We schrijven 1952. Als achttienjarige reed ik op een zaterdagavond met de fiets naar café De Falie. Er waren vier mensen aan het jensen en naast de deur aan een tafeltje zaten twee mannen met elkaar wat te praten, de Klumper en Tillart. Ik ging aan het buffet staan en bestelde een pilsje. Het was er verder heel rustig.
Jensen is een balspel op een omgebouwde biljarttafel. Het wordt gespeeld met vier ballen waarbij de bal onder een soort beugel gestoten moest worden (afgeleid van het beugelen). Jensen deed men hoofdzakelijk in de Kempen en tot half Brabant. Helaas is de animo ervoor flink gedaald.
Op een zeker moment boog de Klumper zich over het tafeltje en zei heel zachtjes iets tegen Tillart. Tegelijk reikte hij hem iets over wat niet te zien was, daarna ging hij weer zitten. Nog geen twee minuten later stond Tillart op en liep achter mij om naar het buffet. Hij vroeg de kastelein, Frans Hofmans, met een enigszins groot gebaar of hij een briefje van honderd gulden kon wisselen. De man blonk van trots, zo’n groot geldbiljet had hij in jaren niet eens gezíen!
Frans pakte het honderdje aan en telde op de hand van Tillart de briefjes van tien gulden uit. Tillart ging heel trots naar zijn plaats, overhandigde de Klumper het geld. Al glunderend zei hij iets onverstaanbaars tegen de Klumper. Daarna was het een tijdje stil, ik stond naar het jensen te kijken.
Plotseling verliet Frans het buffet, liep achter mij om en ging naar de twee mannen aan het tafeltje. Hij pakte Tillart met één hand bij zijn hemd. In zijn andere hand had hij een grote dolk, een soort bajonet van het leger, en die hield hij tegen de borst van Tilart terwijl hij behoorlijk duidelijk zei: “wat moete gij mij besodemieteren voor een tientje!”
Tillart was geheel overdonderd en zei dat hij niets verkeerds had gedaan. Maar Frans hield vol en Tillart begon te huilen dat de tranen over zijn wangen rolden. Zowel de jensers als ik keken verbaasd naar het stel: om zo een volwassen man te zien huilen! Ten slotte liet Frans los en keerde terug achter het buffet. De rust was weergekeerd en de jensers zetten hun spel voort.
Tilart zat nog even na te snikken en zei toen al stotterend tegen de Klumper: “ik kan Frans wel voor het gerecht laten komen, maar dat doe ik niet, want dan geef ik mijn vijfendertig gulden steun toe.” De jensers moesten lachen om de simpele man. Na enige tijd vertrok Tillart en toen kwam de aap uit de mouw: de Klumper en Frans hadden samen de afspraak gemaakt voor de wisseltruc. Tillart had helemaal geen elf briefjes van tien ontvangen, Frans had wat gegoocheld met het tellen.
Deze truc was wel wat grof, doch Frans Hofmans was een grappige kastelein.
Nou Martien, ik kan me voorstellen dat zo'n voorval toch flink indruk maakt op een achttienjarige! Als ik je bijdrage zo lees, is het je ook na al die jaren goed bijgebleven
(En dat levert dan weer zo'n mooi verhaal op, dank daarvoor!)
Op een zeker moment boog de Klumper zich over het tafeltje en zei heel zachtjes iets tegen Tillart. Tegelijk reikte hij hem iets over wat niet te zien was, daarna ging hij weer zitten. Nog geen twee minuten later stond Tillart op en liep achter mij om naar het buffet. Hij vroeg de kastelein, Frans Hofmans, met een enigszins groot gebaar of hij een briefje van honderd gulden kon wisselen. De man blonk van trots, zo’n groot geldbiljet had hij in jaren niet eens gezíen!
Tillart was geheel overdonderd en zei dat hij niets verkeerds had gedaan. Maar Frans hield vol en Tillart begon te huilen dat de tranen over zijn wangen rolden. Zowel de jensers als ik keken verbaasd naar het stel: om zo een volwassen man te zien huilen! Ten slotte liet Frans los en keerde terug achter het buffet. De rust was weergekeerd en de jensers zetten hun spel voort.
