Korte zwembroekjes
Op een warme zomerdag in augustus 1942 vonden er enkele verhitte confrontaties plaats met Duitse militairen. De rijksveldwachter en een agent van de Vughtse politie surveilleerden in hun roeiboot op de IJzeren Man. Plotseling komen twee Duitse militairen, gekleed in “zeer korte zwembroek” op de agenten af peddelen. Enkele meisjes zouden voor de nodige opschudding hebben gezorgd, dus er wordt een onderzoek opgestart. Opmerkelijk is dat bijna elke getuige de schaarse zwemkledij van de Duitsers heeft opgemerkt en deze ook uitdrukkelijk benoemt.
Botsingen
Er werden verschillende omstanders gehoord, waardoor we nu een goede voorstelling hebben van wat er die dag gebeurd is. Vier Vughtse meisjes lagen in een kano aan de oever van de IJzeren Man. Eén getuige verklaart dat er vier of vijf soldaten op de meisjes afliepen. Zij moesten daar klaarblijkelijk niets van hebben, want de meiden probeerden weg te varen. Om hen te helpen, voer de getuige met zijn kano tussen die van de meisjes en de oever.
Deze reddingspoging mislukte echter, want zijn kano voer tegen de rug van één van de meisjes aan. Een andere kanoër schoot te hulp, maar botste tegen de kano van de getuige aan, waardoor die weer tegen het been van een Duitse soldaat botste. Deze soldaat gooide vervolgens de kano van de man omver en probeerde bovendien de hond van de getuige te verdrinken.
Later die middag kwamen de Duitsers weer terug. Dezelfde Duitser die de kano eerder omver had gegooid en overigens een groen zwembroekje droeg, stapte op het dek van de kano en gleed eraf. De meisjes barstten in lachen uit en zongen in koor ‘In ’t groene dal, in ’t stille dal.’ Ze voeren vervolgens weg van de oever en begonnen het Engelse volkslied te zingen. Ook zouden ze de Duitsers hebben uitgescholden door ‘Ga toch weg, mof’ te roepen.
“Das gilt nicht für uns”
Eén van de meisjes geeft aan dat dit zeker niet de eerste keer is dat de Duitsers voor ongeregeldheden zorgen. ‘Deze menschen komen dan naar ons toe, gaan op de kano zitten of aan de kano hangen, vertellen allerlei nonsens en dringen zich steeds aan ons op,’ vertelt ze woedend aan de politie.
Ook de politiebeambten zijn helemaal klaar met het gedrag van Duitse militairen op de IJzeren Man. Wanneer ze de soldaten aanspreken, krijgen ze echter de volgende antwoorden naar hun hoofd geslingerd: “Damit haben wir nichts zu schaffen. Das gilt nicht für uns.”
Geheime archieven geven gezicht aan oorlogsjaar 1944
Dit verhaal is geschreven in het kader van de Openbaarheidsmaand 2020. Het betreffende dossier (toegangsnummer 5109, inventarisnummer 222) bevat documenten uit de periode 1940-1944 en is vanaf 1 januari 2020 openbaar geworden.
Van een moordaanslag door het verzet, tot in de problemen komen omdat je mof zegt. De archieven van 1944 – na 75 jaar openbaar - laten voelen hoe moeilijk dat oorlogsjaar moet zijn geweest. Het BHIC toont je deze maand opzienbarende, ontroerende en angstaanjagende archiefstukken, die na al die jaren nu mogen worden ingezien. Benieuwd welke archieven nog meer openbaar worden? Hier vind je een Overzicht van archiefstukken die in 2020 openbaar zijn geworden.
