skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Archieven

2093 Norbertijnenabdij van Berne, archief sociale werkers, 1890-1940

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Historisch overzicht
2093 Norbertijnenabdij van Berne, archief sociale werkers, 1890-1940
Inleiding
Historisch overzicht
De Abdij van Berne te Heeswijk heeft zich een bijzondere plaats in de maatschappij van de jaren rond 1900 verworven door de organisatie van de katholieke boeren, middenstand en werkgevers. Vier norbertijnen waren daarvan de dragers: de ‘sociale werkers’ Van den Elsen, Van Aken, Nouwens en Van Beurden.
In 1886 begon Gerlacus van den Elsen (1853-1925) aan vier leerlingen onderwijs te geven in de abdij. De ‘school’ bevond zich toen in de ‘Zonnekamer’ van het Slotje. Deze priesteropleiding werd van staatswege erkend in 1892. Om de studies te kunnen bekostigen bekwaamde Van den Elsen, altijd al zeer geïnteresseerd in geschiedenis, zich in genealogie. Er waren immers nog veel studiebeurzen uit de zestiende en zeventiende eeuw die aan nazaten van de stichter uitgekeerd konden worden. De school zou uitgroeien tot het Gymnasium Sint-Norbertus met een nieuw gebouw, vast aan de abdij. In 1938 kon een nieuwe school aan de overzijde van de straat de werkzaamheden voortzetten. Buiten de abdij is Van den Elsen vooral bekend als ‘de boerenapostel’. In 1896 begon hij met zijn werk voor de boeren op basis van de coöperatieve gedachte. Hij werd medeoprichter van de Noordbrabantse Christelijke Boerenbond, waaruit later door fusie vele andere stichtingen en bedrijven zijn voortgekomen: Campina (nu FrieslandCampina), Interpolis, CHV (nu Cehave Landbouwbelang), NCB vee- en vleescentrale en de Boerenleenbank (nu onderdeel van Rabobank).
Zijn confrater Pius van Aken (1876-1938) was de geestelijke vader van de katholieke werkgeversorganisatie. Hij was intensief begaan met sociale kwesties. In 1905 stond hij aan de wieg van de R.K. Zuidelijke Bond van Sigarenfabrikanten. Hij was oprichter en redacteur van ‘Ons Dekblad’ (1907), in 1911 omgezet in het landelijke R.K. Patroonsblad. Hij stichtte in 1915 de Algemene R.K. Werkgevers Vereniging en was in 1921 voorzitter van de Katholieke Sociale Actie.
Johan Nouwens (1875-1968) stond in 1902 aan de wieg van de R.K. Vereeniging voor den Handeldrijvenden en Industrieelen Middenstand ‘De Hanze’ in het bisdom Den Bosch. Dit voorbeeld werd nagevolgd door andere bisdommen, hetgeen in 1915 resulteerde in een fusie van deze diocesane verenigingen tot Nederlandsche R.K. Middenstandsbond. In ieder bisdom was een Hanze-bank van de grond gekomen met uitzondering van ’s-Hertogenbosch en Breda, die samen één bank hadden. Nouwens trad uit in 1923 en sleet zijn verdere leven in Merano.
In zijn werk voor de middenstand en de Hanze werd hij opgevolgd door Julius van Beurden (1878-1945).
Toen Nouwens tot procurator van de orde in Rome benoemd was trad Van Beurden als geestelijk-adviseur van 'De Hanze, R.K. Vereeniging van den Handeldrijvenden en Industrieëlen Middenstand' in het bisdom ’s-Hertogenbosch in zijn voetsporen. Hij was lid van enkele adviesraden van de regering, zoals de Middenstandsraad en Economische Raad, en van enkele speciale commissies.
Verantwoording van de inventarisatie
Aanwijzingen voor de gebruiker

Kenmerken

Datering:
1890-1940
Vindplaats origineel:
Depot Abdij Berne, Heeswijk-Dinther