De 'Nederlandsche Roomsch Katholieke Bond voor Groote Gezinnen' werd op 30 jul 1918 onder bescherming van de H. Joseph opgericht te Nijmegen. De Bond wilde opkomen voor de belangen van het grote gezin. Er moest kinderbijslag komen, belastingverlaging voor grote gezinnen, goedkope woonruimte, gezinskortingen, een schoolgeldregeling etc. Terwijl het landelijk bestuur probeerde de politiek te bewerken, organiseerden plaatselijke afdelingen van de Bond lezingen, spelmiddagen voor de kinderen en goedkope gezinsvakanties.
Het ging echter ook om het zedelijke belang van het grote katholíeke gezin. De Bond stelde zich in de statuten ten doel om ‘zoowel den leden zelf als de samenleving in het algemeen meer achting en eerbied voor de Christelijke levensopvatting en de eerbaarheid van het huwelijk in te boezemen; de publieke opinie tot meer waardeering en medegevoel voor de grootere huisgezinnen te brengen; de geest van hoovaardij, gemak- en genotzucht te bestrijden’.
De archiefstukken zijn op 22 okt 1963 ontvangen van WM Jansen, onderwijzer te Ravenstein en jarenlang bestuurslid.
Vanaf 28 okt. 1942 was de Bond door de bezetter verboden.
Na de Tweede Wereldoorlog werkte de bond door.
De welvaart steeg en het kindertal daalde, ook in katholieke gezinnen. Uit angst om jonge ouders af te schrikken, was al in 1939 de naam veranderd in 'Katholieke Bond voor het Gezin'.
De meeste materiële doelen van de Bond waren in de jaren vijftig gerealiseerd (bijv. kinderbijslag, schoolgeld), dus er was minder noodzaak tot organisatie. Op ideologisch gebied viel er nog wel heel wat te bereiken, maar juist in dat opzicht werd de Bond voor het Gezin ingehaald door de kerk in Rome. Het Tweede Vaticaanse Concilie (1962-1965) was in feite de doodklap voor de Bond. Paus Johannes XXIII pleitte voor grote veranderingen in het conservatieve bolwerk: de Rooms Katholieke kerk moest worden vernieuwd, verjongd, gemoderniseerd. Alles, met andere woorden, wat de ouderwetse Bond voor het Gezin niet was. De naam werd nog een keer veranderd, in Katholieke Gezinsbeweging, maar de uittocht van leden was niet meer te stoppen. In 1968 werd de Katholieke Gezinsbeweging opgeheven.
Over de Bond voor Grote Gezinnen zijn scripties geschreven:
H. Aalbers, De Ned. R.K. Bond voor Groote Gezinnen (1982).
W.A. Kanters, De r.k. Bond voor Groote Gezinnen. Een poging tot karakterisering van de r.k. Bond voor Groote Gezinnen in Nederland 1917-1968 (1981). (+aanvullende opdracht)
Op het Katholiek Documentatie Centrum te Nijmegen zijn beide in te zien, evenals:
J.P. Gielen e.a., Herdenkingsuitgave bij gelegenheid van het dertig jarig bestaansfeest van de Katholieke Bond ‘Voor het gezin’ 1918-1948 (1948).
[bron: internet]
Kenmerken
Het precieze jaar van openbaarheid kun je per inventarisnummer vinden.
Bij vragen kun je contact opnemen met het BHIC.