Archieven

59 Staat van renten en cijnzen [in verkorte vorm] betreffende de fundatie van wijlen Joannes Daems van Nuenen t.b.v. zijn vrienden en bloedverwanten tot vijf int getal met collators of provisoren – het Convent van de Predikheren binnen de stad ’s-Hertogenbosch – inden iersten eene rente van 66 gl. 10 st. op de Staten van Brabant met de reductie tegens den penninck 20 blijft 49-17-8, een rente van 25 gl. met de reductie van de 20e penning blijft 20-0-0, idem 30 gl. en 5 st. op de Staten van Brabant naer de reductie blijft 22-11-4, idem een rente van 12 gl. op de Staten van Brabant met reductie 9-12-0, idem van 10 gl. op genoemde Staten met reductie blijft 7-10-0, idem 25 gl. uyt onderpanden tot Venloon 25-0-0, idem 60 gl. uyt onderpanden tot Styen [dubieus] met reductie van de 20e penning 50-0-0, rente van 31 gl. 5 st. met genoemde reductie 25-0-0, rente van 15 gl. uit onderpanden te Oirschot geconstitueert den 20e penninck 15-0-0, rente van 9 gl. uit onderpanden te Asten tegen de 20e penning 8-10-0, idem 6 gl. uut onderpanden tot Asten 5-0-0, idem een rente van 12 gl. 10 st. uyt onderpanden tot Oisterwyck geconstitueert op de 20e penning 12-10-0, een rente van 12 gl. uyt onderpanden tot Varrenbest onder Oirschot 10-0-0, een rente van 20 gl. uyt onderpanden ter plaetse vs. 20-0-0, een rente van 18 gl. te Eindhoven 18-15-0, een rente van 25 gl. tot Someren 20-0-0, idem 30 gl. tot Oirschot (?), 25 gl. tot Eindhoven, idem 12 gl. tot Asten, idem 6 gl. tot Asten, idem 18 gl. tot Oirschot 15-0-0, idem 20 gl. tot Eindhoven, 15 gl. tot Haaren bij Oisterwijk, in totaal 433-0-12 van welcke vyerhondert dryendedertich gl. drye oirt getrocken den balans (?) des rentmrs. schryffven ende maecken van de reeckeninge salaris van de auditeurs der selver reeckeninge jaergetijdt van de fundateur als 24 gl. gelegateert totte sondaechse schole inde dorpen van Nuenen ende Mierlo, andre extraordinaire lasten bedragen alle te samen die somme van 125 gl. op het minste gereeckent om ….. dyen

76g [VERVOLG AKTE 7]
COLLATOIRS
Item ick versuecke oock ootmoedelijck ende deputere collateurs der vacante beurssen, die eerweerdige heeren mijn heeren den poenitentiarius der cathedrale kercke vanden Bossche, ende den prior des convents van de Predicheeren derser stadt, ofte bij gebreecken van hun sijnen hoochsten leefmeester altertijt sijnde, welcke heeren provisoirs, collatoirs ende visitateurs ick geve volcomen commissie ende verleende volmacht inden eersten om goede kennisse te nemen, vande beurssieren die in dese fundatie sullen worden geadmitteert [280] achtervolgende den voors. regel ende andere conditiën hier voor verhaelt, onder nochtans conditie ende restrictie om altijts te moeten favoriseren ende prefereren scholaers van cleijnder macht ofte goeden van meeder deucht en grooter hoope, ende van perfecter staet, die van kints aen geheel vrij van alle ketterije ende boeverije inde vreese Godts opgevoet sijn – Dese heeren collateurs versocht sijnde vande heeren proviseurs sullen gehouden wesen tot alle geraemde vergaderinge persoonlijck nae vermogen te compareren, end einder convocatien, examinatie ende oock daer buijten neerstelijck te compareren, sonder oock te gedoogen datter ijets goets sal verloopen, oock wesende verobligeert, om in alle sinceriteijt, goetwillicheijt ende getrouwicheijt altijts te helpen inden iersten wel bequaem mede collateurs designeren ofte assumeren – Item die goeden ende gerechticheden conserveeren ende defenderen, de reeckeninge behoorlijck gedaen lauderen, die vruchten defenderen, die questien impedieren ende decideren ende oock alle dese comfraterniteijten, litmaeten ende saecken hertelijck patrocineren ende getrouwelijck promoveren.
Ende ten lesten om tegen alle de opcomende swaricheijt te versien ende oock om alle onnutte costen te verhoeden soo ende in wat manieren ende hoedanige, die schier oft morgen souden mogen oprijsen, egeen uijt gescheijden, alsulcken geschil ende swaricheden sullen alleen bijde proviseurs ende

76f [VERVOLG AKTE 6]
Item ende soo haest alsser eenige renten gelost oft gequeten mochten worden, die selve terstont salmen soo haest alst mogelijck sal wesen, ter selver naturen wederom beleggen op goede sufficiënte onderpande, ofte goede oude renten daervoor coopen, welcke panden die alnoch beleeght mochten worden al [278] moeten gelegen wesen binnen der meijerije vanden Bossche ende t’selffde al nae goetduncken vande heeren proviseuren deser fundatie.
VANDER RECOGNITIE VANDE HEEREN PROVISEURS ENDE COLLATEURS
Item ick maecke elcke van de twee heeren proviseurs ende den twee heeren collateurs deser fundatiehier naer gedesigneert elcken vier Carolus gulden jaerlijcx den welcken van dese respective sal gelieven buijten deser fundatie last oft cost deurchdelijck te administreren, patrocineren oft assisteren, ende op den reeckendach de reeckeninge te hooren ende passeren etc.
Item oock onder de last, dat zijlieden de voors. beurssiers binnen deser stadt van den Bossche alle jaer tweemael sullen visiteren met den rentmr. deser fundatie om etc.
Item een ijegelijck beurssier sijn eerste misse celebrerende, sal die voors. rentmr. uijtreijcken twee Carolus gulden – item aen den geene die in ascensu de classe ad classen seu in artium promotione primus sal wesen, sal denselven rentmr. uijtreijcken eene ngulden.
Item aenden schoolmeester vanden beurssier die primus sal sijn geweest, oock eenen gulden hoopende alsoo met Godts gratie hier van t’samen, soo priesteren als primos in ascensu alle jaer doorgaens te hebben, ende te verwachten twee ofte drie int getal, sonder alsoo dese maeckselen jaerlijcx ontrent beloopen ses gulden soude alsoo tsaemen maecken dese maeckselen totten beurssiers als vroechmisse tot Nuenen ende voors. schoole dominicael ende festivael ende die gagie vanden provisoirs ende collatoirs met oock die voors. tien gulden sijn uijtbrengende jaerlijcx ontrent [278r] vijff hondert gulden ende vijff ende veertich gulden blijven alsoo noch

76e [VERVOLG AKTE 5] tot behoeff vanden pastoor ofte enen gemeijnen dienaer der kercke van Nuenen, alsser maer een misse gedaen en wort, alwordende dese misse vanden pastoor ofte dienaer inde plaetse vanden vroechmisse gedaen, maer mijn wille ende intentie is, dat aldaer alle sondagen ende heijlichdagen twee missen moeten gedaen worden – die een die ick nu fondere totter vroechmissen ende die andere soude wesen die hoochmisse.
Item om dese voors. vroechmisse te doen mijn naeste bloetgewanten priesters wesende altoos preferentie hebben, ende men sal alle reijsen lesen post missam die psalmen Miserere et De profundis cum duabis collectis voor de siele vanden fundateur ende sijn vrienden ende weldaders zielen.
Item als het jaer nu om sal wesen, dat al dusdanige priesters die voors. vroechmisse gedaen te hebben als den selven nu oms sijn gelt comt, off fawer ijemant met sijne quitancie sent, soos al senselven alle reijse verbonden ende gehouden wesen attestatie te brengen, ofte te seijnden vanden pastoor ofte den schepenen ofte den secretaris van Nuenen, dat aldaer voor sulcken tijt als denselven priestere betalinge versoeckt , alle sondagen ende heijlichdagen soo lange die vroechmisse ende oock die hoochmisse inde kercke gedaen is tot Nuenen ofte faute van desen en soude men den selven niet schuldich sijn te betaelen, dan alleen voor alsulcker tijt ende niet langer dan die voors. missen als boven gedaen souden wesen, oock met conditiën hierin toegedaen oft den selven priestere, die dese sondaechse ofte heijlichdaechse misse sal aengenomen hebben, het zij voor een jaer ofte langer ende den selven [276r] hen dickwils absenterende, soo salmen den selven voor elkcke misse, die hij ongedaen sal laeten staen corten ende aen deselve somme afftrecken alle reijse vijff st.
VANDEN SCHOOL DOMINICAEL ENDE FESTIVAEL TOT NUENEN
Item noch maecke ick tot een sondaechse ende heijlichdaechsche school te Nuenen twelff Crolus gulden jaerlijcx, behoudelijck dat de schoolmr.