Welke instrumenten gebruikte een landmeter anno 1710-1730?
Jan Toirkens
vertelde op 23 maart 2019 om 14:40 uur
Mag ik hopen dat meerderen onder ons iets weten over het gebruikte instrumentarium in die tijd?. Mijn lijstje omvat passers, waterpassen, duimstokken , voetstokken, winkelhaken, ijzeren kettingen, een astrolabium etc.
De volledige lijst bevat :
1. een astrolabium met een kast met zeem (leer) overtrokkenn
2. dito instrument in een kaste met pruijs (leer) overtrokken
3. een winkelkruis
4. twee stokken voor de instrumenten, een van letterhout en de andere van riet
5. twee ijzeren landmeterskettingen
6. 25 houten pinnetjes voor de landmeterskettingen
7. een toevouwende voet- en duim (maat) stok
8. een letterhouten duim- en voetstok
9. een prent van swerelts loop
10. een koperen waterpas
11. een dito lineaal
12. twee dito linealen , halfmaanswijs
13. een koperen toeslaande winkelhaak
14. enkele passers, trekpennen en een trekpennetje
15. een plan van een zonnewijzer
16. een houten winkelhaak
17. een houten waterpas
18. een blikken verrekijker
Dorothé, wat geweldig dat je deze info stuurt. Ik ga direkt kontakt nemen, dat kan per email. Als ik nuttige info van ze krijg zal ik het hierna vermelden. Zeer bedankt en vriendelijke groet.
In de gegeven 18-punten lijst van het instrumentarium mis ik dan wel het schietlood.
Hiermee waarborgde de landmeter dat een gebruikt instrument loodrecht stond, zodat bij elke meting ten opzichte van een ijkpunt (de toren van de kerk!) eenzelfde referentie werd gebruikt.
Het schietlood werd daarmee gebruikt naast de waterpas - en/of als aanvulling daarop.
En al die metingen zullen opgeschreven zijn, waarschijnlijk in een schets van het perceel. Dan zal er ook met meetkundige instrumenten gewerkt zijn: passer, lineaal etc..
En de nodige meetkundige formules.
De "toolbox" van een landmeter omvatte dus veel meer!
Bijzonder beroep toentertijd dus - landmeter.
Doet mij dus weer eens vragen naar het waarom?
Dat heeft volgens mij te maken met de wijzigingen in de wijze waarop men is gaan kijken naar "land" :
Bij (erf-) verdeling:
voor de ligging van een perceel werd volstaan met het aangeven van de namen van de eigenaren van de belendende percelen.
Bij verkoop:
hier was evenzeer de ligging van belang maar tevens de economische waarde -> wat was de oppervlakte, welk gewas, welke opbrengst, hoe was het water geregeld.
Belasting
En toen kregen "we" de belastingen die puur op het oppervlakte van een perceel werden geheven.
Niet meer op historie, gebruik, opbrengst of andere waarden maar puur gericht op omvang.
En daarmee ontstond de landmeter ;-)
jan toirkens
zei op 24 maart 2019 om 10:51
HenkD :-). De opsomming komt uit een inboedel die is nagelaten. Volledigheid kon ik niet beoordelen., dat is een ander *verhaal*. Maar inderdaad dat schietlood ontbreekt in de beschrijving en mogelijk nog een paar zaken. Dank alleszins voor je bijdrage..Beste groet
