Het Spoor: De oorlog als alternatieve leerschool

In die tijd heeft hij dus op de Bewaarschool en de Lagere School gezeten. Dat wil zeggen als ie zich daar vertoonde. In het laatste jaar van de bezetting werden er steeds meer Canadese soldaten in Uden en omstreken gelegerd. Die bewaakten bijvoorbeeld de spoorlijn die achter onze boerderij doorliep via Mariaheide naar Veghel en Boxtel in westelijke richting en naar Gennep en Kleef in oostelijke richting. Via het spoor of het pad parallel aan het spoor liep Bert naar school in het dorp. Maar onderweg kwam hij al die indrukwekkende, geüniformeerde, Engelssprekende soldaten tegen, die zich stierlijk lagen te vervelen en wel verlegen zaten om een praatje met zo’n Brabants boertje. “Daar heb ik een hoop Engels geleerd,” zou Bert later zeggen. Ze hadden ook lekker eten uit blik dat ze met hem deelden. Hij mocht zelfs wel eens een echt geweer vasthouden en een granaat van dichtbij bekijken. Mooi toch voor zo’n onbeschreven blad uit het Brabantse land.

Zoals vele dorpen en steden in ons land had Uden ook een huisvestingsprobleem. Om de haverklap werden openbare gebouwen, waaronder scholen, gevorderd.  Dit bracht niet alleen die scholen maar ook  Bert in grote moeilijkheden.

Hij verkoos steeds vaker het gezelschap van zijn soldatenvrienden boven dat van zijn onderwijzer. Op een dag besloot hij maar weer eens een bezoek aan zijn school te brengen. Maar waar was in godsnaam zijn school gebleven? Hij had geen idee, voegde zich weer bij zijn legervriendjes en kwam pas thuis op een voor zijn ouders logische tijd. Omdat hij thuis niet durfde te vertellen dat zijn school kwijt was, liet hij dat maar zo. Per slot van rekening leerde hij bij de soldaten zeker zo veel en in elk geval minstens zulke interessante zaken als op school. Gewoon je ogen sluiten voor het probleem en dan is het er ook niet. Dat lukt struisvogels ook al zo lang dat ze er een spreekwoord van gemaakt hebben. Kinderen kunnen zich moeiteloos als struisvogels gedragen. Voor volwassenen is het veel moeilijker om zichzelf (en een ander) langdurig voor de gek te houden.

Het liep tegen het einde van het schooljaar. Vakantie! Thuis vroegen mijn ouders natuurlijk naar zijn overgangsrapport. Maar hij had helemaal geen rapport. Ik zou er best wat Nederlandse Rijksdaalders voor over hebben om de gezichten te zien van mijn ouders en van die arme Bert, die toen toch met de billen bloot moest. Voor hem nog geen bevrijding voorlopig, eerder opvoedkundige gesprekken met zijn ouders. Of in een varkenshok met een onsympathieke zeug. Bert heeft er beslist geen trauma aan overgehouden, gezien zijn enthousiast gedeelde herinneringen!

Meer verhalen over het leven van de familie Dekkers langs het Duits Lijntje lezen? Klik dan hier