skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg

Zuster Marie van Uden (1895-1975): Pionier van het buitengewoon onderwijs

Catharina Maria van Uden werd op 12 oktober 1895 geboren in Dennenburg, als jongste dochter van de bakkersfamilie Joannes van Uden en Maria Dalmijn. In 1919 trad zij in bij de Zusters van de Choorstraat en al in 1924 werd ze belast met de leiding van een nieuw opgericht internaat in Udenhout.

Als pedagoge speelde zij een belangrijke rol in de ontwikkeling van het buitengewoon onderwijs door de congregatie.

Na de lagere school vertrok Catharina in 1908 naar Den Bosch, waar zij, net als haar oudere zus Magtilda, de mulo en de kweekschool van de Zusters van de Choorstraat volgde.

In 1914 behaalde ze haar diploma en ging ze werken bij de lagere school van de zusters in Amsterdam. Die gaven sinds 1820 vooral kleuteronderwijs en lager onderwijs aan meisjes. Bovendien hadden ze sterke bemoeienis met de opvoeding en het onderwijs in het Doofstommeninstituut in Sint-Michielsgestel.

In 1919 koos Catharina voor een religieus leven. Catharina van Uden werd nu zuster Marie. In deze tijd voelde men binnen de katholieke onderwijswereld het gemis aan onderwijs voor de onverzorgde en geestelijk en lichamelijk afwijkende jeugd. Het Rooms Katholiek Nationaal Jeugdcongres van 1922 was zelfs geheel aan dit thema gewijd. Aangezien de zusters bij het Doofstommeninstituut regelmatig kinderen tegenkwamen die vanwege hun beperkte geestelijke vermogens tussen wal en schip vielen, voelden zij er wel voor om in die leemte te voorzien.

In 1924 richtte het congregatiebestuur Huize Sint Vincentius in Udenhout op. Dit internaat was bedoeld voor meisjes die in staat waren eenvoudig onderwijs te volgen in enkele schoolvakken, nuttige handwerken en huishoudelijke vakken. Zuster Marie kreeg de leiding over dit internaat. Zij moest hiervoor wel een studie pedagogiek afronden.

Het onderwijsinternaat was in alle opzichten vernieuwend en zuster Marie leverde daar een groot aandeel in. Zij bemoeide zich sterk met de ontwikkeling van een opleiding voor de leerkrachten.

Alhoewel zij als vrouw niet de leiding over deze cursus kon hebben, werd zij wel aangesteld als docente pedagogiek. Ook werkte zij mee aan de jaarlijkse pedagogische weken in het kader van de opleiding. Daarnaast schreef ze artikelen en boekbesprekingen voor het Tijdschrift voor R.K. Buitengewoon Lager Onderwijs.

Zuster Marie bedacht nieuwe leerstof voor de meisjes en nieuwe leermiddelen. Zij ontwierp ook een systeem om de ontwikkeling, de mogelijkheden en de vorderingen goed in de gaten te houden. Deze succesvolle nieuwe aanpak kreeg in Nederland, maar ook daarbuiten, navolging.

In 1951 richtten de Zusters van de Choorstraat een internaat op in Eindhoven voor slechthorende jongens en meisjes, het Instituut St. Marie. Zuster Marie werd directrice.

Voor haar werk voor de slechthorende jeugd werd zuster Marie in 1963 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Om gezondheidsredenen moest zuster Maria in 1965, op 70-jarige leeftijd, haar werk neerleggen. Zij ging naar Amsterdam om overste van een klooster te worden. Nog geen vijf jaar later verhuisde zij naar het bejaarden- en verzorgingstehuis van de congregatie in Nuland, waar zij op 12 maart 1975 overleed. Lees de uitgebreide biografie van Zuster Marie van Uden door José Eijt is op Thuis in Brabant.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.