skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman Bhic

Archieven

21 Rechtbanken in Noord-Brabant, 1811-1838

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Historisch overzicht
Totstandkoming Franse rechterlijke organisatie i
21 Rechtbanken in Noord-Brabant, 1811-1838
Inleiding
Historisch overzicht
Totstandkoming Franse rechterlijke organisatie

Gebruik CTRL + scroll om te scrollen

Ga
 *  Na de inlijving van het gebied van de huidige provincie Noord-Brabant bij Frankrijk in 1810 ontstonden geheel nieuwe rechterlijke instanties waarvan de archieven door deze inventaris toegankelijk zijn gemaakt. Hun organisatie, werkwijze en bevoegdheden werden bepaald door Franse rechtsregels, die na de inlijving van kracht werden. Tot de invoering van een eigen nationale wetgeving in 1838, o.a. op het gebied van de rechterlijke organisatie, hebben deze instanties gefunctioneerd en zijn de meeste Franse wetten van toepassing gebleven.
Op 16 maart 1810 werd Lodewijk Napoleon, koning van Holland, door zijn broer keizer Napoleon gedwongen een verdrag te sluiten waarbij het grondgebied van het koninkrijk Holland op de linker Rijnoever aan Frankrijk werd afgestaan. Dit omvatte Zeeland, Brabant en een gedeelte van Gelderland en Holland ten zuiden van de Waal. *  Op 24 april 1810 werd de bestuurlijke situatie in dit gebied nader geregeld. *  Het gebied ten oosten van de rivier de Donge werd een nieuw departement met de naam des Bouches du Rhin (Monden van de Rijn), met 's-Hertogenbosch als hoofdstad. Het gebied ten westen van de Donge werd met Zeeland toegevoegd aan het departement des Deux Nèthes (Twee Nethen). Hiervan was Antwerpen hoofdstad.
Erfgoedstuk
Op 26 april 1810 werd bepaald dat het departement van de Monden van de Rijn zou bestaan uit drie arrondissementen, namelijk 's-Hertogenbosch, Nijmegen en Eindhoven. Het gebied, toegevoegd aan het departement van de Twee Nethen zou ook bestaan uit drie arrondissementen, namelijk Breda, Bergen op Zoom en Middelburg. *  Later op 15 mei 1810 werden de Zeeuwse gebieden in een eigen departement gegroepeerd met de naam des Bouches de l'Escaut (Monden van de Schelde), terwijl in artikel 12 van het desbetreffende decreet werd bepaald dat bij het departement van de Twee Nethen een gedeelte zou blijven behoren dat vroeger deel had uitgemaakt van het Hollandse departement Brabant. Het werd één arrondissement onder leiding van een onderprefect. Breda was de hoofdplaats. *  Al deze gebieden zouden gaan vallen onder het ressort van het Keizerlijk Hof in Brussel.
Op 14 mei 1810 werden de drie arrondissementen waarin het departement van de Monden van de Rijn verdeeld was, nader omschreven. *  Vervolgens werd nog een indeling in kantons gegeven. *  Voor het arrondissement Breda gebeurde dat op 8 november 1810. *  Het arrondissement 's-Hertogenbosch werd verdeeld in acht kantons, waarvan er zeven lagen in het gebied van de huidige provincie Noord-Brabant, te weten: Boxtel, 's-Hertogenbosch, Heusden, Oisterwijk, Oss, Tilburg en Waalwijk. Het arrondissement Nijmegen werd verdeeld in zes kantons. In het huidige Noord-Brabant lagen: Boxmeer, Grave en Ravenstein. Het arrondissement Eindhoven bestond uit zeven kantons: Asten, Eindhoven, Gemert, Helmond, Hilvarenbeek, Oirschot en Sint-Oedenrode. Het arrondissement Breda bestond ook uit zeven kantons: Bergen op Zoom, Breda, Ginneken, Oosterhout, Oudenbosch, Roosendaal en Zevenbergen.
Ook op 8 november 1810 kwam een reglement tot stand betreffende de rechterlijke organisatie, het bestuur en de administratie van de justitie in de departementen van de Monden van de Rijn, de Monden van de Schelde, alsmede in de ring of het arrondissement van Breda. *  In ieder kanton kwam één vrederechter en in ieder arrondissement één rechtbank van eerste aanleg, georganiseerd volgens het Keizerlijk Decreet van 18 augustus 1810. *  In 's-Hertogenbosch, Nijmegen en Breda werden ook rechtbanken van koophandel opgericht. De zaken van koophandel in het arrondissement Eindhoven werden door de rechtbank van eerste aanleg behandeld. In 's-Hertogenbosch kwam bovendien een hof van assisen volgens de wet van 20 april 1810. *  Het arrondissement Breda ressorteerde overigens onder het Hof van Assisen in Antwerpen. Deze hele rechterlijke organisatie en de toe te passen Franse wetgeving werden pas van kracht na de installatie van het Keizerlijk Hof in Brussel, dat eerst op 20 mei 1811 plaats vond. Op 10 juni 1811 werd de Rechtbank van Eerste Aanleg in Breda geïnstalleerd, op 11 juni in 's-Hertogenbosch, op 15 juni in Nijmegen en op 17 juni in Eindhoven. Op 1 juni werd de Rechtbank van Koophandel in 's-Hertogenbosch en op 19 augustus die in Breda geïnstalleerd. Het Hof van Assisen in 's-Hertogenbosch begon zijn werkzaamheden op 30 september 1811.
Na het vertrek van de Fransen in 1813 bleef de rechterlijke organisatie nagenoeg ongewijzigd. De jury-rechtspraak bij de hoven van assisen werd afgeschaft en cassatie van vonnissen was voortaan slechts beperkt mogelijk. *  Bij Soeverein Besluit van 15 december 1813 werd bepaald dat het arrondissement Breda voortaan samen met de arrondissementen 's-Hertogenbosch en Eindhoven het departement van de Monden van de Rijn ging vormen. Dit had tot gevolg dat Breda voortaan ressorteerde onder het Hof van Assisen in 's-Hertogenbosch. Bovendien zou het departement voortaan vallen onder de jurisdictie van het Hooggerechtshof in Den Haag. Verder werden bij Soeverein Besluit van 26 februari 1814 het arrondissement Nijmegen en het kanton Zaltbommel gevoegd bij het departement van de Boven-IJssel. Krachtens Soeverein Besluit van 1 december 1813 werd de titel van de keizerlijke procureurs bij de rechtbanken van eerste aanleg veranderd in die van officieren van justitie. Na de vereniging met België bepaalde een Koninklijk Besluit van 27 april 1824, dat van het kanton Eindhoven de gemeente Lommel werd afgescheiden. Deze gemeente ressorteerde voortaan onder het kanton Peer.
Op 30 september 1838 beeindigden al deze colleges, evenals de vredegerechten, hun werkzaamheden. Met ingang van 1 oktober werd namelijk de nieuwe rechterlijke organisatie op grond van de Wet op de Rechterlijke Organisatie van 1827 van kracht.
Bevoegdheden vrederechter
Samenstelling en bevoegdheden rechtbank 1e aanleg
Samenstelling en bevoegdheden rechtbank van koophandel
Samenstelling en bevoegdheden hof van Assisen i
Mogelijkheden van hoger beroep en cassatie
De archieven en verantwoording * 
Aanwijzingen voor de gebruiker
Bijlagen
Inventaris

Kenmerken

Datering:
1811-1838
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch