Inleiding

Boxtel is een geïndustrialiseerde gemeente met een regionale centrumfunctie. Thans, eind 2001, telt de gemeente ruim 29.600 inwoners. Zij is centraal gelegen in de stedendriehoek Eindhoven – Den Bosch – Tilburg, knooppunt van wegen en spoorlijnen, met veel bedrijvig-heid, maar tevens omgeven door mooie natuurgebieden. Tot de Franse Tijd (ca. 1800) was Boxtel een Baronie, met tot het jaar 1439 zelfs een ‘status aparte’ binnen het Hertogdom Bra-bant.

Eeuwenlang veranderde er weinig aan het grondgebied van de gemeente, totdat op 1 januari 1996 de gemeentelijke herindeling een feit werd, en de voormalige gemeente Liempde bij Boxtel gevoegd werd. Verder zijn per die datum de Boxtelse buurtschappen Gemonde en Hal toegevoegd aan het grondgebied van respectievelijk Sint-Michielsgestel en Haaren.

Het archief 1933-1979 heeft dus betrekking op het oude Boxtel, zoals dat sinds de Middeleeuwen bestond uit de volgende buurtschappen:

Boxtel-binnen, Munsel en Onrooi (sinds begin jaren 70 ook Boxtel-oost), Gemonde, Kleinder-liempde, Lennisheuvel, Breukelen, Tongeren, Roond en Luissel, Hal, Heult en Selissen (sinds begin jaren 60 ook Selissenwal).


Groei van de bevolking

In de periode 1933 – 1979 verdubbelde het aantal inwoners van 10.917 tot 23.707, en wel als volgt:
1-1-1933: 10.917 inwoners
1-1-1940: 11.562
1-1-1950: 14.303
1-1-1960: 16.636
1-1-1970: 19.408
1-1-1979: 23.707

Organisatiestructuur

In de periode 1933 – 1979 veranderde de organisatiestructuur van de secretarie drastisch:
In de jaren 30 bestond de Boxtelse gemeentesecretarie uit 2 afdelingen:
-De afdeling burgerlijke stand, bevolking, militaire zaken en verkiezingen.
-De afdeling algemene zaken en financiën.
In die tijd waren er, naast de secretaris en de ontvanger, ter secretarie 5 ambtenaren werk-zaam. Verder was er een gemeentebode en een gemeenteopzichter.

Door uitbreiding van taken, maar ook doordat de administratie van de takken van dienst werd toegevoegd aan de secretarie, waren er aan het einde van de periode die deze inventaris bestrijkt,1979 ter gemeentesecretarie liefst 7 afdelingen:
-De afdeling algemene zaken
-De afdeling ruimtelijke ordening
-De afdeling belastingen en financiën
-De afdeling algemene boekhouding
-De afdeling bevolking, burgerlijke stand, militaire zaken en verkiezingen
-De afdeling onderwijs, personeelszaken en voorlichting
-De afdeling interne zaken

Naast de gemeentesecretarie kende de gemeente ook diensten en bedrijven:
-Het elektriciteitsbedrijf (in 1946 overgenomen door de P.N.E.M.)
-Het gasbedrijf (in 1971 overgedragen aan Den Bosch)
-Het waterleidingbedrijf (1929-1971)
-Het radiodistributiebedrijf (1931-1947)
-Het slachthuis (1929-1984) en de vleeskeuringsdienst (1922-1984)
-De dienst gemeentewerken (vanaf 1936 tak van dienst)
-Het woningbedrijf (vanaf 1949 tak van dienst, voorheen v.a. 1938 stichting tot beheer en exploitatie van woningen en terreinen te Boxtel)
-Het grondbedrijf (vanaf 1949)
-De gemeentepolitie (vanaf 1932)
-De dienst maatschappelijk hulpbetoon (1936-1965), voorheen algemeen armbestuur
-De distributiekring (1937-1948)
-De sociale dienst (sinds 1-1-1965: invoering algemene bijstandswet)
-De centrale antenne inrichting (vanaf 1978 tak van dienst)