Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.
Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:
• Kenmerken van het archief • Inleiding op het archief • Inventaris of plaatsingslijst • Eventueel bijlagen
De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.
De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.
De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.
Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.
Met de oprichting in 1737 van een klein- en groothandel in koloniale waren in 's-Hertogenbosch, legde Cornelis van Lanschot het fundament voor wat tot een belangrijk Brabants familiebedrijf zou uitgroeien. De oprichter, Cornelis van Lanschot, werd in 1711 in het Brabantse Loon op Zand geboren, als zoon van Adrianus Franciscus van Lanschot (1682-1731) en Elisabeth van den Hove (1684-1762). Het geslacht van Lanschot had generaties lang in of rond Zundert gewoond. Adrianus Franciscus was de eerste telg die zijn geboorteplaats verliet en rond 1700 naar Loon op Zand verhuisde om er zijn geluk als bierbrouwer te beproeven. Die verhuizing had waarschijnlijk te maken met de voortdurende onrust in het gebied rond Zundert, veroorzaakt door plunderende militairen. * Zijn oudste zoon Lambertus trad in het voetspoor van zijn vader en werd brouwer, zijn andere zoon, Cornelis, vertrok naar 's-Hertogenbosch, waar hij op 17 juli 1737 als poorter werd ingeschreven. * Enkele dagen later werd hij als meester toegelaten tot het Kramers- en Tingietersgilde in de stad. Tot dit gilde behoorden onder andere de winkeliers in kruidenierswaren. Het is niet bekend waar Cornelis zijn bedrijf in de eerste jaren had gevestigd. In 1744 betrok hij het pand De Gulden Ketel aan de Markt, van waaruit diverse generaties Van Lanschot tot 1880 hun aktiviteiten zouden ontplooien. *
F. Govers, Het gewoel der Affaires. Momenten uit 250 jaar F. van Lanschot Bankiers NV, 1737-1987 ('s-Hertogenbosch 1987) 17.
Nederland's Patriciaat. Genealogieën van vooraanstaande geslachten 58 (1972) 163.
F.G.G. Govers, Het geslacht en de firma F. van Lanschot, 1737-1901 (Tilburg 1972) 4-5.
In de volgende paragrafen zullen de politieke en de economische context worden geschetst van de periode waarin de Van Lanschots opereerden. Voor een goed begrip van de schriftelijke nalatenschap van de familie en firmanten Van Lanschot is een dergelijke uiteenzetting noodzakelijk. In afzonderlijke paragrafen zal de rol van de Van "Lanschots in het economisch leven en in het maatschappelijk leven worden beschouwd. Voor een korte biografische schets van de leden van het geslacht Van Lanschot die archief hebben nagelaten, wordt verwezen naar de kopnoten bij elke nieuwe persoon die in de inventaris wordt opgevoerd.
Deze toegang bevat een of meer stukken die tot 1 januari 2300 niet zonder meer openbaar zijn. Het precieze jaar van openbaarheid kun je per inventarisnummer vinden.