Algemeen
Ursulinen zijn een katholieke vrouwelijke kloosterorde die in 1535 door Angela Merici (1474 - 1540) te Brescia werd gesticht en onder bescherming van de Heilige Ursula van Keulen gesteld. De stichting van de orde werd door Paus Clemens VII (1478-1534) bevestigd. In 1612 werden de Ursulinen tot orde verheven.

Deze orde wijdt zich aan het opvoeden en onderwijzen van meisjes en stichtte huizen en scholen in onder meer België, Duitsland en Nederland (onder andere Sittard en Boxtel) sinds 1645. Sinds de 17e eeuw zijn ze ook in Noord-Amerika actief. Men onderscheidde in de congregaties mères, koorzusters die zich wijdden aan gebed en meditatie en soeurs, werkzusters die andere taken en plichten hadden.

Het verlangen naar centralisatie leidde tot de oprichting van de Romeinse Unie (goedgekeurd door paus Leo XIII in 1900), waarbij zich steeds meer Ursulinenhuizen aansloten.

Ursulinen te Boxtel

De Ursulinen openden op 18 mei 1908 te Boxtel de bewaarschool St. Angela en op 17 mei 1909 opende de lagere school, samen goed voor 500 tot 600 leerlingen.
Op 7 augustus 1911 namen de zusters het nieuwe Ursulaklooster in gebruik, dat genoemd werd naar de patrones van de Ursulinen. Op 2 september 1911 werd de huiskapel gewijd.
In 1909/1910 werd een kloosterboerderij gebouwd bij de kweekschool.
Op 11 september 1911 werd de r.k. kweekschool St. Ursula in gebruik genomen.
Kweekschool en pensionaat telden c. 80 leerlingen.
Als gevolg van de mobilisatie en de oorlog waren in het klooster soms militairen en vluchtelingen ingekwartierd.

Uitbreidingen
In 1926 werd een nieuwe kloosterkapel gebouwd die op 5 oktober 1927 werd gewijd door bisschop mgr. Diepen.
Op 7 jan 1932 werd de achter het klooster gebouwde nieuwe Uloschool gewijd als de Mariaschool.
Hierop zaten voornamelijk interne leerlingen.
In die jaren kreeg de communiteit een eigen kerkhof en op 8 mei 1935 werd het Algemeen Juvenaat van de Romeinse Unie geopend. In 1936 werd de kweekschool opgeheven wegens bezuinigingen. In 1938 vertrok het juvenaat naar Maastricht.
Van 1942-1965 was in Boxtel het provincialaat der Ursulinen gevestigd, waarna het werd ondergebracht in Malden bij Nijmegen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er opnieuw inkwartiering en vordering door zowel Duitse als geallieerde militairen. Vanaf september 1945 hernam het gewone leven zijn loop en begonnen weer de scholen.
In september 1947 startten de zusters een MMS opleiding. Daarvoor werd op de Mariaschool werd een verdieping gebouwd die de nodige ruimte gaf. Deze school groeide uit tot streekschool voor Liempde, Esch, Haaren, Vught, Oischot, Oisterwijk en Den Bosch.
In september 1949 werd echter de Mulo opgeheven.
In 1949 werd ook de Angelaschool verbouwd tot keuken en huishoudschool VGLO.
In 1957 werd het internaat opgeheven. In 1968 werd de Mammoetwet van kracht. De MMS werd omgewerkt tot de Bracbant-havo, die startte in het schooljaar 1968/1969.

Vertrek van de Ursulinen
De zusters gaven het schoolbestuur van de Angelaschool omstreeks 1970 uit handen aan een parochieel schoolbestuur.
De laatste Ursulinen in het Boxtelse onderwijs bleven tot 1972 (l.o), 1977 (m.o.) en 1981 (kleuters).
Daarna wijdden de Zusters zich aan andere goede werken.
In 1985 vierden de Ursulinen nog hun 75-jarig jubileum te Boxtel.
Maar op 1 september 1985 sloot het klooster de deuren.
Hoewel woningen op het terrein van de voormalige kloostertuin werden gebouwd, zijn de kloostergebouwen behouden gebleven en tot Rijksmonument verklaard. Ze worden onder meer door kunstinstellingen betrokken.

Ursulinenklooster
Het Sint-Ursulaklooster aan de Nieuwe Kerkstraat uit 1911, is ontworpen door Leo Goyarts, met een neoromaanse kapel van Hubert van Groenendael uit 1926. Bevat elementen uit de Jugendstil en meer traditionele vormen. Het latere adres was Baroniestraat 22 te Boxtel.

Bronnen:
- nl.wikipedia.org/wiki/Boxtel_(plaats)
- Dienstbaar en gedreven, religieuze communiteiten in Boxtel en Liempde, door dr H Pel, Boxtel 2006, p 59-76
- Baanderheren, boeren en burgers etc., door drs. J. Coenen, Boxtel 2004, p. 386-387, 393 etc
- Boxtel in oude ansichten ..., foto's 110-112.
- http://www.heemkundeboxtel.nl/kloosterleven_nieuw.htm/Ursulinen, op deze site: Literatuurlijst Zusters Ursulinen:
- de Zusters Ursulinen Gedenkboek over 75 jaar Angelaschool, Boxtel 1982
- Archief Ursulinen te vinden in het Katholiek Documentatiecentrum te Nijmegen;
- Bijval voor cultuurcluster in Ursula-31-10-2002;
- De kweekschool van de Ursulinen omstreeks 1915;
- Korte geschiedenis Ursulagebouw, Brabants Centrum 2003;
- Ursulinen in 1958 50 jaar actief in Boxtel, Brabants Centrum;
Van het Internet:
- 11000 maagden
- H. Ursula
- Ursula en de 11000 maagden