Een aantal bestuurlijke en maatschappelijke ontwikkelingen is nadrukkelijk van invloed geweest op de provinciale organisatie in de jaren van dit overgedragen archief. Zoals gezegd, lijken de provincies in de Provinciewet van 1962 meer als volwaardig bestuur erkend te worden. Tegelijkertijd is juist sinds de zestigerjaren een groeiende discussie waar te nemen over de legitimatie, rol en invulling van het provinciaal bestuur. De voortdurend dalende opkomstcijfers bij de provinciale verkiezingen leiden tot discussie over het provinciaal bestaan. De dalende opkomst wordt geïnterpreteerd als een desinteresse die de burger schijnt te hebben ten opzichte van het provinciaal bestuur. Deze discussie leidt tot een groot aantal rapporten, projecten en initiatieven met als doel een herprofilering van het middenbestuur.

Wat betreft de dalende opkomstcijfers bij provinciale verkiezingen moet de kanttekening worden gemaakt dat er tot en met 1966 in Nederland sprake was van een opkomstplicht. Opkomstcijfers van vóór 1966 verliezen daarmee een normatief-kwalitatieve inhoudelijke zeggingskracht. Afgezien van deze kanttekening is al vaker door historici geconcludeerd dat sinds de jaren zestig sprake is van een proces van sociaal-culturele unificatie in Nederland. Zet dit naast het besef dat het merendeel van de burgers zijn of haar affectie vooral richt op de eigen directe kring, een identificatie met de stads- of dorpsgemeenschap, en men snapt dat het provinciaal territorium weinig gevoelens van lotsverbondenheid of hartstocht losmaakt. *  Een andere factor is het feit dat de bestuurlijke organisatie politiek gezien een voortdurend discussiepunt is. *  Met name in de jaren van dit archief wordt de maatschappelijke discussie gevoerd over de al dan niet bestaande noodzaak tot een vierde bestuurslaag binnen Nederland. Door de decentralisatietendensen ligt de nadruk op een adequaat en slagvaardig lokaal bestuur.

Naast toenemende intergemeentelijke samenwerking en grootschalige gemeentelijke herindelingen wordt gespeeld met het idee tot oprichting van stadsprovincies. Bij de gemeentelijke herindelingen van Noord-Brabant wordt bij de toelichting op het wetsvoorstel begin 1996 nog nadrukkelijk het gebied Eindhoven-Helmond uitgesloten omdat wellicht op termijn gekozen zal worden voor het instellen van een stadsprovincie aldaar. *  Uiteindelijk sneuvelt het idee van een stadsprovincie. Wel was sinds 1993 de regio Eindhoven-Helmond vertegenwoordigd in het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE). *  De juridische grondslag hiervoor is de Wet gemeenschappelijke regelingen.

Externe relaties lijken ook een steeds belangrijkere rol te gaan spelen bij het politiek en bestuurlijk handelen van de provincies. *  Enerzijds is dit ingegeven doordat er steeds meer aandacht én zorg is voor de legitimatie van het provinciaal bestuur. Anderzijds is het ook een gevolg van de toenemende schaalvergroting, globaliseringstendensen en de snelle groei van communicatiemiddelen en technologie: de buitenwereld komt dichterbij. In het provinciaal beleidsakkoord 1995-1999 ligt het accent op de vernieuwing van het bestuurlijk functioneren van de provincie zelf. Een wezenlijk element hierbij is de ontkokering van het provinciaal beleid en een integrale beleidsontwikkeling op de diverse beleidsterreinen, met name op de terreinen economische ontwikkeling, ruimtelijke ordening en milieu. ‘Decentralisatie’ is nog steeds een kernbegrip, naast ‘integraal’, ‘gebiedsgericht’, ‘initiëren’, ‘stimuleren’, ‘bestuurlijk partner’, ‘probleem- en oplossingsgericht’ en ‘open’. *