Ik weet dat nog uit persoonlijke ervaring op Juvenaat Mariaoord te Vught in 1966/1967: dagenlang lagen we als jongens van 13 á 14 jaar postzegels te sorteren op de vloer van groepszaal 1 onder leiding van broeder Arthur. Die postzegels werden uit een één meter hoge doos geschud.
Maar het waren niet alleen postzegels, zoals waar wij mee bezig waren. Ook melkflesdoppen ('capsules'), zilverpapier, prentjes en centjes werden in die tijd ingezameld: van álles kon dienen als “offertje voor de zwartjes”, zoals het toen vaak nogal neerbuigend werd genoemd.
Mooie voorbeelden van dat sparen en actie voeren voor de missie vinden we in het Zondagsblad voor het Katholiek Huisgezin dat een rubriek “Missiegiften” kende, waarin op al dan niet ludieke wijze (hoe herkenbaar nog steeds!) giften van allerlei mensen, met naam of anoniem, groot of klein, opgesomd werden, zoals onderstaand rijtje in het blad van 27 oktober 1912 (jaargang 14, nr. 48):
Gemert, het penningske van een arme weduwe: 25 ct. (€ 2,70 in 2016)
Rijm:
O-ns kaartgezelschap hééft gefeest,
N-amiddag’s in de Kroon,
S-lecht’s heeft er iemand ooit mankeert,
V-oor kaartspel zijn wij vroom.
E-n nu een 0ffertje gebracht,
R-ijst thans uit ieders mond,
M-aakt blijde ’t missionarishart,
A-an Borneo terstond,
A-an ’t verre en zwarte ras,
K-omt wel een stuivertje van pas: fl. 2,05
Boekel, ter ere H. Anthonius (om Gods zegen): fl. 2,-
Someren, nog van het feest der Kindsheid: fl. 6,-
Gemert, Van Hoogstraten, bijzondere intentie: fl. 250,- [anno nu zou dat zo’n € 2.655,- zijn]
Boekel, A. de V.: fl. 11,25
Vught, N.N. (=naam onbekend): fl. 1,70
Oosterhout, door bemiddeling van H. v.d. Aa van J.K.: fl. 1,-
Helmond, N.N.: fl. 1,- ; Gerritje Althuijzen, 5 ct. uit den spaarpot.
Uden, Adr. van Dooren overgeld (=fooien e.d.) van het Zondagsblad: fl. 1,90. Overgeld Borneo-Almanakken
Dordrecht, A. van K.: 50 ct.
Schaijk, M. van der H.: fl. 1,20
Helmond, voor Borneo van Nomen Nescio (= naam onbekend) uit dankbaarheid voor een verkregen gunst: fl. 2,50
Leende:
Bij Frans en Threes op 't Bruiloftsfeest, Is een andere Threes zo vrij geweest,
Als Tirolertroepje met nog meer, Bij 't ‘Bis’-couplet, te komen weer
Met een bordje in de hand, Ze vroegen daar zoo heel astrant (=brutaal)
Voor de Missie, en 't valt mee, van Bruidegom tot Tante Kee,
Ze gaven allen heel rojaal, voor Borneo • Zie 't kapitaal.
Deez' opbrengst vraagt nog meer voorwaar: Gods Zegen over het jonge Paar, fl. 6,- .
Zes-Gehuchten, van Tonia en Lina Cox:
Tonia en Lien, die hadden vergaard, en steeds voor de missie trouw gespaard,
Postzegels, capsules en zilverpapier, en geven daarbij nog met plezier.
Een offertje voor de zwartjes, te samen juist twee kwartjes: + 2.400 postzegels en 60 ct.
Liessel, N.N.(= naam onbekend) tot intentie ter H. Anthonius, fl. 2,-
Ravenstein, voor de missie Nomen Nescio: fl. 25,-
Verder in dank ontvangen:
Uit Boekel, van Petronella van Lieshout: postzegels, ansichtkaarten, enz.
Uit Mierlo-Hout, van Antonia van Dijk: 1.300 postzegels; en van Maria en Joanna van de Mortel: 600 postzegels.
Uit Beek en Donk, van Maria Jaspers 15.000 postzegels, een kistje capsules (melkflesdoppen), zilverpapier, prentjes, enz.
Uit Helmond, van Therese Waaijers: 3.000 postzegels; Gerritje Althuijzen pz.
En zo ging dat maar door, week in week uit. Er werd enorm veel gespaard voor de missie. Maar waar het allemaal naar toe ging en wat ermee werd gedaan?
