Mijn voorouder zat in een kamp in Duitsland. Hij had een mooie medaille.
Op zijn schoot heb ik meerdere films en series gekeken over de oorlog.
Dat was hun jeugd.

"Zo was het helemaal niet." veel gehoorde uitspraak.
De kleurloze medaille (goedkope prul) was wel een soort van prijzenkast.
Net zoveel als een Olympische medaille, maar in klein formaat.
Zo'n soort van lintjesregen en die is zonder oorlog.
Onvrijwillige gratis deelname aan een sportief evenement.

Nee, boek lezen hoef ik niet. Maar toch bedankt voor de reactie.
O ja, ik heb Duitse literatuur gelezen. Franz Kafka, Günther Grass...
Net zoals de lintjes moest de medaille en het uniform retour.
Daarover zouden ze wel een boek kunnen schrijven.

Waar de fietsen zijn?
Ik vraag me af of de medailles en uniformen ook terug zijn.
Familie moest plunjezak retourneren toen hij na de dienstplicht op herhaling ging. Kreeg ergens last van en werd alsnog afgekeurd. :-)

Maria,
"wat er toen speelde"
Tsja, dat moet je vooral niet uit de geschiedenisboeken willen halen. In geschiedenisboeken kun je de grote lijnen lezen maar niet hoe het echt ging.

Eigenlijk moet je gewoon een boek lezen dat over die tijd ging, waarin staat verhaald hoe het echte leven van echte mensen verliep.

Een aanrader is:
"Es muß nicht immer Kaviar sein" van Johannes Mario Simmel.

Het is een luchtig verhaal maar geeft de sfeer van die tijd goed weer.
(boek, ebook, film, alle talen, makkelijk toegankelijk en lekkere recepten!).

Met dank voor de lijst. Gebroken geweertjes? Dat denk ik niet.
Maar er zijn meerdere redenen in de lijst die van toepassing zijn.

Studie? Avondschool. Lichaamslengte kan ook.
Zijn vader was mogelijk ziek en moeder overleden. Zodoende belangrijk als kostwinner. Na het overlijden van zijn vader was een herkeuring.
Er staat in rood bij dat hij UITSTEL kreeg.
Verder is het heel mooi dat er heel persoonlijke zaken bij geschreven zijn.
Ik wist niet dat hij avondschool had gedaan.
Ja, hij keek wel altijd Hier und Heute. Ik weet uit die tijd nog dat "Aan de ene kant waren de Duitsers verBRANDT en aan de andere kant verKOHLT."

Willy Brandt en Helmut Kohl....
Alle Nederlands militairen die gevangen werden genomen gingen op transport naar Duitsland. Ergens mei 1940 mochten ze weer naar huis. Er zijn mooie fotoboeken met Den Bosch station een groot aantal Nederlanders.

Mijn vader werd juli 1932 goedgekeurd.

Leuk om hier te lezen wat er allemaal speelde in die tijd.
Ik ben veel jonger en heb geen opa en oma gekend.
Maar als je een serie zoals Wilhelmina kijkt dan krijg je details over hoe naïef ze waren en goed gelovig. Neutraal en Rotterdam werd gebombardeerd.
Hitler werd niet zonder reden vergeleken met Keizer Nero. Hij was een mislukte kunstenaar met al zijn bouwwerken.

Maar ergens een verhaal maken. Ik ben te jong om het allemaal te begrijpen wat er toen speelde.

Quote: "Gebroken geweertjes" terwijl luttele jaren later Duitsland z'n militaire macht begon op te bouwen.

Daar valt genoeg over te zeggen: waarschijnlijk hebben die gebroken geweertjes zich gebaseerd op de bloedbaden en verloren generaties die de Eerste Wereldoorlog hadden opgeleverd. Dat Duitsland desondanks een nieuwe militaire macht kon opbouwen, had waarschijnlijk te maken met het gegeven dat men niet wilde geloven dat het weer die kant op zou gaan. Bismarck was weg en Pruisen bestond ook niet meer, dus de oorlogszuchtige "Pruis" leek getemd.
Dat veel Nederlanders sympathie hadden (gehad) voor de Duitsers zal ook wel een rol hebben gespeeld.

Maria,
Je familielid die in 1931 gekeurd werd viel onder de Dienstplichtwet van 1922.
De dienstplicht werd in 1922 vastgesteld op 5 1/2 maand. Het was de tijd van de gebroken geweertjes :)
Diens vader had te maken met de Militiewet zoals die daarvoor gold. Dat was een andere regeling.

Even concreet naar je vraag: de criteria voor uitstel, afkeuring en vrijstelling van de dienstplicht
waren:
- een te minne lengte (werd jaarlijks gecontroleerd)
- een lichamelijke kwaal (blijvend of niet blijvend)
- studie voor onderwijs, priester (voortgang werd gecontroleerd)
- kostwinner zijn
- buitenlandse zeevaart
- huwelijk
- emigratie
- gevangenisstraf
- broederdienst
- kostwinnerschap
- enig zoon
- dienstweigering (op grond van geloof of levensovertuiging)
- uitgeloot zijn (het lotingssysteem gold tot 1938)
- verzoekschrift om vrijstelling

Elk van de genoemde gronden had zo z'n eigen criteria, die ook varieerden in tijd en plaats - zeker ten tijde van het lotingssysteem. En uiteraard was eea afhankelijk van de feitelijke omstandigheden.
Meestal is de grond wel te vinden in de bronnen die Lisette Kuijper genoemd heeft.

Het is interessant om te zien hoe men daadwerkelijk met elkaar omging, zo'n 100 jaar geleden in een barre tijd.
"Gebroken geweertjes" terwijl luttele jaren later Duitsland z'n militaire macht begon op te bouwen.
Wat een tijd.

Rijke zonen konden toch een ander voor hen laten dienen en zo hun dienstplicht afkopen.

Dienstplicht heb ik gelezen, maar geeft geen concrete maten.
De lengte voor afkeuring verandert in tijd; die staan er niet bij.
Ja, vroeger moest alleen de oudste zoon. Later was er pas broederplicht veranderd in 3 broers.

Ik ken jongens , broers, die een te groot hoofd hadden er was geen helm voor.

Priesterstudenten waren ook vrij van dienstplicht

Dat zijn inderdaad interessante vragen, Maria! Je zou eens navraag kunnen doen bij het Nationaal Archief, waar het volgende archief over Dienstplichtzaken bewaard wordt: http://www.gahetna.nl/archievenoverzicht/pdf/NL-HaNA_2.13.57.ead.pdf

Bij het Nederlands Instituut voor Militaire Historie van Defensie weten ze vast ook meer: https://www.defensie.nl/onderwerpen/militaire-geschiedenis-nimh

Veel succes ermee!

Ja, het sabel mocht niet langer zijn dan de man.
Het zadel van de fiets en de voetjes bij de trappers.
Maar was toen de grens 1.60? Er zijn nog andere criteria.
Broederdienst is geloof i.v.m. meewerken en kostwinning.

Ik ken wel iemand die op schoenmaat is afgekeurd en op helm.
Zulke grote hadden ze niet. Lengte van de broekspijpen.

Maar op 1.59 afgekeurd en 1.61 goedgekeurd?
Er was meer, maar dat laat ik even achterwege vanuit privacy oogpunt.

Lengte speelde inderdaad een rol. Als je op de leeftijd waarop gekeurd werd te klein was ("onder de maat") dan moest je een jaar later opnieuw komen opdraven.

Belangrijkste probleem was de kleding - er waren uniformen etc. die pasten vanaf een bepaalde lengte. Was je te klein dan had men gewoon geen kleding voor je.

En de grap van de fietsen kennen de jongeren ook wel, hoor :)