Bij het graven van een visvijver ten zuiden van de Beersche Maasweg in Escharen werden in 1985 op de westoever van het riviertje de Raam resten aangetroffen van een 12e eeuwse watermolen.
Het lijkt erop dat hier een zijtak of oude loop van de Raam heeft gestroomd, die later is verzand. In 1986 werden de sporen door amateur-archeologen blootgelegd.
De vondst van fragmenten van molenstenen leidde tot de conclusie dat het om een korenmolen ging, maar wel een van gering vermogen - vergeleken met andere (latere) watermolens in Brabant: hij lijkt een klein rad en kleine molenstenen te hebben gehad.
Daarnaast is er een klein kamwiel aangetroffen, dat niet past in korenmolens uit die tijd. Vermoedelijk was het daarom tevens een oliemolen. Het aangetroffen hout, leer, aardewerk en munten plaatsen de molen in de 12e eeuw. Hij moet een groot aantal jaren in gebruik zijn geweest, voordat hij buiten gebruik werd gesteld.
Jo de Wit met zijn collega's die een 12e eeuwse watermolen ontdekte tijdens het uitgraven van een visvijver in Escharen.
Destijds een schitterende vondst,
de palen werden helaas door de dragline eruit getrokken. Molensteenfragmenten vielen uit de bak van de dragline, en met de detector vond ik munten uit de 12e eeuw waar terplekke ooit eens is betaald voor het malen van haver en gerst en voor de olie die op het water dreef dat tevoorschijn kwam toen de dragline dieper graafde.
rechts op de foto Theo Bertisen, links op de foto Martien Koolen en in het midden ben ikzelf afgebeeld, Jo de Wit, amateur archeoloog.
Annemarie van Geloven namens BHIC
bhiczei op 8 maart 2013 om 21:18
Beste Jo, wat mooi dat jullie restanten van die watermolen ontdekt hebben! Heb je enig idee wanneer ongeveer die watermolen in onbruik is geraakt?
Wim van de Valk
zei op 25 maart 2017 om 23:44
Wat ik hoorde zouden restanten van deze molen destijds naar Mill zijn gegaan ?
Jo de Wit
zei op 21 april 2017 om 00:52
Nee, zijn niet naar Mill gegaan, maar naar Wanroij, daar hebben zij met het zand waar deze restante van de watermolen tussen lagen een oude vuilnisbeld mee afgedekt, ben destijds de vrachtauto's nog nagereden en terplaatse nog wat materiaal van deze molen kunnen verzamelen, waaronder ook nog wat zilveren munten uit dfe twaalfde eeuw.
Tijmen
zei op 23 februari 2022 om 12:47
Misschien een rare vraag, maar is hier een publicatie van? Ik ben op zoek naar molens uit deze periode. Die zijn heel schaars...
Norah
zei op 23 februari 2022 om 17:25
Heb je ook al de Heemkundekring van Escharen geprobeerd, Tijmen?
Wij hebben een publicatie geplaats bij de A.W.N.afd Nijmegen, en er is een publicatie uitgebracht door Dhr. Verwers, verder liggen de gegevens en vondsten bij Martien Koolen en Jo de Wit.
Tijmen
zei op 23 februari 2022 om 20:12
Ah, top. Dan ga ik daar eens verder zoeken. Bedankt voor de informatie! Mooie vondst in ieder geval.
Het lijkt erop dat hier een zijtak of oude loop van de 
Daarnaast is er een klein kamwiel aangetroffen, dat niet past in korenmolens uit die tijd. Vermoedelijk was het daarom tevens een oliemolen. Het aangetroffen hout, leer, aardewerk en munten plaatsen de molen in de 12e eeuw. Hij moet een groot aantal jaren in gebruik zijn geweest, voordat hij buiten gebruik werd gesteld.
