skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Reis door de tijd met Belversche akkers

Tussen de beekdalen van Essche Stroom, Oude Lei en het Helvoirtse Broek liggen 230 hectare vol geschiedenis. Diverse tijdperiodes zijn terug te lezen in het landschap, alsof je ter plekke een reis door de tijd maakt. We moeten terug naar de laatste ijstijd, willen we de oorsprong van de Belversche Akkers traceren.
 

De begroeiing in die periode zorgde ervoor dat het reliëf van dat gebied werd gefixeerd. Door het langdurig bemesten van de akkers werd de bolling in stand gehouden. Dit levert een hoogteverschil op tussen het midden en de randen van de akker.

Tot een halve eeuw geleden gaven de Belversche Akkers ook een kijk op een heel andere periode uit de geschiedenis. Tot de ruilverkaveling van 1961 hadden de percelen namelijk vrijwel hetzelfde patroon als de eerste kadastrale kaart van 1832. En dat betekende een verzameling van veel kleine percelen van een halve tot enkele hectaren.

Cees Verhoeven weet hierover mee te praten. Als nakomeling van burgemeester en – wellicht nog belangrijker – café-eigenaar Herman den Oude had hij een lappendeken aan stukjes grond. Verhoeven boerde op dit gebied en deed er veel mooie vondsten. De vorm van de percelen gaven nog meer historische informatie. Op het laagste punt van de Belversche Akkers heeft een ven gelegen. Aan de percelen kun je zien dat die grond pas later is cultuur is genomen.

 

Maar de grond herbergt nog veel meer geheimen van vroeger zoals scherven aardewerk uit IJzer-Romeinse en Karolingische tijd van voorraadvaten en schalen. Ze wijzen op kleine agrarische nederzettingen in de Romeinse tijd. Het werpt de vraag op of de Belversche Akkers mogelijk een archeologische schatkamer is.

Niet alleen in voorwerpen gaat deze bijzondere plek ver terug in de tijd. Ook in documenten uit de 11de eeuw wordt gesproken over de St. Martinuskapel op de Belversche Akkers. Mogelijk heeft er zelfs al eerder een kerkje gestaan. In 1147 wordt de kapel ‘een dochter van de kerk in Moergestel’. De kapel was het centrum van Belveren, maar wordt in 1664 gesloopt. Niet veel later wordt het beeld bij wijze van spreken ‘bevroren’ tot de jaren zestig van de vorige eeuw.

Voor een meer efficiëntere bedrijfsvoering was de ruilverkaveling wel te begrijpen. Maar het scheurt hierdoor wel een belangrijk hoofdstuk uit het geschiedenisboek dat de akker tot dan toe vormde. Kleine percelen verdwenen, net zoals oost-west lopende zandwegen. Uit het kerkepadenpatroon was af te lezen dat het kerkelijk centrum zich had verplaatst, maar de ruilverkaveling wiste deze informatie zo goed als uit. Iets dat Verhoeven nog altijd betreurt.

Reacties (6)

Jan Lange. Nw.Vennep zei op 17 januari 2013 om 22:07
Vanaf 23.3.1376 is de fam. Pijnenborg/P(e)ijnenburg verbonden aan Belver(en) onder Haaren. Dan verkrijgt Godevaert z.v. wijlen Peter Poynenborch een huis, hof en toebehoren onder de parochie van Haaren ter plaatse genaamd Belver in erfpacht, belendend Hendrik Jans Priems en Aert Aerts Jacobs Appels.
Mariët Bruggeman, namens BHIC bhic zei op 21 januari 2013 om 13:57
Bedankt Jan, voor je aanvulling bij het verhaal.
Met vriendelijke groeten,
Ad en Corry van Gijzel zei op 19 mei 2019 om 18:48
Kan iemand mijn nadere informatie verstrekken m.b.t. "Avendonk" gelegen in Haaren
Norah zei op 19 mei 2019 om 20:21
Dit was een soort heuvel waar de havik verbleef; letterlijke betekenis.
In 1349 Havicsdonk.
Ad en Corry van Gijzel zei op 20 mei 2019 om 07:00
Mijn genealogisch onderzoek, Familie van Gijzel medio 1240 - medio mei 2019,
geeft een beschrijving van de familie van Gijzel, waarin opgenomen 69 Midden-Brabantse families, van medio 1240 tot medio mei 2019.

Hierin opgenomen ook de familie van Avendonk uit respectievelijk de plaatsen
Boxtel, Haaren (Havicsdonk), Oisterwijk, Moergestel, Tilburg uit de periode
1687 - 2016.

Omdat de familie van Avendonk ontstaan is uit de periode dat deze o.a. woonachtig waren in "Havicksdonk" in Haaren ben ik benieuwd of er een verwantschap bij u bekend is.
Norah zei op 20 mei 2019 om 11:05
Op de namen van Avendonk en van Gijsel, diverse schrijfwijzen, heb ik het nagekeken, niets gevonden van verwantschappen helaas.
Dit zegt echter niets omdat vóór 1700 in het algemeen alleen de patroniemen gebruikt werden. De "gehuchten" met deze naam lagen dichtbij elkaar, het is dus heel goed mogelijk.
U kunt misschien deze vraag op het forum zelf stellen, nu verdwijnt dit in de marge... Mogelijk is dit bij anderen bekend.
Mvg.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen