Oprichting en opheffing

Waterschap De Kleine Wetering is opgericht bij provinciaal besluit van 10 juli 1862 (Provinciaal Blad 1862 nr. 6) met als doel de jaarlijks terugkerende overstromingen van de gronden onder de gemeenten Geffen, Nuland en Rosmalen aan te pakken door verbetering van de afwatering van de Kleine Wetering op de rivier de Aa. Knelpunt vormde de plek waar de Grote en Kleine Wetering samenkomen bij Coudewater in Rosmalen. Voor verbetering van de Grote Wetering werden de gemeenteraden van Nistelrode, Heesch, Heeswijk, Dinther en Berlicum benaderd.

De omvang van het waterschap bedraagt bij de oprichting 1185 bunders, 63 roeden en 75 ellen (Noot 1).
Volgens het opheffingsbesluit van de provincie van 1 juli 1952 heeft waterschap de Kleine Wetering een belastbare grootte van 1184.90.66 hectaren en uitsluitend het beheer en onderhoud van waterleidingen (ca 7750 meter) met daarin liggende kunstwerken (Noot 2)
Ten noorden wordt het waterschap begrensd door de oude Postbaan tot aan het landgoed Eikenburg, de zogenaamde Heidijk tot aan het landgoed Hei en Wei en de Rijksweg van ’s-Hertogenbosch naar Grave tot aan de Koksteeg. Ten oosten door de kooksteeg en de gemeente Heesch tot aan de Grote Wetering. Ten westen door de provinciale weg van Rosmalen naar Veghel. Ten zuiden door de Grote Wetering langs het landgoed Coudewater tot aan de provinciale weg van Rosmalen naar Veghel (Noot 3).

Wat voor de naburige kleinere waterschappen gold, gold in de loop van de twintigste eeuw ook voor waterschap De Kleine Wetering. Door de oprichting van het grote waterschap De Aa beneden Helmond, vanaf 1926 Het Stroomgebied van de Aa, werd de wateroverlast door de rivier de Aa, de Grote en Kleine Wetering door grootscheepse verbeteringsplannen aangepakt. Voor alleen onderhoudstaken hoefde geen kostbaar apart waterschapsbestuur in stand gehouden te worden. Uiteindelijk werd het waterschap De Kleine Wetering bij besluit van Provinciale Staten van 29 januari 1952 (Provinciaal Blad 1952 nr. 41) per 1 juli 1952 opgeheven (Noot 4) . De waterleidingen en kunstwerken van het waterschap werden overgenomen door de gemeenten Rosmalen, Nuland en Geffen. Enkele kunstwerken, rechten, schulden, lasten en verplichtingen werden overgenomen door waterschap Het Stroomgebied van de Aa.

Bestuurssamenstelling (Noot 5)

Het bestuur bestaat uit een vier leden, waarvan er een voorzitter is. De leden van het dagelijks bestuur worden gekozen door stemgerechtigde ingelanden. Volgens het bijzonder reglement van 1876 (Noot 6) zijn tot leden van het dagelijks bestuur ook benoembaar ingelanden, die niet stemgerechtigd zijn en zonen of schoonzonen van stemgerechtigde ingelanden. De vergaderingen van stemgerechtigde ingelanden worden gehouden te Nuland. De functies van secretaris en penningmeester werden in combinatie steeds door één persoon uitgeoefend.

Voorzitters
Mr. N.F.C.J. Sassen te ’s-Hertogenbosch, 1862-1912
J.C. van Beek, 1912-1918
Th.F. Teunissen, 1918-1952

Bestuursleden
L. Godschalx te Berlicum, 1862-1872
J.B. van den Dries te Geffen, 1862-1870
N. Spierings te ’s-Hertogenbosch, 1862-1864
L. van der Kant te Nuland, 1864-1886
G. van Herpen, 1870-1878
Th. van Uden te Rosmalen, 1873-1875
J. van Liempt te Rosmalen, 1875-1902
M. van der Heijden te Geffen, 1878-1887
M.J. van Heeswijk, 1886-1901
M. Heijmans te Geffen, 1888-1907
N. van der Kant te Nuland - Vinkel, 1901-1922
Fr. van Beek te Rosmalen, 1902-1906
M.I. van Beek te Rosmalen, 1906-1915
J. van Grinsven te Geffen, 1907-1924
A. Gloudemans te Hintham, 1915-1939
J. Veltman te Geffen, 1922-1947
J. Huismans te Vinkel, 1924-1947
J. de Rijt te Geffen, 1928-1934
E.A.M. Coppens, 1939-1952
C.G. van Zijl, 1947-1952
L. van de Ven, 1947-1952

Secretarissen-penningmeester
P.F. van Erp te Rosmalen, 1862-1868
G.J. van Beek te Geffen, 1868-1896
J.E.D. During te Nuland, 1896-1915
M.J. van Beek te Rosmalen, 1915-1939
A. Gloudemans te Rosmalen, 1939-1949
M.J. van de Rakt te Nuland, 1949-1952

Waterschapsbode
Th. Egelmeer, 1862-1864

Hoofdwaterleidingen en kunstwerken

Kleine Wetering
Stuw bij Eikenburg