skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Stef Uijens
Stef Uijens RA Tilburg

'Ick sal U noijt verlaaten'

We kennen ze allemaal: prinsen op het witte paard die woest aantrekkelijk zijn, je hart veroveren en je vervolgens doodongelukkig achterlaten. Dergelijke rokkenjagers bestonden ook in de vroege 18e eeuw, zo blijkt uit het archief van het dekenaat Cuijk.

Zo wordt de arme Magdalena van Doorn in 1704 betoverd door de mooie praatjes van haar prins Zepherin Peelen. Maar deze liefdesgeschiedenis kent geen 'happy end.' Haar lotgevallen zijn zelfs zó dramatisch dat de gemiddelde soapserie er nog een puntje aan kan zuigen...

Het begon allemaal bij juffrouw Ebben, de tante van Zepherin. We lezen dat Magdalena bij haar als 'mijdt' in dienst wasen dat Zepherin elke gelegenheid aangreep 'omme de genegenheijt der Eijsersche te winnen.' De 'Eijsersche' is Magdalena, omdat zij in 1707 een aanklacht indiende tegen het wangedrag van Zepherin.

Laten we echter eerst terug gaan naar de dagen waarop er nog geen vuiltje aan de lucht was. Peelen was dagelijks bij zijn tante te vinden en hij wendde 'alle vlijdt en list' aan om Magdalena voor zich te winnen. Uiteindelijk was dit gelukt, getuige het rechterlijke verslag: '(...) door veel smeecken en soet praaten de Eijsersche haare gunst en lieffde gewonnen heeft.'

'Schildtpaddedoosie'
Zepherin liet het niet bij woorden alleen. Hij gaf Magdalena zelfs als ultiem teken van zijn trouw een 'schildtpaddedoosie, mit silver ingeleijdt', een soort tabaksdoosje. Magdalena vertrouwde hem volkomen en na dit geschenk werd de 'vlijselijcke conversatie wederomme vernieuwt en hervat.' Met alle gevolgen van dien: Magdalena raakt zwanger.

Vuile eieren
Aanvankelijk probeert de charmeur onder zijn plichten uit te komen. Hij zou wederom 'alle vlijdt' hebben aangewend om Magdalena ertoe te bewegen 'omme mit eene andere derde vlijselijcke conversatie te houden en alsulcken derde tot vader van het kindt te denomineeren ende gelijck men seght, op vuijle eijeren te setzen.' Niet bepaald een liefdevol voorstel, waar Magdalena dan ook niet op ingaat. Ze smeekt hem om toch met haar te trouwen, zoals hij had beloofd, maar hij heeft niet meer naar haar 'ommegesien.' Zelfs het 'snuijffdoisken' heeft ze weer terug moeten geven aan haar verloofde.

Op 7 maart 1704 bevalt Magalena van een dochter, maar Zepherin is nergens te bekennen. Hij is om 'alle dese gevolghe te ontvlughten' in Spaanse dienst getreden! Ondertussen heeft 'Eijsersche eenighe Jaare mistroostigh mit haar Kindt blieven sitzen...'

Dit is nog niet het einde van het verhaal; het wordt zelfs nog erger! Inmiddels was Peelen, ondanks zijn trouwbelofte aan Magdalena, getrouwd met iemand anders, ene Mechtildis Arts uit Boxmeer. Ook zij was 'wederomme van hem bevrught,' lezen we in een ander gerechtelijk stuk. Tegen dit huwelijk gaat Magdalena in protest, vooral ook omdat zij gedefloreerd (ontmaagd) was en Zepherin haar eer dus had geschonden...

De uitspraak
Na allerlei getuigen gehoord te hebben, besluiten de geestelijke rechters dat de beklaagde alsnog met Magdalena moet trouwen of dat hij haar een flinke smak geld moet betalen voor de 'defloratie, kraamkosten en alimentatie aan t Kindt tot nu toe gedaan eens de somme van ses hondert rijksdaalders, het kindt te onderhoude...'

Tot slot nog één dramatisch stuk uit dit dossier dat we jullie écht niet willen onthouden; de geschreven verklaring van Magdalena van Doorn zélf, die verklaarde dat Zepherin haar beloofd heeft te trouwen 'ende noijt te verlaaten.' Een loze belofte, zoals we nu weten...

 

Reacties (6)

Gerard H.A.A. de Bie
Gerard H.A.A. de Bie zei op 20 oktober 2014 om 20:08
Leuk verhaal Lisette. Echter dat oud Hollands dat is enigszins 'n 'struikelblok' voor 't lekker weglezen van 't verhaal, vind ik persoonlijk.
Lisette Kuijper
Lisette Kuijper bhic zei op 21 oktober 2014 om 14:20
Beste Gerard, bedankt voor je reactie. Ik gebruik die oud-Hollandse citaten, omdat ze naar mijn mening een mooi beeld geven van de sfeer in die tijd. De manier waarop men bepaalde dingen verwoordde, maakt het verhaal juist bijzonder en soms ook lachwekkend. Maar ik zal er in het vervolg rekening mee houden dat niet iedereen het misschien zo ervaart. Nogmaals bedankt voor je reactie!
Gerard H.A.A. de Bie
Gerard H.A.A. de Bie zei op 22 oktober 2014 om 00:32
Beste lissette, Ik snap wat je bedoeld. En ik ben 't ook met je eens.
Maar waarschijnlijk lezen jullie veel meer oude teksten dan de doorsnee lezer waar ik me gemakshalve onder schaar. Laat ik 't anders stellen. Let wel ik wil niet betweterig doen maar ik zie soms 'n schrijven waarbij achter 'n woord of 'n zinsnede er 'n * achter word gezet en onder 't stukje uitgelegd. Ik zou zeggen gooi 't in de groep.
Lisette Kuijper
Lisette Kuijper bhic zei op 28 oktober 2014 om 11:51
Beste Gerard, bedankt voor de tip! Ik vind het een goed idee om bepaalde lastig leesbare zinsneden in het vervolg in een voetnoot uit te leggen. Nogmaals bedankt voor je reacties, we stellen dit zeer op prijs!
arno peters zei op 29 juli 2015 om 00:59
hoi Lisette, zou deze Zepherin Peelen een broer kunnen zijn van de beroemde Pastoor dr. Peelen uit Boxmeer?
Annemarie van Geloven
Annemarie van Geloven bhic zei op 29 juli 2015 om 12:12
@Arno, ik zal je vraag doorsturen naar Lisette.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen