Mijn Studiezaal (inloggen)
5
Bergen op Zoom, Oost-, Zuid- en Westkwartier markiezaat, 1595-1808
Inleiding
Historisch overzicht
5 Bergen op Zoom, Oost-, Zuid- en Westkwartier markiezaat, 1595-1808
Inleiding
Historisch overzicht
Eind 16e en begin 17e eeuw ware in het Markiezaat van Bergen op Zoom kwartiersvergaderingen tot ontwikkeling gekomen. Ze vormden organen tussen de lokale besturen enerzijds, en de Raad en Rekenkamer van het Markiezaat en de Staten-Generaal anderzijds. Als bestuursorganen zijn ze echter nooit helemaal goed uit de verf gekomen, een ontwikkeling die ook in andere delen van Staats-Brabant vastgesteld kan worden. Het zijn slechts regionale overlegstructuren gebleven.
Markiezaat was verdeeld in: stad Bergen op Zoom, Oostkwartier en West- en Zuidkwartier. Het Oostkwartier bestond uit de dorpen Oudenbosch, Hoeven, Sint Maartenspolder, Rucphen, Zegge, Oud en Nieuw Gastel en Standdaarbuiten. Westkwartier bestond uit de dorpen Wouw met Moerstraten en Vorenseinde en Halsteren met Noordgeest en de Auvergne- en Oud-Glymespolders. Het was verenigd met de dorpen/polders/heerlijkheden van het Zuidkwartier, dat wil zeggen het gebied ten zuiden van de stad Bergen op Zoom, te weten: Borgvliet, Zuidgeest, Woensdrecht, Huibergen, Hoogerheide, Hinkelenoord, Calfven, Ossendrecht en Putte. De stad zelf bleef buiten de kwartiersvergaderingen.
De taak van de kwartiersvergaderingen lag op het terrein van de belastingen en militaire zaken. De belastingen en de lasten die uit oorlogsvoering voortvloeiden moesten naar billijkheid over de dorpen worden omgeslagen. Met de uitvoering hiervan waren de kwartiersvergaderingen belast. Zo mogelijk probeerden de kwartiersvergaderingen verlichting te verkrijgen van de opgelegde lasten. Zij behartigden ook de belangen van de dorpen in het kwartier in het algemeen.
Elk van de kwartieren had een eigen drossaard, die meestal tegelijk drossaard was van één of meer aangesloten dorpen, afgevaardigden van de dorpen, bijgestaan door een griffier die de functie ook combineerde met het griffierschap van één of meer aangesloten dorpen.
Het Oostkwartier vergaderde in Oudenbosch. Secretaris was de griffier van die plaats. Het Westkwartier vergaderde te Wouw. Hier was de griffier van Wouw de secretaris. Vandaar dat het archief van de kwartieren aanvankelijk een onderdeel vormde van de archieven van Oudenbosch en Wouw. Rond het midden van de zeventiende eeuw is er een administratieve scheiding tot stand gekomen.
De Franse tijd bracht de ondergang met zich van alle oude administratieve districten omdat een modern bestuursapparaat werd ingevoerd. Zo verdwenen dus ook de kwartiersvergaderingen.
Het archief
Aanwijzingen voor de gebruiker
Bijlage: Concordantie huidige inventarisnrs en nrs inventaris J.H. van mosselveld uit 1950
93 beschreven archiefstukken
10 gedigitaliseerd
totaal 940 bestanden
Inventaris
93 beschreven archiefstukken
10 gedigitaliseerd
totaal 940 bestanden
Kenmerken
Datering:
1595-1808
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Categorie:
93 beschreven archiefstukken
10 gedigitaliseerd
totaal 940 bestanden