Vanaf 1980 ging in Vught e.o. een samenwerkingsverband van start tussen scholen voor het basisonderwijs (BO) en het voortgezet onderwijs (VO). Dit samenwerkingsverband was een project van het Ministerie van Onderwijs, onder de naam “Aansluitingsproject BO-VO”. Doel van het project was om middelen te onwikkelen waarmee de overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs voor de leerlingen kon worden ondersteund.

Schooldirecteur Jan van Lieshout uit Haaren was de initiator voor het project. Alle vijf de Vughtse scholen voor Voortgezet Onderwijs deden mee. Van de lagere scholen koos het ministerie er tien uit voor deelname. Toch zouden ook de niet-deelnemende lagere scholen moeten kunnen profiteren van de bereikte resultaten. Daarvoor trok het Ministerie dan ook een apart (flink) bedrag uit. De scholen in deze categorie heetten volg- of resonansscholen.

Verschillende werkgroepen van onderwijsgevenden ontwikkelden in de jaren ’80 leermiddelen en –toetsen om die hobbel tussen basisonderwijs en voortgezet onderwijs gemakkelijker te kunnen nemen. Door het veelvuldig contact groeide ook het onderlinge overleg en afstemming. Dat leidde vanaf 1984 onder de basisscholen tot het ROPO, Regionaal overleg primair onderwijs. Schoolleiders uit Cromvoirt, Haaren, Helvoirt en Vught waren hierbij betrokken.

Eind jaren ’90 was het project als zodanig al jaren geleden afgerond. Een van de schoolhoofden die actief betrokken was geweest bij het project, Aimé van de Wijnkel (inmiddels gepensioneerd), realiseerde zich dat het archief van dit uitgebreide project waarschijnlijk voorgoed zou verdwijnen, als er niets gebeurde. De papieren lagen namelijk verspreid over de zolders van verschillende scholen en konden bij iedere verhuizing of verbouwing verloren gaan. Hij vatte het plan op al het materiaal bijeen te brengen en te beschrijven, met behulp van een groep oud-schoolhoofden en docenten.

De afkorting BOVO staat voor Basisonderwijs – Voortgezet Onderwijs. Het is een verwijzing naar activiteiten die de overgang van het ene soort onderwijs naar het andere soort onderwijs betreffen.

Toelichting

In dit archief zijn stukken te vinden die betrekking hebben op de onderwijs-geschiedenis van Vught en omgeving. Ze zijn afkomstig uit diverse bronnen en ze zijn bij elkaar gebracht door een groep van oud-onderwijsmensen uit Vught (de archiefgroep bovo) die in het leven geroepen is door de heer A.C.M. van den Wijnkel, ouddirecteur van b.s. St. Petrus ( de latere b.s. De Springplank).
Zie hieronder bij Leden van de archiefgroep.
De bijeengebrachte stukken hebben vooral betrekking op de periode waarin er in Vught sprake was van een groot samenwerkingsproject van basisonderwijs en voortgezet onderwijs, het Bovoproject en op het project zelf. Dit project werd gerealiseerd in de jaren 1980 – 1985, maar de stukken die in dit archief te vinden zijn, hebben ook betrekking op de aanloopperiode en op de vervolgperiode en op andere onderwerpen dan het Bovo-project.

De archiefgroep heeft alle beschikbare documenten bekeken op relevantie en daarna gesorteerd. Daarbij heeft ze zich royaal opgesteld bij het begrenzen van de periodes, zodat er stukken in opgenomen zijn vanaf de vijftiger jaren tot en met de negentiger jaren van de 20e eeuw.

Misschien lijkt het wat overdreven, maar toch hebben we vanaf het begin geprobeerd van de honderden bestanden in het archief per bestand een summiere samenvatting van de inhoud te maken en die op te nemen in de inhoudsbeschrijving van het archief. Onderzoekers kunnen daardoor - naar onze mening - al snel tot de conclusie komen of het de moeite loont het origineel op te vragen. In onze "snelle" tijd lijkt ons dat een groot voordeel.

Wat is er te vinden in het bovo-archief?

De (onder-)zoeker vindt in dit archief de vergaderverslagen van alle hieronder genoemde groeperingen. Verder vindt men er correspondentie tussen b.v. het Ministerie van Onderwijs en het onderwijsveld. Complete toetsen zijn bewaard gebleven. Werkgroepen ontwikkelden een soort leerpakketten - deelprojecten genoemd - voor diverse vakken. Ook deze deelprojecten zijn in het archief te vinden. Er zijn bovendien nogal wat nota’s en notities aanwezig, waarin de auteurs zich uitspreken voor of tegen bepaalde ontwikkelingen. Men vindt er overzichtslijsten van scholen en medewerkers, afsprakenlijsten, vergaderschema’s enz.

Voor de categorisering van de stukken heeft de groep gekozen voor een tamelijk hiërarchische verdeling van het beschikbare materiaal. Daarbij was de structuur van het bovoproject bepalend. Zo komen we tot de volgende indeling : A. Stukken betreffende en/of afkomstig van de stuurgroep ( SG)

Deze groep – bestaande uit vertegenwoordigers van alle deelnemende scholen en vertegenwoordigers van de begeleidende instellingen - bepaalde het algemene beleid; ook de stukken van en over de beleidscommissie en de rayonraad, de voorlopers van de SG zijn in deze categorie opgenomen. De SG was de hoogste instantie in het bovoprojekt .


B. Stukken betreffende en/of afkomstig van de ontwikkelingsgroep (OG).

Deze groep bepaalde de procesgang en zorgde voor uitvoeringsbegeleiding; in deze categorie horen ook stukken betreffende de programmacommissie, de voorloper van de ontwikkelingsgroep.

C. Stukken van en over vele werkgroepen ( WG).

De werkgroepen verrichtten de concrete werkzaamheden. Zij voerden de plannen uit die door de stuurgroep en de ontwikkelingsgroep ontwikkeld en gefaciliteerd werden. Daarbij was er voortdurend sprake van een intensieve wisselwerking, met name tussen de Ontwikkelingsgroep en de Werkgroepen .

N.B. Enkele werkgroepen bestonden al voordat men in Vught aan het bovoproject begon. Het waren de werkgroepen taal, rekenen en aardrijkskunde.

D. Overlegplatforms.

Alle activiteiten die met het project of met het onderwijs in het algemeen te maken hadden waren onderwerp van overleg. Voor het organiseren daarvan bestonden/
bestaan een aantal overlegplatforms. Het betreft: CVO, DOV, VOS, GO3, hoofdencontact. Nog later kwamen daar WSNS en Ropo nog bij.

E. GOAC en SAD. ( Gewestelijk Onderwijs Advies Centrum in Den Bosch en het Schooladviescentrum uit Vught)

Het Bovoproject kreeg begeleiding en adviezen van het GOAC.
De Vughtse SAD was tot haar fusie met het GOAC ( rond 1975) actief in het Vughtse onderwijs..

F. Toetsen: BST, Cito en nog andere toetsen.

Een aparte categorie heeft de archiefgroep gemaakt van de toetsen die in de beschreven periode bij het basisonderwijs gebruikt werden om o.a. de studiegeschiktheid van leerlingen te bepalen. ( BST= Bossche Schoolvorderingstoetsen. Cito= Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling.)

G. Algemeen.

Stukken die niet duidelijk in een van bovenstaande categorieën onder te brengen zijn, maar volgens de groep wel relevant zijn voor de onderwijsgeschiedenis van Vught, Cromvoirt en Haaren, hebben we in deze verzamelgroep geplaatst.

Waarom al dit materiaal bewaren?

De oud- onderwijsmensen die dit archief hebben gecategoriseerd en beschreven, zijn van mening dat de bijeengebrachte stukken een zekere historische waarde hebben, zeker gezien tegen de achtergrond van nationale ontwikkelingen in het onderwijs. Zij denken dat geïnteresseerde gebruikers van het archief hier stukken kunnen vinden die meer reliëf geven aan een tijd vol veranderingen op het gebied van het onderwijs. Iedere archiefbezoeker heeft immers onderwijs genoten en belangstelling is dus verzekerd .


Onverwacht bijproduct: Het Vughtse Onderwijs-abc.

Tijdens onze werkzaamheden ontdekten we, dat we als groep konden beschikken over nogal wat informatie die misschien voor anderen interessant zou kunnen zijn. Die anderen zijn dan mensen uit Vught en omgeving die graag wat meer willen weten over b.v. hun vroegere scholen, vroegere schoolpraktijken, vroegere leraren, de rol van religieuzen enz.

Ieder van ons nam wat trefwoorden voor zijn/haar rekening en zo kwam een naslagwerkje tot stand dat we Het Vughtse Onderwijs-abc hebben genoemd. Het is online te raadplegen dankzij de medewerking van het BHIC.
We willen het graag zo compleet mogelijk beschikbaar blijven stellen, dus blijven we eraan werken.
Ook informatie van bezoekers willen we erin opnemen.
Dit Vughtse Onderwijs-ABC is te vinden op de website BHIC. Via de home page aanklikken 'ontdek hoe het was' vervolgens 'in keiveel verhalen' zoek op trefwoord 'vughts' en je vind het verhaal hierover én de link naar het 'boekje'

Leden van de archiefgroep

De leden van de groep zijn / waren in alfabetische volgorde :

Theo Beks – oud-leraar van de Willibrordusschool in Vught

Jo van Dinther - oudleraar Maurick Collega en Lidwinaschool

Gerard de Croon- oud-adjunctdirecteur van de Reeburgmavo in Vught

Joop van Lammeren, oud-directeur van b.s. De Schalm in Vught. Hij is slechts een vrij korte tijd lid van de groep geweest.

Jan van Lieshout – oud-directeur van de basisschool De Reit in Haaren

Theo Rath- oud-directeur van de Willibrordusschool ( overleden 2018)

Ad van Rijsewijk- oud-adjunctdirecteur van S.G. Molenrijn ( overleden 2016)

Jeanne van de Sande- oudconrector van het Maurick College. ( overleden in 2019)

Henri Vastenburg - oud-directeur van LOM-school in Vught. Hij maakte slechts enkele maanden deel uit van de groep. (Hij is overleden in 2016.)

Aimé van den Wijnkel - zie hieronder ( overleden 2008)

Jan van den Wittenboer - hij was directeur van de b.s. St. Lidwina in Vught.
( overleden in 2002)


De eerste voorzitter van de groep en de grote stimulator is geweest Aimé van de Wijnkel, oud-directeur van de St. Petrusschool. Hij moest na enkele jaren helaas al zijn activiteiten voor de groep stoppen wegens ernstige gezondheidsproblemen, die uiteindelijk leidden tot opname in het verpleeghuis Mariaoord ( Vivent) in Rosmalen, waar hij in 2008 overleden is.

Gerard de Croon, voorzitter van de Archiefgroep Bovo Vught

oktober 2019