Beste Egbert,

Hartelijk dank voor je reactie. Het klopt wat je zegt over 'jong' en 'oud' bij vaders en zoons en broers en zusters. Dat is mijn ervaring ook. Helena van Os de Oude en Helena van Os zijn tante en nichtje, geen nichtjes.

Beste Stephan,

Bedankt voor de vermelding in het Helmondse schepenprotocol. Ik zal het nakijken.

Hi Hans,

Misschien dat deze een beetje helpt?:
RHC Eindhoven; Helena van Os, mede kloosterlinge te Binderen mbt een hoofdrente 1640/ 1645
https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=100&miadt=48&milang=nl&mizk_alle=helena%20van%20os%20binderen&miview=tbl

@ Hans,

Ik ken de vermelding "de Oude" en "de Jonge" alleen maar bij vader-zoon relaties met dezelfde voornaam en bij broers en zussen met dezelfde voornaam. Ik sluit niets uit, maar om onderscheid te maken tussen nichtjes zal eerder een patroniem zijn gebruikt.

Beste Hans,

Wordt in het (BHIC Schepenbank Oss) Protocol van akten van overdracht en geldlening, 1691 januari 9 - 1699 maart 23, scan 353, gemeld (in margine):
'Anthonij van Orsouw bekent inden jaere 1697 voldaen ende betaelt te wesen van soodanigh Capitael als Juffr Helena de oude op Willem Jan Bertten heeft te pretenderen gehadt: Ende des toirconde bij denselven onderteckent Antoni van Orsou'
m.i. Juffrouw Helena van Os (dochter van Jonker Cornelis van Os), 'moetje Saliger' van Juffrouw Cornelia van Os (die getrouwd is met Anthonie van Orsouw)
Ik dacht die Helena uit Binderen ook eens in het Bossche Protocol gezien te hebben, maar kan haar zo snel niet meer terugvinden...

Beste Stephan,

Bedankt voor je vermeldingen uit de archiefcollectie van Henk Beijers. Ik was al getipt door Henk. Ik heb de resoluties al bekeken en ben al een keer naar het Nationaal Archief in Den Haag geweest om te kijken of de originele rekesten bij de ingekomen stukken van de Raad van State zitten. Helaas tot nog toe zonder resultaat. Er is daar (denk ik) nog 1 mogelijkheid. Ik heb de rekesten van 1663 nog niet ingezien. Ik hoopt dat ergens in een stuk de erfgenamen met naam en toenaam worden genoemd, dan kan ik Helena thuisbrengen bij de betreffende tak. Maar misschien zijn er nog andere mogelijkheden?

Beste Egbert,

Hartelijk dank voor je suggestie. Het is inderdaad mogelijk dat er in hetzelfde gezin een tweede Helena zou kunnen zijn. Echter dat zou betekenen dat Helene van Os de Oude vóór 1601 is geboren. Ze is in 1691 overleden... Ik ga er eigenlijk van uit dat ze Helena de Oude wordt genoemd om haar te onderscheiden van haar gelijknamige nichtje Helena, de dochter van haar broer Willem.

Hi Hans,

Ik zie dat Henk Beijers haar tweemaal noemt in zijn archiefcollectie (RRS Resoluties Raad van State over 1648-1672
inventarisnummers 190-216
toegangsnummer 178 [microfiches in de zelfbediening op studiezaal 1]
inventarisnummer 203 dienstjaar 1662 [alfabetisch register achterin; folio 495 verso
20 november 1662
Rekest van de erfgenamen van Jouffrouwe Helena VAN OSCH in haar leven ‘canonickersse in het adelijcke stift van BYNDEREN daerbij versoucken alsnoch in het jaer van gratie boven het jaer daerinne de canonickersse overleden is’. De Raad heeft het rekest onderzocht en persisteert bij de resolutie van 18 augustus.
] &
RRS Resoluties Raad van State over 1648-1672
inventarisnummers 190-216
toegangsnummer 178 [microfiches in de zelfbediening op studiezaal 1]
inventarisnummer 204 dienstjaar 1663 [alfabetisch register achterin]; folio 511 verso
16 october 1663
Akkoord voor de erfgenamen van Helena VAN OSCH in haar leven religieuze in het adellijk stift van BINDEREN te Helmond i.v.m. betaling van nagelaten schulden.)

Hans, je schrijft dat Cornelis van Os en Helena van Achelen een dochter hadden die juffrouw Helena van Os de Oude werd genoemd. Dan verwacht je ook een Helena de Jonge. Kan het zijn dat zij een jongere zuster had die non in Binderen werd?
Voor dochters die in het klooster traden werd er door de familie een intredegeld betaald in plaats van een bruidsschat die dochters die huwden kregen. Zij hadden daarmee geen recht meer op een erfdeel waardoor ze meestal bij erfdelingen of andere transacties in de familie niet meer werden vermeld, terwijl ze nog wel in leven waren.