Hier is de foto die ik zocht. Zo te zien is dit uit een krant. Identificatienummer 1698-000933

STUKJE tekst wat weg is gevallen.
Grote gezinnen met meer dan 9 personen in een éénkamerwoning. Gezinnen van meer dan 14 personen was geen uitzondering. Als de vrouw niet aan kraamvrouwenkoorts overleed. Mgr. Bekkers zorgde ervoor dat de anticonceptiepil mogelijk werd voor gehuwde vrouwen als geneesmiddel voor te laten schrijven als haar huisarts daaraan mee wilde werken.
Ander huisarts of pastoor kon opeens een geboortenstop betekenen.

Nou.... ;)
Met een lekkere zak chips op de bank en eelt op hun duimpjes van het gamen... Is een ander uiterste. Patatgeneratie?

Maar het duidelijk wat @norah bedoeld.
Ik was dus mede een verklaring aan het zoeken voor het hoge sterftecijfer bij zowel ouderen als kleine kinderen. Gisteren weer een foto gevonden uit die periode. Waardoor mgr Bekkers In de jaren 50 en 60 was de situatie heel anders. Ik heb familie met 13 - 15 kinderen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilhelmus_Marinus_Bekkers#Loopbaan
Maar er is een kritische tegen noot (1980) gestopt. Dat hij schuldig was aan het weg stoppen van seksuele vergrijpen binnen de kerk.
Over Organon en de zusters die dus het inpakwerk verrichten van de pil. Daar is een documentaire van. De preek van Bekkers is heel moeilijk te volgen.
Het was hem vooral te doen om dit soort toestanden een halt toe te roepen.
Dat van dat seksuele vergrijp is een heel ander verhaal.
Maar juist de slechte werk/woonomstandigheden en kraamvrouwenkoorts e.d.
Mijn voorouder stierf niet in het eigen huis, maar elders. In een andere stad.

Maar ik plaats hier even de link van een deel van de stormramp (foto's)
https://www.bhic.nl/memorix/images/search/?mode=gallery&view=horizontal&q=1925&rows=1&page=1&fq%5B%5D=search_s_plaats:%22Zeeland%22&reverse=0&filterAction
(Een foto met daarop een voorbeeld van een woning aan de binnenkant kan ik niet meer terug vinden.)

De leerplicht zorgde er wel voor dat arbeiders waarschijnlijk mochten stemmen. Na de emancipatie van de arbeider kon de vrouw later eigen keuzes maken. Niet meer ieder jaar een zwangerschap/kind.
Minder kinderen betekent minder goedkope arbeidskrachten. Mensen vlak na de 2e W.O. zijn geboren. Die begonnen op hun 14e met eerste baan. Voor hen was het nog mogelijk om na de lagere school meteen te gaan weken. Als ze enkele doublures hadden gehad. Dan was er nog een "Vormingsjaar" of zoiets dat voldeed aan de leerplicht. Maar volgens wikipedia heeft het een andere betekenis. Het was dan vooral bedoeld voor meisjes die nog niet vrij gesteld waren van de leerplicht. Maar geen vervolgopleiding deden.
Kijk, dat komt opeens in mijn geheugen terwijl ik aan het zoeken en lezen ben.

Weet iemand bijvoorbeeld wat ik bedoel? Er zijn analfabeten die door moeilijke omstandigheden thuis of medische problemen (zicht, gehoor) een achterstand hadden of gewoon extra begeleiding. De klassen waren te groot om die te geven. Zo ken ik ook het voorbeeld van een kind dat onterecht in een tehuis zat als kleuter. Ik geloof dat ze dachten dat het autistisch was.
Totdat iemand ontdekte dat het kind alleen maar stokdoof was en daardoor niet had leren praten.

Kinderen met bijbaantjes in deze tijd zijn in geen enkel opzicht te vergelijken met kinderen die in de 19e eeuw o.a. in een fabriek moesten werken..........

Hartelijk dank voor de reacties!
Ik zocht indirect naar zoekrichtingen.
Reacties van mensen geven vaak een andere wijze om naar hetzelfde te kijken.
Inderdaad een wet en de praktische uitvoering ervan.
Het werken na schooltijd i.p.v. overdag. Het is er nog steeds.

Maar tegenwoordig is het druk druk van kinderen met overvolle agenda misschien vergelijkbaar? ;) Het kinderwetje van minister van ???

Ik vat het zo samen:
Vooral in de tweede helft van de 19de eeuw nam de industrialisatie in ons land sterk toe. Ook de kleine handjes waren nodig. Uit de statistieken blijkt dat in 1859 maar liefst 450.000 Nederlandse kinderen hele dagen werkten. Na verloop van tijd wezen met name artsen erop dat dit werk schadelijk was voor de gezondheid.
Hun lobby werkte en met het “Kinderwetje van Van Houten” werd in 1874 onder meer fabrieksarbeid voor kinderen tot 12 jaar verboden. Omdat de wet het 'in dienst nemen' van kinderen, maar niet de 'arbeid' verbood, bleven veel kinderen onder toezicht van hun ouders werken. Zo bleef kinderarbeid op het land toegestaan, dit tot ongenoegen van met name de socialisten.
Een leerplicht was bij de wet van Van Houten nog buiten beschouwing gebleven. Die kwam er in 1901 door de invoering van de “Wet op de leerplicht” en kinderen van 6 tot 12 jaar moesten voortaan verplicht onderwijs volgen. Tijdens de oogsttijd vormden de boerenkinderen weer een uitzondering. Als meisjes niet konden worden gemist om het gezin te verzorgen, mochten die ook thuis blijven.

Als je daarnaast weet dat de leerplichtwet van 1901 er op kantje af doorheen gekomen is [ met 50 tegen 49 stemmen en daarbij alle Katholieken en Antirev. tegenstemmers waren...op dr. Schaepman en Kolkman na..] ..dan kan ik me wel indenken dat er in bij grote gezinnen wel eens wat 'schoolverzuim' door de vingers gezien werd. Maar dat is dan mijn vermoeden.

En voorbeeld uit eigen familie maar dan jaren later: een familielid begon pas fulltime aan lager onderwijs toen ze 9 jaar oud was omdat de latere oorlogsjaren (WWII) haar weerhielden om veilig naar school te kunnen.

Wat is nu eigenlijk je vraag?
Wil je meer weten over de leerplicht (en de uitvoering daarvan) vanaf 1901? Of hoe het was in 1874?

De leerplichtwet kwam er bij stemmen op het kantje af doorheen. De leerplichtwet was aanvankelijk zesjarig. Elke gemeente moest een commissie tot wering van schoolverzuim instellen. Of dat in elke gemeente goed in praktijk gebracht werd is een andere vraag.

Bij de grondwetsherziening van 1917 >> o.a. financiële gelijkstelling van openbaar en bijzonder lager onderwijs. De wet kwam pas twee jaar later in werking.

Correctie op koninkrijk van Oranje voor de regeerperioden.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_I_der_Nederlanden
https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_III_der_Nederlanden