skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

Archieven

7582 Parochie het H. Hart te Oss, 1920-1996

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Beknopte historie
7582 Parochie het H. Hart te Oss, 1920-1996
Inleiding
Beknopte historie
Stad en parochie
De Osse industrie was het tijdens de eerste wereldoorlog niet slecht vergaan. De trek van geschoolde- en ongeschoolde arbeidskrachten naar Oss was groot. Ook na de oorlog bleef de vraag naar levensmiddelen en aanverwante artikelen groot. De levensomstandigheden van het
gewone arbeidersvolk waren echter slecht. De meeste woonden in vochtige en tochtige kleine woningen.De hygiënische omstandigheden waren slecht, onder andere door het ontbreken van een goede waterleiding en voldoende medische zorg. De kindersterfte in onze parochie was daardoor bijzonder hoog.
Een passant die in 1921 vanuit Geffen de gemeente binnenkwam, liep over slechte en onverharde wegen. In de Amsteleindstraat gekomen ontwaarde deze (reiziger) midden in een weidegebied de in aanbouw zijnde kerk met bijgebouwen en op enige afstand daaromheen boerderijen. Het geheel maakte beslist geen stedelijke indruk.
De 'beurskrach' van 1929 was ook in Oss voelbaar. De margarine productie moest in verband met de grondstoffen prijzen verhuizen naar Engeland. In Rotterdam vond alleen de productie plaats voor de binnenlandse handel. Gevolg honderden werklozen in de gemeente.

De parochie van "Het Heilig Hart" is per bisschoppelijk besluit d.d. 19 maart 1920 van mgr. A.F. Diepen opgericht. De reden is de voortdurende uitbreiding der bevolking van Oss.
[bron: inv.nr. 1]

Het werkterrein van de parochie omvatte de stadswijken:
Ruwaard, Vlashoek, Heihoek, Krinkelhoek en Ussen.
Na de bouw van de kerk, school en klooster werden in de directe omgeving meer woningen gebouwd. Pas in de jaren zestig breidde het aantal huizen in onze parochie sterk uit. Dit gaf aanleiding tot wijziging van de parochiegrenzen. In 1961 ontstond de H. Paulusparochie in de Krinkelhoek. Vier jaar later ontstond in 1965 de parochie Ruwaard met de Wederkomstkerk als centraal punt.
Wat overbleef voor de H. Hartparochie waren dus de wijken Vlashoek, Heihoek en Ussen.
Met de aangrenzende parochies Maria Onbevlekte Ontvangenis en H. Paulus vormt de

H. Hartparochie een samenwerkingsverband onder de benaming rayon Noord.

Het kerkgebouw

Toen kapelaan F.M.Bloem in 1920 benoemd werd tot pastoor (vandaar de bijnaam Bloemskerk), durfde hij aanvankelijk deze opdracht niet aan, omdat hij grote problemen voorzag om de nodige geldmiddelen bijeen te brengen. Op aandringen van de bisschop van 's Hertogenbosch, nam hij de opdracht aan 'alhoewel niet met een blij hart'.
Het stichten van een tweede parochiekerk was al lang een geuite wens van het kerkbestuur van de parochie Maria Onbevlekt Ontvangen (De Grote Kerk).
In 1919 besloot het kerkbestuur M.O.O. van Mej.Schouten te Geffen en de weduwe van de Bergh enige flinke percelen grond aan te kopen in de stadswijk De Hoef, gelegen tussen de Kromstraat en de Amsteleindstraat. Deze terreinen werden later in eigendom overgedragen aan het nieuwe parochie bestuur van de Heilig Hartkerk.
Het benodigde kapitaal werd voor een gedeelte door schenkingen van enkele welgestelde parochianen bijeen gebracht, ondermeer van de firma Jurgens, waardoor de bijnaam Boterkerk ontstond.De rest van het enorme geldbedrag werd door leningen verkregen.
De bekende Bossche architect Jan van der Aalst, ontwierp de kerk met pastorie.
Totaal van de geschatte bouwkosten bedroeg f.298.000,--.
Er volgde een onderhandse aanbesteding, de laagste inschrijver was aannemer Weijers uit Tilburg, maar deze kwam f 30.000,-- boven de begroting. Men besloot hierop niet in te gaan en na bisschoppelijk goedkeuring het 'goedkoper' in eigen beheer te doen.
Bij de eindafrekening bleek echter dat de totale kosten waren gestegen tot f 354.289,21. Op 17 mei 1920 gingen de parochianen van de Vlashoek onder leiding van opzichter Vorstermans en de uitvoerder van Giersbergen aan de slag. Boeren reden het zand voor het grondwerk. De bouwmaterialen lagen opgeslagen op het terrein van de Boterfabriek van Jurgens en waren daar met het zogenaamde Jurgenslijntje per spoorwagon aangevoerd.
Het bouwkundige werk werd uitgevoerd door de in de parochie woonachtige bouwvakkers. Op 16 september 1920 ontstonden er moeilijkheden over het arbeidsloon. De kwestie werd erg hoog gespeeld, doordat de meesten
het werk opzegden; het kerkbestuur gaf toe, zodat 's middags op 20 september het werk werd hervat.
Gedurende de winter werd doorgewerkt, zodat op 1 oktober de vlag op de pastorie stond en 4 januari de vlag op de kerk. Op zondag 26 juni 1922 werd de kerk door Mgr.A.F. Diepen op bijzonder plechtige wijze ingewijd. Het kleurrijke schilderwerk van het interieur was pas in 1941 gedeeltelijke gereed door geldgebrek. Het overige deel van de kerk werd later paars/blauw geschilderd.

Op 18 april 1922 betrokken de zusters van de congregatie van de Dochters van Maria en Jozef Choorstraat te 's Hertogenbosch, het kloosterweeshuis Maria Margaretha, nu gedeeltelijk in gebruik als regiokantoor van de PNEM aan de Geurdenhof.
Het kerkgebouw is aan de buitenzijde vrijwel niet veranderd. Alleen de hoofdingang werd in 1961 uitgebreid met twee zijdeuren. In 1961 werd het interieur overgeschilderd in enkele tinten grijs, het was de tijd van de soberheid en eenvoud in de kerk. De liturgische vernieuwingen van de jaren zestig bracht vele veranderingen in de kerk teweeg. De communiebank moest verdwijnen
om het priesterkoor te vergroten met daarop een prachtig natuurstenen altaar. In de jaren zeventig kwam het verlangen terug naar een wat kleurrijkere inrichting met beelden en andere liturgische voorwerpen.
Hieraan kon worden voldaan toen in 1974 de Bossche St .Josephkerk van de paters Redemptoristen in onbruik raakte. De rijke uit het midden van de 19e eeuw daterende inventaris bestaande uit het prachtige hoogaltaar, twee zijaltaren en 15 over het algemeen waardevolle beelden compleet met console en torentje, konden worden overgenomen.
In 1978 was het kerkbestuur in de gelegenheid het versleten kerkorgel te vervangen. Bij de sloop bleek het te zijn samengesteld uit twee oude orgels.
De parochiekerk De Muntel in Den Bosch ging ook onder de slopershamer. Het in goede staat verkerende orgel werd aangekocht en overgeplaatst naar onze kerk.
In 1988 kreeg het interieur van de kerk een grondige schoonmaakbeurt en werd geheel overgeschilderd in de kleuren en motieven die origineel bij een neo-gotische kerk passen.
Pastorie

De pastorie van parochie H. Hart is gebouwd in 1921 door de architect: W. Th. van Aalst.
De oude pastorie werd in 1977 verkocht waarna een nieuwe pastorie werd gebouwd. In de pastorietuin naast de kerk werd een eigentijds gebouw met vergaderruimte neergezet, achter de bestaande façade, die een verbinding vormde tussen de oude pastorie en de kerk. De vergaderruimte werd in 1984 uitgebreid. In augustus 2000 werd de bovenverdieping van de pastorie verhuurd aan het Dekenaal Centrum tot september 2009. Toen werd het Dekenaat Oss opgeheven.

Geschiedschrijving

N.a.v. het 75-jarig bestaan verscheen in september 1996 het boekje: “Parochie H. Hart van Jezus - Oss", een schets van driekwart eeuw H. Hartparochie in haar ontwikkeling naar de moderne tijd. Het boekje vertelt over wat er zich hier allemaal heeft afgespeeld en schetst ook een stukje sfeer rondom de vele veranderingen die onze kerk en haar gemeenschap in 75 jaar moesten ondergaan.

[Bron: http://home.kpn.nl/heilighart-oss/]

Pastoors van de Heilig Hart kerk

1921-1941Felix Marie Joseph Bloem (+ 11 jan 1941 Oss)

1941-1959Laurentius Cornelis van Ierland

1959-1977P.C.M. Elsen

1977-2003 H.Smulders
2003-F. Ouwens, waarnemer; samen met kapelaan en diaken
Het archief

Kenmerken

Datering:
1920-1996
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Openbaarheid:
Deze toegang bevat een of meer stukken die tot 1 januari 2089 niet zonder meer openbaar zijn.
Het precieze jaar van openbaarheid kun je per inventarisnummer vinden.

Bij vragen kun je contact opnemen met het BHIC.