skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Donge

Rien Wols
Rien Wols Bhic
vertelde op 30 juni 2009
bijgewerkt op 12 augustus 2021
De Donge is een typische laaglandbeek: een beek zonder duidelijke bron, die ontstaat doordat grond- en regenwater zich vanuit een groter gebied geleidelijk aan verzamelen, tot er op een gegeven moment een beek stroomt.

Bij de Donge gebeurt dit in het grensgebied tussen Alphen en Baarle-Nassau. Vanuit dit gebied, ongeveer 27 meter boven zeeniveau, stromen twee waterlopen, de Hultense Leij en de Lei naar het noorden. Ter hoogte van de Tilburgse woonwijk Dongewijk vloeien ze samen tot de Donge.

Via Dongen stroomt de Donge naar het noordwesten en mondt bij Geertruidenberg uit in de rivier de Amer.

Een groot deel van de bovenloop van de Oude Leij stroomt door een deel van de mooiste natuur die Brabant te bieden heeft, de natuurgebieden Regte Heide, Riels Laag, Ooievaarsnest en Riels Hoefke.

Dit gebied direct ten zuiden van Tilburg heeft niet alleen een grote landschappelijke verscheidenheid, maar is vooral ook heel bijzonder vanwege de voor Nederlandse begrippen spectaculaire hoogteverschillen. De laaggelegen, drassige gronden langs de Oude Leij grenzen hier direct aan de droge bos- en heidegronden, bijna 10 meter hoger.

Industrie

In de buurt van Geertruidenberg en Raamsdonksveer, waar de rivier breder is dan in de rest van het stroomgebied, heeft de rivier een duidelijk economische functie voor de industrie, of liever gehad, want het belang van de industrie langs dit deel van de Donge is inmiddels sterk afgenomen.

De Dongecentrale, gebouwd in 1919, was de eerste en tot 1952 de belangrijkste producent van elektriciteit in Noord-Brabant. Hij lag, zoals de naam al aangeeft, aan de Donge. De centrale levert als stoom- en gasturbine-eenheid nog steeds stroom, maar als grootste leverancier van electriciteit is hij al weer decennia geleden vervangen door de Amercentrale.

Tot 2005 waren er drie scheepswerven gevestigd aan de oost- en westoever van de rivier. Deze zijn inmiddels verplaatst naar een locatie aan de Bergse Maas, omdat de gemeente Geertruidenberg de plek heeft gereserveerd voor woningbouw.

Anno 2008 zijn in Geertruidenberg nog wel het benzinetransportbedrijf Van Der Sluijs Groep en het mineraalverwerkende bedrijf Ankerpoort gevestigd. Beide bedrijven gebruiken de rivier voor de aan- en afvoer van grondstoffen en producten.

Taalgrens

Een bijzonder aspect van de Donge is, dat de rivier van oudsher de natuurlijke grens vormt tussen het Oost- en West-Brabants dialect. Niet doordat de rivier zo breed was of onmogelijk om over te steken, maar wel doordat er van nature heel lang nauwelijks contact was tussen de bewoners ten westen en de bewoners ten oosten van de rivier.

Dat het niet specifiek aan de rivier ligt, kun je afleiden uit het feit dat de “taalgrens” tussen oost en west naar het zuiden door te trekken is, tot in het gebied waar de Donge nog helemaal niet stroomt.

Bekijk ook

Rivieren in Brabant

Water in Brabant

Reacties (2)

Emile Franssen zei op 15 februari 2022 om 09:57
Die schoorstenen van die oude Donge Zijn door mij en Kees van strien naar beneden gehaald 1.50 bij 50 met de snijbrander
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 16 februari 2022 om 09:07
Ha Emile, wat leuk dat je dat hier laat weten! Dat moet een flinke klus zijn geweest.
Verliep alles volgens plan? Wat is je het meest bijgebleven van dat moment? We zijn heel benieuwd!

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen