Mijn Studiezaal (inloggen)
98
Waarborgkantoren platina, goud en zilver, 1814 - 1974
Inleiding
Historisch overzicht
98 Waarborgkantoren platina, goud en zilver, 1814 - 1974
Inleiding
Historisch overzicht
In 1813 werd door koning Willem I een besluit uitgevaardigd houdende bepalingen ter verzekering van het recht van waarborg over gouden en zilveren werken. De totstandkoming van die wet was noodzakelijk, omdat door het wegvoeren, vernietigen of onbruikbaar worden van de stempels voor het recht van garantie over gouden en zilveren werken niet alleen de invordering van dit middel van belasting werd verhinderd, maar ook de verwerking van gouden en zilveren werken belemmerd.
Tevens was men van mening dat deze tak van inlandse vlijt moest worden beschermd tegen vreemde invloed en mededinging en dat een scheiding moest worden aangebracht tussen de herkenningstekenen van de Hollandse en Franse administraties.
In artikel 2 van voormelde wet werd het toezicht op de bureaux van de waarborg over gouden en zilveren werken in Nederland opgedragen aan een Inspecteur-Generaal van het Muntwezen. Deze-onder het algemeen bestuur van Commissaris-Generaal tot de Zaken der Financiën ressorterende-functionaris verving de Generale Administratie van de Munten te Parijs. De Commissaris-Generaal verving de Directeur-Generaal des Droits Reunis met betrekking tot de uitgaven en het recouvrement (inning) van de belasting bij de bureaux van waarborg in de Lage Landen.
In 1830 ressorteerden de ambtenaren van het middel van de Waarborg onder de Raden en Generaal-Meesteren van de Munt. Dit in 1819 opgericht college was belast met het toezicht op de handel in gemaakte gouden en zilveren werken en had de zorg voor de invordering van de belasting. Aan haar was eveneens opgedragen het beslissingsrecht in kwesties over het allooi en essai van gouden en zilveren werken, alsmede het examineren en toelaten van essayeurs.
De volgende Waarborgwet werd vastgesteld bij Wet van 18 september 1852 Staatsblad 178. In artikel 6 werd bepaald dat alle gouden en zilveren werken aan stempeling en belasting onderworpen moesten zijn. Tot de ontvangst van deze belasting, mitsgaders het onderzoek en stempeling van gouden en zilveren werken werden kantoren van de waarborg aangewezen.
Het getal en de plaatsing van deze kantoren, zowel als de samenstelling van het personeel werden naar gelang de behoeften van de dienst geregeld.
De werkkring en verplichtingen van waarborgambtenaren werden nader vastgelegd in een dienstreglement. (Min. van Financiën, 14 december 1852).
Aan de waarborgambtenaren werd ondermeer de navolgende bevoegdheden opgedragen:
- toezicht op de handel in gouden en zilveren werken;
- toezicht op openbare verkopingen en beleenbanken;
- het opsporen en vervolgen van overtredingen;
- het doen van onderzoekingen, keuringen en proeven.
- toezicht op de handel in gouden en zilveren werken;
- toezicht op openbare verkopingen en beleenbanken;
- het opsporen en vervolgen van overtredingen;
- het doen van onderzoekingen, keuringen en proeven.
Deze wet werd in de loop der jaren op ondergeschikte punten gewijzigd. De administratie voor het middel van waarborg en de belasting op gouden en zilveren werken wordt tegenwoordig geregeld door de Waarborgwet 1927, zoals deze laatstelijk is gewijzigd bij Wet van 29 november 1951 Staatsblad 526. (Waarborgwet 1950).
De huidige zeven kantoren van de Waarborg vallen organisatorisch onder de Directie der Rijksbelastingen van het Ministerie van Financiën.
Op grond van de Wet van 26 december 1813 nr. 18 werden in de jaren 1813 en 1814 13 waarborgkantoren ingesteld, te weten te Amsterdam, Arnhem, Breda, Den Bosch, Den Haag, Groningen, Leeuwarden, Maastricht, Middelburg, Rotterdam, Schoonhoven, Utrecht en Zwolle. Daar kwamen in de loop der jaren nog de kantoren te Alkmaar (1852), Roermond (1852) en Roosendaal (1889) bij.
In de periode 1868-1928 werden 9 kantoren opgeheven, zodat thans nog 7 kantoren bestaan, te weten te Amsterdam, Den Bosch, Den Haag, Leeuwarden, Rotterdam, Schoonhoven en Utrecht.
Het archief
Aanwijzingen voor de gebruiker
Bijlage: soorten keurtekens en stempels op insculpatieplaten
270 beschreven archiefstukken
41 gedigitaliseerd
totaal 5.704 bestanden
Inventaris
270 beschreven archiefstukken
41 gedigitaliseerd
totaal 5.704 bestanden
Kenmerken
Datering:
1814-1974
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Categorie:
270 beschreven archiefstukken
41 gedigitaliseerd
totaal 5.704 bestanden