te reiken aan Adriaantje Versterre, gehuwd met Joost van Tuil, van Cromvoirt, die zich metterwoon te Helvoirt hebben gevestigd. Met apostille van 15 januari 1788, waarbij de regenten van Haaren gelast worden de borgbrief af te geven en voortaan hun consideratiën in respectabele toon te schrijven en zich te wachten voor hatelijke termen.

155 23 juli 1788.
F. Baesten te Tilburg (rentmeester van de abdij te Leuven) deelt mede, dat hij de lekkages in de kerk zal komen bezien en laten herstellen.

156 5 juni 1789.
R.H. van Kuffeler schrijft aan secretaris de Sille van Helvoirt inzake de waterschade in huize Jagtlust ten gevolge van inregenen.

157 1789.
Officier en schepenen van Helvoirt schrijven aan de Raad van State, dat de vergaderingen van regenten worden gehouden in het koor van de kerk, genaamd consistoriekamer, waar ook de kerkenraad vergadert. Hierin zijn kasten aangebracht voor het archief, doch de akten vergaan spoedig door het vocht, reden waarom zij verzoeken een raadhuis te mogen bouwen op het Zundert, dat domeingrond is. Zij verzoeken tevens het batig slot der verponding te mogen gebruiken. Met apostille van 22 april 1790, waarbij de regenten worden gelast het raadhuis te bouwen op de plaats, welke Aygustinus van Goor heeft aangeboden. Voorts mogen zij fl. 925,-van de verponding behouden.

158 1789.
J. Mastenbroek en RH. van Kuffeler, schepenen van Helvoirt, verklaren, dat een raadhuis dringend nodig is en dat men een bestek en begroting moet laten maken, waarna men verder kan beslissen. Zij hebben met verontwaardiging kennis genomen van het feit, dat enige regenten zonder daartoe last ontvangen te hebben schriftelijk adviezen hebben ingewonnen, dit met de kennelijke bedoeling deze heilzame zaak te verijdelen.

159 27 april 1790.
Fr. van Maanen, agent voor de Meierij te 's-Gravenhage, schrijft (aan de advocaat Losecaat), dat hij het nadere rekest van de regenten van Helvoirt heeft ingeleverd, maar dat men hem heeft verzocht het terug te nemen, aangezien op het eerder rekest reeds is gedisponeerd. Als de regenten daarmee niet tevreden zijn, moeten zij een nader verzoek doen.

160 Officier en schepenen van Helvoirt verzoeken de Raad van State zelf te mogen beslissen waar zij het raadhuis bouwen willen, aangezien dit een recht is dat de dorpsregering toekomt. Zij protesteren tegen het feit, dat de Leen- en Tolkamer zonder hen te horen een besluit heeft genomen op een rekest van enige woelzieke ingezetenen, die de mensen tegen hen opzetten.

161 26 december 1790.
Officier en schepenen van Helvoirt bevelen, dat alle vonders, die over waterlopen liggen, in orde worden gebracht, ter breedte van 2 voet, 2" duim dik en van leuningen voorzien, dit ter voorkoming van ongelukken, zoals onlangs gebeurd is op het Laarse kerkpad over de Raamse loop tussen het Kerkenbosch en het bos van Suyskens.

162 (1790).
Op voorstel van RH. van Kuffeler, schepen, wordt het salaris van de dorpschirurgijn en vroedmeester Joseph Immens van fl. 50,- op fl. 80,- gebracht, op voorwaarde, dat hij zich strikt aan zijn instructies zal houden en geen betrekking elders zal aannemen.

163 (c. 1790).
Officier, schepenen en secretaris van Helvoirt verklaren op verzoek van de provisoren van Adam van Mierdens Gasthuis, dat de bewoners van Hoeve ten Halve geheel onvermogend zijn en door gebrek aan vee niet in staat zijn hun schrale landerijen behoorlijk te bewerken. Als de landerijen, totaal groot 54" lopense, goed gecultiveerd werden, zou de roggepacht van 5 mud aan het gasthuis, rente van fl. 20,- aan de Blok van de Weversplaats en ge gewincijns van fl. 1.16.0 aan het Domeinkantoor betaalbaar zijn, maar dan zouden de gebruikers tot totale armoede gebracht worden, aangezien zij ook nog de verponding en bede moeten betalen, die verre ten achter zijn. Indien de hoeve executoriaal verkocht wordt, zal het wegens de afgelegenheid, geringe waarde en zware lasten onmogelijk zijn een koper te vinden.

164 8 juni 1791.
J. Verster, advocaat te 's-Bosch, verzoekt informatie omtrent het ophalen van oogst en paaseieren door de schoolmeester, in verband met een rekest van Govert Beynen. Met het rekest annex.

165 28 juli 1791.
De regenten van Helvoirt, bij appointement van 7 juli 1791 van de Raad van State geen toestemming verkregen hebbende om het raadhuis op het kerkhof te bouwen, besluiten pogingen aan te wenden om een deel van de tuin van het schoolhuis daartoe te verkrijgen en de schoolmeester aan te schrijven.

166 3 augustus 1791.
Govert Beynen, schoolmeester te Helvoirt, bericht de regenten, dat hij de hof achter zijn huis niet mag verkleinen zonder voorkennis van de Raad van State.

167 21 augustus 1791.
De advocaat P. Losecaat te 's-Bosch verzoekt de secretaris van Helvoirt hem te berichten, waarom de regenten de plaats, welke door de schoolmeester is afgestaan, niet willen gebruiken voor de bouw van een raadhuis. De grond is immers gemeentelijk eigendom en het besluit was reeds genomen, zodat hij niet begrijpt waarom men opnieuw de Raad van State moet lastig vallen.

168 29 augustus 1791.
Govert Beynen, koster en schoolmeester te Helvoirt, verklaart een deel van de schoolerf gratis af te staan voor de bouw van een raadhuis. Regenten besluiten de Raad van State toestemming te verzoeken.

169 29 december 1791.
W.G.J. van Rhemen verzoekt inlichtingen naar aanleiding van een klacht van de pachter van de houtschat te Haaren over zijn Helvoirtse collega, die de houtschat geheven zou hebben tussen de schutsboom en Udenhoutse grond.

170 1791.
De vorster van Helvoirt wordt namens de stadhouder van de kwartierschout gelast de volgende personen op 29 september 1791 te citeren om de eed te komen afleggen: als schepen Johannis Mastenbroek, Francis Berkelmans, Antony van Esch, Martinus van de Kleyberg, Frans Simons, Jan Janz Vugts en Adriaan Smeyers, als kerkmeester Jacobus Mastenbroek, als armmeester Willem van Rosmalen, als gezworenen en pootmeesters Martinus Bergmans en Cornelis Boons.

171 (1791).
De regenten van Helvoirt, ontvangen hebbende de resolutie van de Raad van State, houdende, dat 's lands lasten zoveel mogelijk op egale voet gebracht zullen worden en dat ieder de Leen-en Tolkamer zoveel mogelijk behulpzaam zal zijn, gelasten de ingezetenen nauwkeurig opgave te doen van het getal hoornbeesten.

172 30 januari 1792.
De regenten van Helvoirt, bij resolutie van 4 november 1791 van de Raad van State permissie ontvangen hebbende om een raadhuis te bouwen op het einde van de hof van de schoolmeester, welke bouw heden is aanbesteed voor de somma van fl. 3.462,-, besluiten de Raad van State fl. 1.187,- van de verponding en bede te verzoeken en consent te vragen om de rest op rente te mogen lenen.

173 27 maart 1792.
De rentmeester-generaal der Domeinen waarschuwt de regenten van Helvoirt, dat de grond, die zij bij resolutie van de Raad van State van 8 maart 1792 mogen verkopen, hertogsgrond is en dat de koper niet zonder octrooi mag turven, terwijl op de grond, waarop het raadhuis zal komen, niet mag worden gebouwd alvorens de cijns ... 17 stuivers per lopense is afgekocht.

174 29 maart 1792.
Schepenen van Helvoirt besluiten de Staten-Generaal ontheffing van convooien, licenten en tollen te verzoeken ten behoeve van de verhuizing der eigendommen van ds. Johan Hendrik Elshoff, predikant te Westwoude bij Enkhuizen, die te Helvoirt en Haaren beroepen is.

175 3 mei 1792.
De regenten van Helvoirt bevelen degenen, die zich in het dorp vestigen, binnen drie weken een ontlastbrief over te leggen. Tevens vernieuwen zij het besluit, dat verhuurders van huizen erop toe moeten zien dat hun huurders zich melden. Ook de verzorgers van vreemde kinderen en bejaarden dienen voor dezen een borgbrief te tonen.

176 16 november 1792.
De Raad van State verzoekt advies naar aanleiding van een rekest van de kosters-schoolmeesters in het Kwartier van Oisterwijk om meer salaris.

177 (1792?).
Cornelis Kouwens, secretaris der heerlijkheid Drunen en procureur te Waalwijk en Loon op Zand, verzoekt als procureur te Helvoirt te worden toegelaten wegens het overlijden van de procureur Althoffer. Een dergelijk verzoek van Jan de Gier te 's-Hertogenbosch.

178 11 april 1793.
De Domeinraad gelast de regenten van Helvoirt de weg naar Heusden en Waalwijk onder hun jurisdictie te verbeteren. Aangezien door de inundatie de passage naar genoemde plaatsen over het Kuiks verlaat zal lopen en de regenten van Nieuwkuijk hun deel van de weg hebben opgemaakt, mogen de regenten van Helvoirt niet achterblijven.

179 6 december 1794.
De Kwartierschout van Oisterwijk wijst het verzoek van de regenten van Helvoirt om het getal schepenen met drie te mogen vermeerderen van de hand, aangezien in de plaatsen in de Meierij van de oude tijden af steeds zeven schepenen zijn geweest. Hij kan akkoord gaan met het aanstellen van enige assistenten, die burgemeester of mede-regent genoemd mogen worden.

180 (1794).
Officier en schepenen van Helvoirt stellen Philippus Joseph Adam aan tot dorpschirurgijn en vroedmeester op een salaris van fl. 50,- per jaar, wegens het bedanken van Joseph Immens. Hij moet de armen gratis behandelen, hij zal het dorp niet verlaten als er zwangere vrouwen zijn en in geen geval zonder consent van schepenen, hij zal voor arme patiënten matige declaraties indienen, hij zal voor een aderlating niet meer dan 6 stuivers nemen en 12 stuivers als het bij de patiënt thuis gebeurt, klachten over te hoge rekeningen zijn aan de arbitrage van schepenen en twee deskundigen onderworpen en tevens zal hij dulden, dat de inwoners een doctor, chirurgijn of vroedmeester van buiten consulteren als zij dit wensen, welke hij op eerste aanvrage zal assisteren.

181 16 januari 1795.
Een groot getal inwoners van Helvoirt verklaart zich akkoord met een door regenten aan te gane lening van fl. 2.000,- tegen een rente van fl. 4.2.0 per jaar bij Heiliger van Iersel te Udenhout.

182 1795.
De municipaliteit van Helvoirt adviseert de Provisionele Representanten van het volk van Brabant om Francis Slegers niet toe te laten tot de municipaliteit, aangezien hij reeds armmeester is en verwanten in de municipaliteit heeft.

183 19 april 1796.
Schepenen der dingbank van Helvoirt verklaren, dat Hendrik Stoovers getuigd heeft, dat hij door de rentmeester van de abdij te Leuven commissie heeft ontvangen om als pachter der tienden op te treden, doch dat hij in die kwaliteit geen wagens, paarden en schuren gevorderd heeft ter inzameling van de tiendrogge.

184 4 mei 1796.
Embertus Adriaan Smolders verzoekt begeven te worden met het kosterambt.

185 14 oktober 1796.
P. de Bergh, landsdeurwaarder, citeert twee regenten van Helvoirt in gijzeling, aangezien de municipaliteit, ondanks de herhaalde bevelen van de Representanten van Bataafs Brabant, blijft weigeren de somma van fl. 4.365,-, zijnde het gemiddelde der tienden van de laatste tien jaren, aan de abdij van St. Geertruiden te Leuven te voldoen.

186 27 oktober 1796.
AM. Martini doet rapport van zijn commissie naar de rentmeester van de abdij te Leuven in verband met het sluiten van een akkoord wegens de onverpacht gebleven tienden van 1795.

187 30 november 1796.
W.A.P. Vercamp, weduwe van Bommel, deelt mede namens Juffrouw Hendrina van Kessel mede, dat zij aanstaand voorjaar de afgebrande Helvoirtse molen weer zal opbouwen.

188 1796.
De regenten van Helvoirt berichten de Representanten van Bataafs Brabant, naar aanleiding van de tiendweigering aan de abdij te Leuven, dat de abdij geen pachter heeft kunnen vinden, waarna de regenten een pachter aangewezen hebben. Deze tiendheffer heeft de boeren aangezegd, dat zij zelf hun tiendkoren moesten afzonderen en bewaren. Hij heeft echter nagelaten wagens en paarden te vorderen om de tienden op te halen, zodat dit een zaak is tussen de tiendheffer en de boeren, waarvoor de gemeente niet aansprakelijk kan worden gesteld.

189 1796.
De municipaliteit der dingbank van Helvoirt bericht de Representanten van Bataafs Brabant, dat het dorp zeer geleden heeft door de rampen van de oorlog, zowel door rekwisities en karrediensten als door plunderingen van de Fransen ten tijde van de belegering van 's-Hertogenbosch. Zij geven een opgave van de schaden, waarvoor zij ondanks herhaalde verzoeken geen vergoeding hebben kunnen krijgen. Zij worden voortdurend belast met inkwartiering, terwijl in het dorp bijna geen levensmiddelen zijn, aangezien veel geroofd is en het dorp in het voorjaar van 1795 voor 2/3 onder water heeft gestaan. Zij verzoeken betaling der rekwisities, ofwel remissie van belastingen, alsook, dat de assignaten, die bij menigten onder de ingezetenen berusten, gebruikt mogen worden om 's lands belastingen te betalen. Zij verzoeken tevens geld te mogen lenen tot betaling der karrevrachten. Met apostille van 13 april 1796, waarbij....

190 1796.
De municipaliteit van Helvoirt bedankt het Comité, tot de Algemene Zaken van het Bondgenootschap te Lande voor een remissie op verpondingen en gemene middelen en geven een omstandig verhaal van de rampen, welke het dorp sedert 1794 getroffen hebben, reden waarom zij kwijtschelding van de verponding van 1794 verzoeken. Met apostille van 9 februari 1797, waarbij nog enige remissie wordt toegestaan.

191 ?.
Jan de Kort, Francis Verhoeven, Jan Dekkers, Michiel van de Zande, Laurens Jan Marcelis, Huybert van Laarhoven en Hendrik de Weert beklagen zich bij de Representanten van het volk van Bataafs Brabant over de municipaliteit van Helvoirt. In 1794 hebben zij met kar en paard gereden voor het Franse leger te Grave, waarvoor zij zes weken van huis waren en veel ontbering leden. Een vertegenwoordiger van Helvoirt heeft hen toen opgezocht en hen gevraagd naar huis te komen, des noods met achterlating van kar en paard, waarvoor zij schadeloosstelling zouden ontvangen, hetgeen nimmer gebeurd is.

192 1799.
Hendrikus van den Bogaerd en Cornelis van de Ven verzoeken betaling van 433 paren schoenen, welke zij aan de Fransen geleverd hebben en waarvan zij de opbrengst aan het gemeentebestuur van Helvoirt hebben geleend tot betaling van 's lands lasten.

193 1800.
De municipaliteit van Helvoirt besluit ingevolge de decisie van de Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam van 10 februari 1800 het Hervormd Kerkgenootschap aan te schrijven om binnen drie weken de bewijzen van eigendom van de kerkelijke goederen en fondsen, alsmede de stoelen en banken, in te zenden en voorts te antwoorden op de vraag of men akkoord gaat met het plan van schikking inzake de begraafplaats.

194 (23 augustus 1800).
De regenten van Helvoirt besluiten niet in te gaan op het aanbod van Jan Willem (gecommitteerde van enige geërfden te Udenhout, die pretenderen gebruiksrecht te hebben in de Helvoirtse gemeint) om voor het gebruik van de heide een cijns te geven van 12 stuivers zonder gespan, in plaats van respectievelijk 25, 15 en 6 stuivers.

195 (1800?).
De municipaliteit van Helvoirt bericht het Vertegenwoordigend Lichaam, dat zij ingevolge het 6e additionele artikel der Staatsregeling gepoogd heeft een plan van schikking te treffen in verband met de naasting van kerkgebouw en pastorie, doch dat de Hervormde Gemeente weigert mede te werken, aangezien zij stelt, dat bedoeld artikel niet van toepassing is op Brabant, reden waarom zij opheldering vragen.

196 21 juli 1801.
De Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam keurt het reglement goed van de polder van de Achterste Distelberg te Helvoirt.

197 13 oktober 1801.
President en municipaliteit der dingbank van Helvoirt, gehoord de klachten van de gezworenen, dat vele ingezetenen weigeren op te komen voor het verrichten van gemeentewerken en ook de boeten niet willen betalen, waarschuwen de ingezetenen op de eerste oproep te verschijnen. Zij stellen de boete op 10 stuivers.

198 1801.
Officier en schepenen van Helvoirt brengen het salaris van Philippus Joseph Adam, chirurgijn en vroedmeester, van fl. 80,- op fl. 100,- per jaar, op voorwaarde, dat hij niet meer over salarisverhoging zal spreken en niet naar elders zal vertrekken. Hij zal steeds drie maanden salaris laten staan, dat bij vertrek aan de gemeente vervalt. Schepenen beloven hem niet te zullen ontslaan, tenzij bij wangedrag.

199 18 september 1802.
Schepenen van Helvoirt verklaren, dat Adriaan van Abeelen de jacht gereserveerd heeft op een hoeve in de Gijzel aan de Gijzelsestraat.

200 1802.
Het gemeentebestuur van Helvoirt, als opperprovisoren, en Huybert van Laarhoven, regerend armmeester der Algemene armen van Helvoirt, verzoeken het Departementaal Bestuur van de Dommel 15 hont weiland te Waalwijk te mogen verkopen. Met apostille van 8 januari 1802.

201 31 december 1807.
Peter Schellekens verzoekt als vorster te worden aangesteld.

202 3 november 1808.
Het gemeentebestuur van Helvoirt bericht de Landdrost, dat men ingevolge de Staatsregeling van 1798 gepoogd heeft kerkgebouw en pastorie te naasten door een plan van schikking te maken, doch de Hervormde Gemeente op futiele en niets ter zake doende gronden dit plan heeft verworpen. Het gemeentebestuur heeft bedoeld kerkgenootschap herhaaldelijk verzocht zekere memorie van 24 september 1798 met bewijzen te staven en heeft inmiddels bij de toenmalige Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam deze memorie weerlegd en de ongefundeerdheid daarvan aangetoond, waarna de zaak onbeslist is blijven hangen, zodat het geschil voortduurt. Met conceptplan van schikking.

5011 Dorpsbestuur Helvoirt, 1340-1814

Inleiding

Regestenlijst van -meestal- papieren afschriften

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Printen

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC)

202

3 november 1808.
Het gemeentebestuur van Helvoirt bericht de Landdrost, dat men ingevolge de Staatsregeling van 1798 gepoogd heeft kerkgebouw en pastorie te naasten door een plan van schikking te maken, doch de Hervormde Gemeente op futiele en niets ter zake doende gronden dit plan heeft verworpen. Het gemeentebestuur heeft bedoeld kerkgenootschap herhaaldelijk verzocht zekere memorie van 24 september 1798 met bewijzen te staven en heeft inmiddels bij de toenmalige Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam deze memorie weerlegd en de ongefundeerdheid daarvan aangetoond, waarna de zaak onbeslist is blijven hangen, zodat het geschil voortduurt. Met conceptplan van schikking.

Inv. nr. 552

Zie ook: