Mijn Studiezaal (inloggen)
7024
Gemeentebestuur Beugen - Rijkevoort, 1811 - 1942
Inleiding
Historisch overzicht
7024 Gemeentebestuur Beugen - Rijkevoort, 1811 - 1942
Inleiding
Historisch overzicht
Op de vruchtbare gronden langs de Maas is de landbouw eeuwenlang de voornaamste bron van inkomsten geweest. Ook Rijkevoort is een agrarische nederzetting, als ontginningsdorp vanuit Beugen gesticht.
Kerk
De parochiekerk van Beugen is gewijd aan de Onze Lieve Vrouw. De oorspronkelijke kerk stamt uit het eerste kwart van de vijftiende eeuw. Omstreeks 1420 werd in Beugen een eenvoudig driebeukig parochiekerkje gebouwd. De kerk werd in 1879 gerestaureerd en kreeg toen gemetselde gewelven. In 1931-1932 werd de kerk sterk vergroot tot een kruiskerk. Dit was de Maria Ten Hemelopneming kerk. De kerk werd echter in 1944 verwoest.
Kerk
De parochiekerk van Beugen is gewijd aan de Onze Lieve Vrouw. De oorspronkelijke kerk stamt uit het eerste kwart van de vijftiende eeuw. Omstreeks 1420 werd in Beugen een eenvoudig driebeukig parochiekerkje gebouwd. De kerk werd in 1879 gerestaureerd en kreeg toen gemetselde gewelven. In 1931-1932 werd de kerk sterk vergroot tot een kruiskerk. Dit was de Maria Ten Hemelopneming kerk. De kerk werd echter in 1944 verwoest.
Gemeentelijke indeling
Sinds de stichting van het Koninkrijk der Nederlanden tot in 1942 vormt Beugen met Rijkevoort één burgerlijke gemeente. Toen deze gemeente werd opgeheven, werd het grootste gedeelte van het Rijkevoortse territoir bij Wanroij gevoegd. Immers in 1928 had Wanroij al beslag gelegd op de buurtschappen Hulsbeek en het Zwarte Water met de tot aan Boekei uitschietende Beugense peelstaart. Het hoofddorp Beugen kwam in 1942 bij Boxmeer, aldus kwam het gemeentearchief ook daar terecht.
Sinds de stichting van het Koninkrijk der Nederlanden tot in 1942 vormt Beugen met Rijkevoort één burgerlijke gemeente. Toen deze gemeente werd opgeheven, werd het grootste gedeelte van het Rijkevoortse territoir bij Wanroij gevoegd. Immers in 1928 had Wanroij al beslag gelegd op de buurtschappen Hulsbeek en het Zwarte Water met de tot aan Boekei uitschietende Beugense peelstaart. Het hoofddorp Beugen kwam in 1942 bij Boxmeer, aldus kwam het gemeentearchief ook daar terecht.
Grondgebied
Beugen ligt aan de Maas tegen een bocht van de rivier, een uur wandelen ten noorden van Boxmeer. In het noorden grenst Beugen aan Haps en Oeffelt. Het grondgebied van de oude gemeente Beugen had een aparte vorm, doordat Beugen een lange smalle strook grond bezat die als het ware westwaarts de Peel in stak. Rond de basis van deze strook liggen enkele buurtschappen: Toven, De Walsert (Walschot), Papenvoort, Rijkevoort en het Hoog- en Laageind.
Van deze buurtschappen ontwikkelde met name Rijkevoort zich tot een zelfstandig dorpje. Aan de oostkant van de gemeente, rond de kern Beugen, liggen de buurtschappen Startwijk en Helbroek. In 1942 is de gemeente opgesplitst: Beugen werd bij Boxmeer gevoegd en Rijkevoort bij Wanroij.
Beugen ligt aan de Maas tegen een bocht van de rivier, een uur wandelen ten noorden van Boxmeer. In het noorden grenst Beugen aan Haps en Oeffelt. Het grondgebied van de oude gemeente Beugen had een aparte vorm, doordat Beugen een lange smalle strook grond bezat die als het ware westwaarts de Peel in stak. Rond de basis van deze strook liggen enkele buurtschappen: Toven, De Walsert (Walschot), Papenvoort, Rijkevoort en het Hoog- en Laageind.
Van deze buurtschappen ontwikkelde met name Rijkevoort zich tot een zelfstandig dorpje. Aan de oostkant van de gemeente, rond de kern Beugen, liggen de buurtschappen Startwijk en Helbroek. In 1942 is de gemeente opgesplitst: Beugen werd bij Boxmeer gevoegd en Rijkevoort bij Wanroij.
Gemeentewapen
In 1817 verleende de Hoge Raad van Adel aan de gemeente Beugen en Rijkevoort een gemeentewapen, dat bestond uit een blauw veld, met daarop een gouden ploeg waarop een vogel (ook van goud) zit. Dit wapen gaat terug op de afbeelding van het zegel waarmee de schepenbank in ieder geval al sinds 1340 de belangrijkste stukken bezegelde. De kleuren blauw en goud zijn afkomstig van het Rijkswapen, omdat het gemeentebestuur in 1817 geen andere kleuren had opgegeven. Over de historische kleuren is niets bekend, al wordt in de literatuur wel eens gesuggereerd dat het schild eigenlijk van goud zou moeten zijn, met een rode ploeg en een zwarte vogel erop.
In 1817 verleende de Hoge Raad van Adel aan de gemeente Beugen en Rijkevoort een gemeentewapen, dat bestond uit een blauw veld, met daarop een gouden ploeg waarop een vogel (ook van goud) zit. Dit wapen gaat terug op de afbeelding van het zegel waarmee de schepenbank in ieder geval al sinds 1340 de belangrijkste stukken bezegelde. De kleuren blauw en goud zijn afkomstig van het Rijkswapen, omdat het gemeentebestuur in 1817 geen andere kleuren had opgegeven. Over de historische kleuren is niets bekend, al wordt in de literatuur wel eens gesuggereerd dat het schild eigenlijk van goud zou moeten zijn, met een rode ploeg en een zwarte vogel erop.
Oudste bewoning en bevolkingsontwikkeling
In en rond Beugen zijn vondsten gedaan die wijzen op prehistorische bewoning en bewoning tijdens de Romeinse tijd. In 1320 is er sprake van een windmolen. In 1340 was Beugen groot genoeg om over een eigen dorpsbestuur met schepenbank te beschikken. Meestal waren vier van de zeven schepenen uit Beugen zelf afkomstig en kwamen de drie anderen uit Rijkevoort. Het is waarschijnlijk dat er al voor 1300 een eenvoudigere vorm van dorpsbestuur heeft bestaan.
In 1785 telde Beugen en Rijkevoort zo’n 180 gezinnen, dus rond de 1.000 inwoners. In 1850 waren dat er 1.565 (in 250 huizen) en in 1900 1.631. Bij de opheffing van de gemeente in 1942 telde Beugen en Rijkevoort 2.561 inwoners.
In en rond Beugen zijn vondsten gedaan die wijzen op prehistorische bewoning en bewoning tijdens de Romeinse tijd. In 1320 is er sprake van een windmolen. In 1340 was Beugen groot genoeg om over een eigen dorpsbestuur met schepenbank te beschikken. Meestal waren vier van de zeven schepenen uit Beugen zelf afkomstig en kwamen de drie anderen uit Rijkevoort. Het is waarschijnlijk dat er al voor 1300 een eenvoudigere vorm van dorpsbestuur heeft bestaan.
In 1785 telde Beugen en Rijkevoort zo’n 180 gezinnen, dus rond de 1.000 inwoners. In 1850 waren dat er 1.565 (in 250 huizen) en in 1900 1.631. Bij de opheffing van de gemeente in 1942 telde Beugen en Rijkevoort 2.561 inwoners.
Notabene
Voor oude foto's zie: http://www.beugen-online.nl/page.aspx?id=34
In 1942 is de gemeente opgesplitst: Beugen werd bij Boxmeer gevoegd en Rijkevoort bij Wanroij.
Brabants Historisch Informatie Centrum
Voor oude foto's zie: http://www.beugen-online.nl/page.aspx?id=34
In 1942 is de gemeente opgesplitst: Beugen werd bij Boxmeer gevoegd en Rijkevoort bij Wanroij.
Brabants Historisch Informatie Centrum
Aanwijzingen voor de gebruiker
Bijlage: burgemeesters
1.439 beschreven archiefstukken
92 gedigitaliseerd
totaal 12.878 bestanden
Inventaris
1.439 beschreven archiefstukken
92 gedigitaliseerd
totaal 12.878 bestanden
Kenmerken
Datering:
1811-1942
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Categorie:
1.439 beschreven archiefstukken
92 gedigitaliseerd
totaal 12.878 bestanden