De opa van mijn opa van moederszijde was Hermanus van den Brand uit Nieuwkuijk. In het voorjaar van 1812 moest hij naar de loting voor de verplicht gestelde militaire dienst. In die loting werd uitgemaakt of hij al dan niet in Franse militaire dienst moest. Hij trok nummer 14. Dit lage nummer zorgde ervoor dat hij moest ‘marcheren’.
Samen met een flink aantal andere Brabanders werd hij ingedeeld bij het 14e bataljon artillerietrein. Voor de inlijving in 1810 bestond er al een Hollands bataljon artillerietrein. Dit Hollandse bataljon kreeg in de ‘Grande Armee’ het nummer 14. De taak van de jongens die bij de artillerietrein waren, was om te zorgen dat de artilleristen altijd op de juiste plaats hun kanonnen hadden staan en dat er de juiste munitie en uitrustingsmateriaal bij aanwezig was. Tegenwoordig zouden we zeggen: de aan- en afvoertroepen bij de artillerie.
Hermanus is op een gegeven moment in het Oostenrijkse leger terecht gekomen. Daar werd hij in 1814 ontslagen. Hoelang zijn terugreis heeft geduurd, is onduidelijk.
Wel is bekend dat hij in 1821 wilde gaan trouwen. Hij kon geen bewijs leveren voor een eventueel dienstverband in de Nationale Militie, want daar had hij nooit in gediend. Schout Pullen hielp hem door een stukje te schrijven op zijn ontslagformulier van het Oostenrijkse leger, waarin hij stelde dat Hermanus door de ’conscriptie’ in Franse militaire dienst was geweest. Met een verzoekschrift opgesteld door een Bossche notaris ging Hermanus naar het College van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant. Deze gaf uiteindelijk toestemming om te mogen gaan trouwen.
Herman werd later nog een tiental jaren burgemeester van Nieuwkuijk, maar dat is een ander verhaal.
In de literatuur over de Napoleontische legers is er slechts zeer sporadisch geschreven over het 14e bataljon artillerietrein. Ook in de Franse literatuur is er amper iets over te vinden. Zeker niet als het gaat over de belevenissen van de ‘gewone’ jongens. Daarom probeer ik op deze manier iets meer te weten te komen van hetgeen deze jongens hebben meegemaakt in de jaren 1812 en verder.
Ongeveer 70 Brabantse jongens staan genoteerd in de lijsten van het Franse stamboek van dit 14e bataljon. Hun namen heb ik op volgorde gezet. Als u over een of meerdere van hen iets weet, hou ik me zeer aanbevolen voor die informatie (als reactie op dit verhaal of via e-mail). Voor die informatie zeg ik bij voorbaat dank.
Database Nederlandse soldaten in legers Napoleon Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie heeft een grote lijst met namen van Nederlanders die tussen 1797 en 1814 in de legers van Napoleon gediend hebben en hebben moeten dienen, online gezet. Deze database is het resultaat van het speurwerk van de heer W. Oteman. Hij heeft die opgespoord in de stamboeken en officiersdossiers van de Service historique de la Défense in Vincennes.
U vindt dan een overzicht van maar liefst 53.000 namen. Er zijn verschillende zoekmogelijkheden. Zo kunt u zoeken op achternaam, geboorteplaats of regiment. Voor verder onderzoek is de naam van het regiment van belang. Als u op naam een soldaat hebt gevonden, kunt u daar de naam van het regiment zien staan.
Redactie: tot slot deze korte handleiding voor het zoeken naar Nederlanders in Franse dienst, met voorbeelden en handige websites. Let op, op dit moment gaat het nog slechts om een beperkt aantal regimenten waarvan de stamboeken online staan.
Een voorouder van mij uit Dordrecht heeft ook deelgenomen aan de Russische veldtocht en later aan Quatre Bras en Waterloo. Hij werd later gehuldigd als 1 van de 5 nog in leven zijnde veteranen van Waterloo en zodoende weet ik het, maar verder weet ik niets, niet eens het bataillon. http://genealogiebos.blogspot.nl/2015/10/voorouder-arie-de-sterke-1796-1892.html
Alle mensen die in dienst van het Nederlandse leger deel hebben genomen aan de Slag bij Waterloo hadden recht op een gratificatie, en hun namen zijn hiervoor verzameld.
Samen met een flink aantal andere Brabanders werd hij ingedeeld bij het 14e bataljon artillerietrein. Voor de inlijving in 1810 bestond er al een Hollands bataljon artillerietrein. Dit Hollandse bataljon kreeg in de ‘Grande Armee’ het nummer 14. De taak van de jongens die bij de artillerietrein waren, was om te zorgen dat de artilleristen altijd op de juiste plaats hun kanonnen hadden staan en dat er de juiste munitie en uitrustingsmateriaal bij aanwezig was. Tegenwoordig zouden we zeggen: de aan- en afvoertroepen bij de artillerie.
Ongeveer 70 Brabantse jongens staan genoteerd in de lijsten van het Franse stamboek van dit 14e bataljon. Hun namen heb ik op volgorde gezet. Als u over een of meerdere van hen iets weet, hou ik me zeer aanbevolen voor die informatie (als reactie op dit verhaal of 
