Eindhoven wilde zo graag een directe verbinding met de Zuid-Willemsvaart, dat het gemeentebestuur tussen 1843-1846 op eigen kosten het Eindhovens kanaal liet aanleggen.
In dat kanaal kwam een aantal kunstwerken: twee duikers onder het kanaal door, voor de rivieren de Kleine Dommel en de Goorloop, en tien houten bruggen eroverheen. Die vaste bruggen werden erg hoog uitgevoerd, zodat de schepen er onderdoor konden varen. Ook in de Tongelresestraat lag zo’n houten verkeersbrug.
Tussen 1929 en 1934 werd het Eindhovens Kanaal verbreed en gemoderniseerd. Daarbij werd de houten brug in de Tongelresestraat vervangen door een hefbrug vlakbij het havenhoofd in het centrum van Eindhoven. Dat gebeurde in 1932.
Kenmerk van een hefbrug is dat het brugdek, de “val”, horizontaal blijft en verticaal omhoog wordt gehesen om de scheepvaart doorgang te verlenen. In de torens die aan weerszijden op de oevers zijn gebouwd, hangen de contragewichten.
De hefbrug aan de Tongelresestraat is rijksmonument geworden vanwege zijn cultuurhistorisch belang en als voorbeeld in de ontwikkeling van de bruggenbouw. Overigens functioneert het hefmechanisme van deze geklonken ijzeren brug niet meer.
Dat is ook niet meer nodig, aangezien het kanaal sinds 1974 voor de beroepsscheepvaart is gesloten. Tegenwoordig vervult het een recreatieve functie: er loopt een fietspad langs en roeiverenigingen gebruiken het als hun roeibaan. Ook vinden sportvissers langs het kanaal hun stek. Het havenhoofd stond in 1991 droog tijdens de ombouw van haven naar stadsvijver.
Aan de “Stratumse” zijde is de brug sinds 1996 voorzien van beschilderde metalen letters met de tekst Tot mezelf (afm. ca. 40 x 180 cm.). Het gaat om een kunstwerk, vervaardigd door de Franse kunstenares Anne Marie Jugnet bij gelegenheid van de tentoonstelling Travaux Publics: tekstwerken in de openbare ruimte, georganiseerd door galerie en uitgeverij Peninsula en het Van Abbemuseum.
Voor ons expertisecentrum BISC (Bridging Innovations to Sustainable Care) zijn we op zoek naar een goed beeldmerk. Om vele redenen zou de brug aan de Tongelresestraat daarvoor prachtig model kunnen staan, zeker met de tekst 'tot mezelf' erboven. Alleen: deze tekst staat er momenteel niet meer op. Heeft iemand een foto met tekst (zoals op de site zichtbaar) voor ons beschikbaar die we voor dit doel mogen gebruiken?
Rien Wols, namens BHIC
bhiczei op 7 juni 2011 om 09:02
Ik vraag me ook af wanneer de tekst weer terugkomt.
Wanneer is de brug Rijksmonument geworden? Stond toen de tekst erop? Dan zou het zeker terug moeten. Maar sowieso mis ik de tekst.....
bert van herk
zei op 21 juli 2018 om 11:22
de hefbrug word nu opnieuw opgeknapt, en de text "tot mij zelf" komt er weer op te staan , de gemeente heeft het bewaard.
Mariët Bruggeman
bhiczei op 24 juli 2018 om 11:31
Wat leuk om te horen Bert, dat de hefbrug wordt opgeknapt en dat zelfs de tekst weer terugkomt. Mocht je tijd hebben om een foto te maken als het af is, dan plaatsen wij die graag bij jouw reactie. Je zou het dan kunnen mailen naar info@bhic.nl
In dat kanaal kwam een aantal kunstwerken: twee duikers onder het kanaal door, voor de rivieren de Kleine Dommel en de Goorloop, en tien houten bruggen eroverheen. Die vaste bruggen werden erg hoog uitgevoerd, zodat de schepen er onderdoor konden varen. Ook in de Tongelresestraat lag zo’n houten verkeersbrug.
Tussen 1929 en 1934 werd het Eindhovens Kanaal verbreed en gemoderniseerd. Daarbij werd de houten brug in de Tongelresestraat vervangen door een hefbrug vlakbij het havenhoofd in het centrum van Eindhoven. Dat gebeurde in 1932.
De hefbrug aan de Tongelresestraat is rijksmonument geworden vanwege zijn cultuurhistorisch belang en als voorbeeld in de ontwikkeling van de bruggenbouw. Overigens functioneert het hefmechanisme van deze geklonken ijzeren brug niet meer.
Aan de “Stratumse” zijde is de brug sinds 1996 voorzien van beschilderde metalen letters met de tekst Tot mezelf (afm. ca. 40 x 180 cm.). Het gaat om een kunstwerk, vervaardigd door de Franse kunstenares Anne Marie Jugnet bij gelegenheid van de tentoonstelling Travaux Publics: tekstwerken in de openbare ruimte, georganiseerd door galerie en uitgeverij Peninsula en het Van Abbemuseum.
