Plaats 1795: Etten
Staatkundige situering 1795
Republiek - Staats-Brabant - Baronie van Breda.
Status 1795
Dorp in de Baronie van Breda.
Bestuur en Rechtspraak
Schepenbank: Schepenbank van Etten en schepenbank In de Palen van De Hoeven te Etten, ieder bestaande uit 7 schepenen. In 1268 vaardigde Hendrik IV, heer van Breda, een charter uit (het zogenaamde 'Hoevense Charter') voor het gebied In de Palen van de Hoeven te Etten. Deze bank kreeg eveneens een eigen rechtspraak. Meestal traden beide banken echter verenigd op. Vermoedelijk was er één schout.
Rechtsgebied: Etten, Leur, Sprundel-Nassau, Sprundel-Hertog. Sprundel-Hertog werd in 1388 met Zundert-Hertog, Princenhage en Nispen-Hertog in pand gegeven aan de heer van Breda. De heer van Breda had als heer van Sprundel-Nassau en als pandheer van Sprundel-Hertog de volledige justitie van Sprundel. Princenhage had in Sprundel-Hertog slechts enkele lagere rechten.
Rechtspraak: Middelbare en lage justitie.
Civiele zaken: schepenbank. Officier: schout van Etten.
Criminele zaken: schepenbank van Breda. Officier: drossaard van Breda of zijn stadhouder.
Beroepshof: Hoofd- en Leenbank van Breda.
Bestuur: Schout, schepenen, burgemeesters of schotgaarders, elf gezworenen of gemeentsluiden.
Waterstaat
De Oostpolder
Bestuur: Twee gezworenen. In 1810 gaf het bestuur op te bestaan uit een dijkgraaf en een gezworene.
Zwartenbergschen Polder; De Westpolder; Krijtenburg
Bestuur: Dijkgraaf en 2 gezworenen voor iedere polder afzonderlijk. In 1825 gaven de besturen op dat de dijkgraaf tevens penningmeester was.
Het Goed van Ikkel; Trippenpolder; De Hooge en Lage Hillekes
De dijkgraaf was soms tevens penningmeester.
Bestuur: Dijkgraaf en gezworene voor iedere polder afzonderlijk.
De Achterboerkens
Bestuur: Dijkgraaf. Soms alleen dijkgraaf.
Plaats 1795: Sprundel
Staatkundige situering 1795
Republiek - Staats-Brabant - Baronie van Breda.
Status 1795
Sprundel valt in 3 rechtsgebieden te verdelen:.
- buitengebied, Sprundel-Nassau, viel onder de schepenbank van Etten;.
- dorpskern, Sprundel-Hertog, viel eveneens onder deze bank maar Princenhage had enige rechten in dit gebied,.
- 'Land van Voorne of Voornseinde' viel onder het gebied van het Markiezaat van Bergen op Zoom en dus buiten de rechtsmacht van de Baronie van Breda. De buurtschap Vorenseinde had een eigen schepenbank.
Rechtspraak
Schepenbank: Deel van de schepenbank van Etten bestaande uit 7 schepenen.
Rechtsgebied: Etten, Leur, Sprundel-Nassau, Sprundel-Hertog. De heer van Breda bezat Sprundel-Nassau als heer en Sprundel-Hertog als pandheer. Princenhage bezat enige grond- en cijnsrechten in Sprundel Hertog.
Rechtspraak: Middelbare en lage justitie.
Civiele zaken: schepenbank. Officier: schout van Etten.
Criminele zaken: schepenbank van Breda. Officier: drossaard van Breda of zijn stadhouder.
Beroepshof: Hoofd- en Leenbank van Breda.
Bestuur: Twee gezworenen, een collecteur.
