skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

Archieven

7058 Nederlandse Hervormde Gemeente Boxmeer c.a., (1746) 1816-1963 (1968)

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Nederlands Hervormde kerk Sambeek.
Al vanaf 1614 zijn er al protestantse predikanten actief in het Land van Cuijk. Zij predikten in een kapel onder Sambeek, de Hubertuskapel te Vortum en in Klein Linden (zie p. 88 van "Sambeek Zannebeke" van R. van den Brand, 1986).
Nadat in 1648 de Vrede van Münster was gesloten tussen de Republiek en Spanje, werd een kerkhervorming op het platteland doorgevoerd. De Rooms katholieke eredienst werd verboden en de goederen en gebouwen van katholieke geconfisqueerd. Vanaf die tijd konden de protestanten terecht in de oude katholieke kerk van Sambeek. In de nacht van 11 op 12 maart 1702 brandde deze kerk geheel af. Nadat de kerk in de periode daarna enigszins werd opgebouwd, bleef het voor de kleine protestantse gemeenschap financieel ondoenlijk om deze geheel te herbouwen. Rond 1792 was een zekere A.M. Richard of Reichert predikant te Sambeek. Op 23 oktober1800 schrijft deze predikant aan de municipaliteit van Sambeek dat het bekend moet zijn, dat zij het "onderste gedeelte van de kerktoren tot verrigting van onsen godsdienst" gebruiken en "dat dit gebrüqk bij het opbouwen der kerke van geen de minste verhindering sijn kan of dat de ontruijming van gezegd onderste gedeelte U soude voordeel aenbrengen" (p. 90 a.w.).
Op 6 december 1800 kregen de gereformeerde gemeente van Sambeek de opdracht vanuit Den Haag te zorgen dat de katholieken hun kerk terug kregen. De kerkeraad volgde de wet en daarmee kwam er een einde aan de godsdienstoefeningen van de gereformeerden in Sambeek in de toren en moest men naar een ander onderkomen zoeken.

In 1804 maakt men gebruik van een kamer in Huijs Steenhuijsen. Van 1811-1816 wordt de Sambeekse gemeenschap bij de Nederlands Hervormde gemeente van Vierlingsbeek gevoegd onder dominee Van Bronckhorst (deze laatstgenoemde blijkt volgens inv.nr. 140 ook lid te zijn van de Kring Grave).
Vanaf 1 oktober 1821 wordt de protestantse gemeenschap van Sambeek (ca. 40 leden) bij de Nederlands Hervormde gemeente van Boxmeer gevoegd, nadat daar een nieuwe kerk op de hoek Veerstraat met 't Zand wordt gebouwd. Deze kerk wordt vanaf 1 december 1822 in gebruik genomen.Toch wordt de behoefte aan een eigen kerk in Sambeek blijvend gevoeld. In 1843 wordt er te Sambeek een eigen Hervormde kerk gebouwd. Men bleef echter wel behoren tot de Nederlands Hervormde gemeente Boxmeer. In 1958 werd deze kerk afgebroken om plaats te maken voor de nieuwe Winston Churchillstraat.

Nederlands Hervormde gemeente Boxmeer

Vanaf ca. 1800-1816 worden een 50-tal protestanten uit Boxmeer opgevangen in Sambeek. Vanaf 1804 in de kerkkamer van Sambeek, een gehuurde kamer in huis Steenhuijsen. In 1809 wordt een poging ondernomen om de hervormde gemeenschappen van Beugen, Boxmeer en Sambeek bijeen te voegen, met de Nepomukkapel tot kerkje. Deze poging strandt echter wegens verzet uit katholieke hoek. In 1821 start de bouw van de Nederlands Hervormde kerk te Boxmeer op de hoek aan de Veerstraat met 't Zand. Op 1 december 1822 wordt deze nieuwe kerk in gebruik genomen.
In december 1815 was de hervormde gemeenschap van Beugen al bij Boxmeer gevoegd. Dus vanaf 1 oktober 1821 gaat de hervormde gemeente Boxmeer uit drie gemeenschappen bestaan te weten: Sambeek, Boxmeer en Beugen met de kerk te Boxmeer als middelpunt.
Wil men meer weten over de geschiedenis van de hervormde gemeente Boxmeer c.a. dan is er het boek "175 jaar protestantse kerk boxmeer" door H.J. van Cuijk, 1997. Meer weten over Sambeek dan leze men "Sambeek Zannebeke, Sambeeks verleden rond Kerk en Toren" door R. van den Brand, 1986
Het archief van de NH gemeente Boxmeer was -voordat het in 1986 in bewaring werd gegeven aan de Streekarchiefdienst Land van Cuijk- reeds geïnventariseerd volgens een letter met cijfer combinatie (bijv. G1). Hierbij ontbrak echter de datering van een groot aantal beschrijvingen.Deze zijn alsnog toegevoegd. Grotendeels is deze oude orde gerespecteerd.De oude codering is bewaard gebleven in een concordans.

Ook werden enkele archiefstukken aangetroffen die niet tot het archief behoren maar er logischerwijze (zie NB's bij die inv.nrs.) in terecht zijn gekomen. Ze zijn in een aparte rubriek "Archivalia afkomstig uit andere archieven" geplaatst. Ook is er een rubriek "Documentatie" met voornamelijk handboeken voor kerkbestuur en predikanten
Tevens zijn een aantal stukken voor vernietiging afgescheiden van het archief. Het betreft 6 archiefdozen met kwitatnties, giro- en bankafschriften etc. Het is aan de eigenaar of deze stukken daadwerkelijk vernietigd worden of terug gegeven worden. Uiteindelijk is de omvang 2,5 meter.

Kenmerken

Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Openbaarheid:
Deze toegang bevat een of meer stukken die tot 1 januari 2035 niet zonder meer openbaar zijn.
Het precieze jaar van openbaarheid kun je per inventarisnummer vinden.

Bij vragen kun je contact opnemen met het BHIC.