Hoewel al rond 1890 sprake was van het graven van een kanaal van Oss naar de Maas, duurde het uiteindelijk tot 1963 voordat dat kanaal er ook daadwerkelijk kwam.
De kantoren van Hartog, Van den Bergh, Zwanenberg en Jurgens
Vijf jaar later, in 1968, opende Prins Bernhard officieel het Burgemeester Delenkanaal en de bijbehorende Osse haven.
Was margarinefabrikant Van den Bergh al in 1891 naar Rotterdam vertrokken vanwege geschillen over het geplande kanaal, toen er in 1929 nog steeds geen zicht was op een directe waterverbinding, verliet ook margarinefabrikant Jurgens Oss. Ook hij verplaatste zijn fabrieken naar Rotterdam.
Het eerste schip in de haven
In 1963 werd het Burgemeester Delenkanaal gerealiseerd, dat via een sluis uitmondde in de Maas. Die sluis is nauwelijks een obstakel voor de scheepvaart, omdat het havenkanaal dicht boven de stuw van Lith uitmondt en het buitenpeil in de regel gelijk is aan het havenpeil. De sluis (14 meter breed, 90 meter lang en een diepgang van 4,00 meter) staat normaal dan ook open en gaat alleen bij hoge Maasstanden dicht. Na de Tweede Wereldoorlog maakt Oss opnieuw een snelle groei door als industriestad. De werkgelegenheid werd voornamelijk bepaald door bedrijven als Zwanenberg, Organon, Unox-Hartog, Philips, Bergoss en Desso en de behoefte aan een eigen waterweg met bijbehorende haven werd weer helemaal actueel.
Oss heeft momenteel twee havens, beide ontworpen als zijarmen van het toeleidingskanaal, waarlangs handels- en industrieterreinen zijn aangelegd. Op 14 juni 1968 opende Prins Bernhard de eerste zijarm, de burgemeester Jansenhaven, genoemd naar de toenmalige burgemeester van Oss, Louis F.W. Jansen. Die dag voer ook het eerste schip vanaf de Maas naar Oss.
De sluis in het Burgemeester Delenkanaal
In 1993 werd de tweede, noordelijke, havenarm in gebruik genomen. Deze Burgemeester Van Veldhuizenhaven is genoemd naar de toenmalige burgemeester van Oss, E. van Veldhuizen. Beide havens liggen op het industrieterrein Elzenburg.
Plattegrond van het havengebied
Door de aanleg van een directe railverbinding met het reguliere spoorwegnet kon de Osse haven uitgroeien tot wat tegenwoordig een “trimodaal logistiek centrum” heet. De vestiging van logistieke bedrijven op het gebied van transport, containeroverslag en opslag van bulkgoederen maakte Oss aan het begin van de 21e eeuw tot een van de belangrijkste Brabantse binnenhavens.
Enkele cijfers:
2005
2006
2007
Overslag in ton
2.336.500
2.142.200
2.136.100
Containers (in TEU)*
30.044
35.806
42.593
Aantal schepen
2.314
TEU (twenty-feet equivalent unit) is de standaardmaat voor zeecontainers. 1 TEU is een container van 20 feet (=6,1 m) lang, 8 feet (=2,44 m) breed en 8 feet 6 inch (=2,59 m) hoog.
