skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Archieven

234 Zwart en Nationaal Front, 1934 - 1941 N.B. Stukken van 1896 - 1965

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiƫrarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiƫrarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Historisch overzicht
Arnold Meijer, 1905-1965
Alfred A. Haighton, 1896-1943
234 Zwart en Nationaal Front, 1934 - 1941 N.B. Stukken van 1896 - 1965
Inleiding
Historisch overzicht
Alfred A. Haighton, 1896-1943
Coenraad Alfred Augustus Haighton, zich noemende dr Alfred A. Haighton, werd geboren op 26 oktober 1896 te Rotterdam, als oudste zoon van Johannes Gerardus Haighton en Louise Mathilde de Haas. *  Alfred Haighton was gehuwd met achtereenvolgens Marie Reintjes, J. van Nooten, Beatrix Spiegl en N. Boode. *  De vader van Alfred Haighton was oprichter en suksesvolle eksploitant van "Lotisico", wat betekent: "Eerste Nederlandsche Maatschappij tot Verzekering van Risico in Loterijen". *  "Lotisico" was een winstgevende zaak en daardoor was Alfred Haighton al op jonge leeftijd een zeer vermogend man die in staat was vele reizen te maken.
In 1919 volgde Alfred zijn vader op als direkteur van "Lotisico". Later werd zijn jongere broer, drs Willem H. Haighton, mede-direkteur. Met deze enige broer had Haighton vele persoonlijke, financiĆ«le en politieke konflikten. *  Beiden begeerden een rol in de publiciteit, de politiek en de letteren. Door hun vele geld verwierven zij zich een positie, waaraan vooral Alfred politiek noch literair kan beantwoorden. * 
Haightons voorkeur voor rechts-autoritaire bewegingen ontstond in de zgn. "Troelstratijd", van november 1918 tot juni 1919. *  Samen met dr. K.H.E. de Jong, Hugo Alexander Sinclair de Rochemont en Arie van Iperen stichtte Haighton in december 1922 het "Verbond van Actualisten", volgens Haighton de eerste rechts-radikale partij in Nederland. * 
In 1923 bezocht Haighton Adolf Hitler en Benito Mussolini. Deze bezoeken hebben er mede toe bijgedragen dat Haighton geobsedeerd raakte door de zogenaamde zuiverende krachten van het nationaal-socialisme en fascisme. Nadat hij in 1930 Alfred Rosenberg, de auteur van het boek "Der Mythus der 20-Jahrhunderts", had bezocht werd Haighton ook nog een fel anti-semiet en racist, auteur van o.a. "Juda's heilig Boontje", een zeer anti-semitisch en racistisch werkje dat zelfs de redaktie van "De Misthoorn" aanvankelijk te gortig was. * 
Al spoedig meende Haighton dat in het Verbond van Actualisten teveel konservatieve reaktionaire liberalen zaten, door hem gezien als de ontevreden bourgeoisie, die te weinig enthousiasme kon opbrengen voor de "doe-mentaliteit" van het fascisme. In 1925 trok hij zich voorlopig terug uit de aktieve politiek. Op een onverklaarbare manier "kocht" of behaalde hij in 1926 de doktorstitel in de wijsbegeerte aan de Universiteit van Los Angeles. *  In deze tijd maakte hij ook grote reizen naar Canada, China, Japan en Korea. *  In 1927 richtte Haighton samen met Sinclair de Rochemont het fascistische weekblad "De Bezem" op. Hij wist zich daarna ook te verzekeren van de medewerking van de propagandist Jan Baars en de bohĆ©mien Erich Wichmann. *  Uit het weekblad "De Bezem" ontstond de politieke groepering "De Bezem" en op 30 december 1930 werd de Fascisten-Bond "De Bezem" opgericht onder leiding van Jan Baars en de gebroeders Haighton, terwijl Sinclair met ruzie vertrok en een "Nood-Bezem" in stand hield. *  In 1932 richtte deze Sinclair "Het Verbond van Nationaal Solidaristen in Rijks-Nederland" op, nadat eerder pogingen tot fusie met het Verbond van Dietse Nationaal Solidaristen ("Het Verdinaso") van Joris van Severen, mislukten. * 
Na een konflikt in 1931 tussen Jan Baars en Willem Haighton enerzijds en Alfred Haighton anderzijds, vertrok de laatste met een kleine aanhang uit de Fascisten-Bond "De Bezem" en ging samenwerken met de NSNAP van Adelbert Smit, terwijl Jan Baars en de zijnen de ANFB stichtten welke beweging later werd omgezet in de "Stichting Algemeenen Nederlandsche Fascisten-Bond" vanwege de Corporatieve Concentratie met de Nationale Unie in 1933. * 

Op de volgende bladzijde *  is een overzicht gegeven van de afsplitsingen van de Nationaal-Socialistische Nederlandsche Arbeids-Partij. In 1935 ging Haighton over naar het Zwart Front van Arnold Meijer. Hij schreef vele artikelen in het weekblad "Zwart Front" en bracht tijdens zijn Indische reizen rapport uit aan Arnold Meijer over de toestand in Nederlandsch IndiĆ«. * 
Het kon niet uitblijven dat Haighton ook hier konflikten kreeg. In juli 1940 nadat Meijer na het uitbreken van de oorlog geweigerd had zijn beweging nationaal-socialistisch te noemen en het hakenkruis te voeren, verliet Haighton Nationaal Front om zich aan te sluiten bij de NSNAP van majoor C.J.A. Kruyt. *  Ook werd Haighton begunstiger van de Nederlandsche SS en in 1942 lid van de Germaansche SS. Wegens zijn huwelijk met een kleurlinge moest hij de SS verlaten. * 
Erfgoedstuk
In 1942 solliciteerde hij naar het ambt van burgemeester van Apeldoorn, echter zonder resultaat. * 
Ook in de literaire wereld poogde Haighton enige aansluiting te vinden. *  Met financiĆ«le ondersteuning van het schrijversechtpaar Kloos-Reyneke van Stuwe had hij reeds enige medewerking mogen verlenen aan het literaire maandblad "De Nieuwe Gids". *  Na het overlijden van Willem Kloos in maart 1938 "verkocht" Jeanne Kloos-Reyneke van Stuwe het hoofdredakteurschap aan Haighton. Zij zelf werd redaktrice en sekretaresse, Lodewijk van Deijssel (ps voor dr K.J.L. Alberdinck Thijm) ere-redakteur en onder andere Louis Knuvelder en Martien Beversluis als redakteuren. De benoeming van Haighton tot hoofdredakteur leidde tot protesten en velen zegden hun lidmaatschap of medewerking op. * 
Het tijdschrift bekeerde zich onder het hoofdredakteurschap van Haighton tot de zgn. "nieuwe orde". Na de dood van Haighton in 1943 probeerde Jeanne Kloos het tijdschrift via advertenties te verkopen, maar omdat dit geen sukses opleverde hield het op te bestaan. * 
Haighton probeerde ook als romanschrijver enige naam te maken. In 1927 debuteerde hij met de twee-delige roman "Succesie", gebaseerd op zijn politieke en financiĆ«le konflikten met zijn broer Willem. * 
In mei 1941 probeerde hij met de uitgeverij Elsevier te onderhandelen over een heruitgave van deze roman. *  Ook schreef Haighton een politieke werk in zijn "Meijer-tijd", nl. "Waarheen voert Mussert?". *  In de oorlogsdagen van de maanden juni-juli 1940 poogde hij dit werk weer te ontkrachten door het schrijven van een brochure "Arnold Meijers Maskerade", dat kort na zijn uittreden uit de gelederen van Nationaal Front verscheen en dat een heftige aanval bevatte op Meijer en diens politieke beweging. * 

In 1943 overleed Haighton. Omdat hij vĆ³Ć³r zijn konflikt met Meijer deze in zijn testament tot een van zijn erfgenamen had benoemd en hem nĆ” het genoemd konflikt vergeten had te schrappen, profiteerde Meijer na de oorlog nog als erfgenaam van de grote nalatenschap van Haighton. Hiermee is tevens verklaard hoe het archief van deze merkwaardige figuur in het archief van Arnold Meijer is terechtgekomen.
Zwart Front
Nationaal Front
Verantwoording
Summary
Aanwijzingen voor de gebruiker
Bijlagen
Inventaris

Kenmerken

Datering:
1896-1965
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Openbaarheid:
Deze toegang bevat een of meer stukken die tot 1 januari 2041 niet zonder meer openbaar zijn.
Het precieze jaar van openbaarheid kun je per inventarisnummer vinden.

Bij vragen kun je contact opnemen met het BHIC.