Archieven

5 Retorsie - vorsters
De stadhouder van de HOOGSCHOUT van den Bosch schrijft op 11 januari aan de Ho: Mo: dat de soldaten van Breda gevangen hebben genomen twee vorsters uit de Meierij, de ene van Oisterwijk de andere van Helvoirt om dat zij als deurwaarders van de Raad van Brabant de bevelen en de mandementen van haar Ho: Mo: hebben 'geexploicteert' - de SG verlangen het advies van de Raad na overleg met de Prins van Oranje en het rapport van de heren BRUYNINCX en VAN GOCH. Men besluit bij wijze van retorsie vorster suit het kwartier Antwerpen of de Meierij gevangen te nemen of personen van gelijke bediening.

46 Ontruiming kerken
" Heure Ho: Mo: gesien hebbende deses Raedts advis vanden 8e deser opte requeste vanden predicant tot Tilburch om ordre gstelt te worden dat de papen aldaer te Osch ende Oosterwijck de kercken ontruymen, dat oock deselve kercken van beelden ende altaren mogen werden ontledicht, hebben bij resolutie vanden 10e deser dispositie op dese sake gansch ende t'eenemael gestelt aenden raedt om daerin soo verre te gaen als men sal cunnen effectueren, waerop gedelibereert sijnde is goetgevonden te schrijven aenden hoochschoutet vanden Bosch, dat hij doe weten aenden PAPEN tot Tilburch, Osch ende Oosterwijck dat sij de kercken aldaer sullen hebben te ontruymen ende deselve oock van alle beelden, altaren ende andere heure kerckelycke ornamenten te ontledigen binnen den tijt van acht dagen naer de insinuatie off dat bij gebreke vandien de voors. kercken van 'slants wegen sullen ontruymt ende ontledicht worden ende in sulcken gevalle oock de voors. hoochschout te authoriswren nu voor alsdan den HEER VAN BREDERODE als gouverneur vanden Bosch hier van te adverteren om den hoochschout daerinne te willen de hant bieden".

45 Ontruiming kerken
" De predicanten van Tilburch ARLEBOUTIUS doer instantie bij requeste aen haer Ho: Mo: ter ontruyminge van kercken van Tilburch Oss Oosterwijck ende alle paepsche beelden, altaren, ornamenten, waerop gedelibereert sijnde, is goetgevonden aen haer Ho: Mo: te adviseren dattet stichtelyck ende dienstich geweest waere soo sulcx al van overlangen tijt ware geschiedt, maer als den Raedt predicanten inde meyerije heeft doen introduceren off andere dispositie over de kercken aldaer gedaen - soo heeft men sich moeten reguleren naer heurer Ho: Mo: resolutien ende namentlyck de resolutie van den 23 mey 1632 dewelcke maer simpelyck spreeckt vande kercken te ontruymen sonder van eenige beelden altaren te vermanen, soo wanneer haer Ho: Mo: belieft sal hebben desenthalven naerder verclaringe te doen soo en sal men niet in gebreke sijn deselve promptelyck te effectueren".

29 Predikanten
" De predicanten van Oosterwijck Tilburch ende Oss clagen aen heure Ho: Mo: bij requeste over de insolentien [= moedwilligheid] vande PAEPSCHE GEESTELIJCKHEYT ende gesinde tegen die vande religie aldaer - heure Ho: Mo: begeeren hierop des Raedts advis, waerop gelet sijnde is goetgevonden aen heur Ho: Mo: te adviseren datmen aenden HOOCHSCHOUT VANDEN BOSCH last gegeven heeft al overlangh om tegen sulcke insolentien te versien maer dat hij heeft rapport gedaen met groote clachten specialick over den PAEP VAN OSCH inden welcken hij seght sulcken moetwil ende hertneckicheyt bevonden te hebben datter geen hoope is van hem met gevoechlicheyt tot reden te brengen, want hij en lastert niet alleen de gereformeerde religie in't generael ende den predicant, maer oock de geheele regeringe van desen staet, twelck sulcx sijnde, dat de voors. hoochschout soude behooren gelast te worden den PAEP VAN OSCH in aprehensie te nemen ende criminelyck tegens hem te procederen ende aengaende de insolentien die de supplianten seggen dat te Tilburch geleden worden mede deur lasteringen, singen van liedeken ende diergelycke dat een procureur generael van Brabant soude behooren gelast te worden daerop te informeren ende tegen de delinquanten te procederen, nademael den officier aldaer selffs paepsch sijnde, daertoe geen devoir [= plicht, uiterste best, naarstigheid] en doet".