Stephanus Hanewinckel (Nuenen, 30 september 1766 - Ravenstein, 15 december 1856) was een predikant en een schrijver van reisverslagen.

Hij was de zoon van Hermanus Christianus Hanewinckel, predikant te Nuenen, en Catharina Elisabeth Sluiter. Pero de Cassemajor was zijn overgrootvader. In 1798 trouwde Hanewinkel te Bakel met Alida Johanna von Schmidt auf Altenstadt. Het echtpaar kreeg 14 kinderen.

De familie Hanewinkel bracht vele predikanten en schoolmeesters voor. Oorspronkelijk afkomstig uit het Hertogdom Bremen, vestigde zich ene Johannes Hanewinckel in Gemert, waar hij in 1654 predikant werd. Vele Hanewinckels zouden predikant worden in de Meierij van 's-Hertogenbosch, met name in Peelland.

In 1789 werd Stephanus predikant te Bakel, maar in 1791 werd hij bevestigd in de Hervormde gemeente Aarle, Beek en Lieshout, die ongeveer overeenkwam met het huidige Laarbeek.

Van 1798 tot 1802 was hij predikant in Oost-Graftdijk. Omstreeks deze tijd schreef hij zijn reisverslagen over de Meierij, waarvan de twee delen van zijn 'Reize door de Majorij van 's-Hertogenbosch in den jaare 1798' wel de beruchtste waren. Want, ofschoon deze verslagen boeiende tijdsbeelden opleverden, liet hij zich wel bijzonder neerbuigend uit over de lokale bevolking, met name over de katholieken onder hen. Onder de Roomschen is volstrekt geen geleerdheid te vinden, zo schreef hij, wijl zij allen op den ellendigen Akademie van Leuven gestudeerd hebben. De Roomsche godsdienst bestempelde hij als bejammerenswaardig en de preken van de priesters allerrampzaligst. Hoe kon het ook anders, aangezien zij zoo dom waren als hunne leken.

Hoewel een dergelijk relaas, aangevuld met opmerkingen over achterlijk bijgeloof en armoede, zeker een aantal hardnekkige vooroordelen gevoed heeft, schreef Hanewinckel daarna onder schuilnaam een derde boek over de Meierij. Dit werk, met de Gedachten over de Meierij van 's-Hertogenbosch en derzelver inwoners bij het begin der negentiende eeuw, geschreven door eenen Meierijenaar, was evenwichtiger van toon en geschreven als een commentaar op zijn eerdere werk. In 1807 werd onthuld dat Stephanus Hanewinckel ook hiervan de auteur was.

Ondertussen was hij toch weer naar het zuiden verhuisd, want in 1802 aanvaardde hij het predikantenambt in Vierlingsbeek, waar hij bleef tot 1811. Vervolgens vertrok hij naar Warns en Scharl, om daar dominee te worden, en in 1818 werd hij beroepen in Ravenstein, waar hij tot 1841 werkzaam was, maar tot zijn dood bleef wonen.

Naast genoemde boeken publiceerde Hanewinckel, soms onder de schuilnaam Philaletes, over andere onderwerpen, zoals archeologie, en daarnaast ook religieus getinte werken zoals het Zedekundig Handboek voor den militairen stand en het Handboek voor zeelieden.

Ds. S. Hanewinckel is:
1766 geboren Nuenen
1784 student theol. In Groningen
1790 pred. te Bakel, op 14 mrt bevestigd door zijn vader tot 3 apr 1791
1791 pred. Te Aarle, Beek en Donk, vanaf 10 apr 1791 – 21 okt 1798
1798 pred. Te Oost-Graftdijk (NH), vanaf 4 nov 1798 tot 11 jul 1802

1802 pred. Te Vierlingsbeek vanaf 25 jul 1802 tot 26 mei 1811
1811 pred. Te Warns en Scharl vanaf 23 jun 1811 tot 11 okt 1818

1818 pred. Te Ravenstein (vanaf 1825 gecomb. Met Dieden en Appeltern),
vanaf 25 okt 1818
1841 emeritaat te Ravenstein, per 1 aug
1856 overleden te Ravenstein