Een Dungens brugwachtersgeslacht

Over de "Dungense" brug en zijn brugwachters is in het tijdschrift van de Dungense heemkundevereniging "Op die Dunghen" reeds uitgebreid door mij gepubliceerd in 2001 (jaargang 26, nr. 3).
Daaruit blijkt dat Den Dungen de brug te danken heeft aan toenmalig burgemeester Gerardus Godschalk, die namens het gemeentebestuur met Waterstaat op 2 juni 1823 in Middelrode een overeenkomst sloot om daar ter plekke een brug te realiseren in plaats van verderop (nabij Beekveld in Berlicum). Dat heeft de Dungense gemeenschap veel geld en moeite gekost, ze moesten namelijk o.a. de realisatie, het onderhoud en het beheer zelf betalen. Men mag dan ook met een gerust hart stellen dat het de "Dungense " brug is.
Een belangrijke bijkomstigheid was dat de gemeente mocht bepalen wie de functie van brugwachter op zich mocht nemen. De door de overheid aangestelde wachters waren allen van protestantse huize in tegenstelling tot de Dungense, die was in het katholieke Den Dungen als enige in het gezelschap van collega's, uiteraard katholiek (tot het midden van de vorige eeuw, na het einde van de Van de Meerendonkdinasty). Het was tevens de reden waarom de Dungense brugwachter o.a. tot circa 1890 als nevenfunctie tapper was. Dat werd door de gemeente om financiële redenen gedoogd. In dat jaar werd de overeenkomst uit 1823 opgeheven en kwam de Dungense brugwachter in dienst van Waterstaat en werd hem voortaan verboden nevenfuncties uit te oefenen waaronder een tapperij uit te baten. Daar tegenover stond dat voor hem als een van de weinige Dungenaren een gunstige pensioenregeling in het vooruitschiet lag.

Met de aanleg van de Zuid-Willemsvaart kwam er ook een einde aan de vaarverbinding tussen Den Dungen en Den Bosch via de Dungense Vaartgraaf. Dat heeft diverse (Dungense) schippers hun brood gekost. Dat was een andere reden waarom men in Den Dungen voor iemand uit dat wereldje koos.

De kans is uiterst klein dat Antonie van de Meerendonk zijn functie te danken heeft aan de vermeende Napoleons Russische veldtocht.

De "Dungense" brug ligt sinds 1996 op het grondgebied van de buurgemeente Den Bosch, maar zal hopelijk als aandenken aan zijn pleitbezorger burgemeester Godschalk die naam voor eeuwig blijven behouden.

Beste Henk, bedankt voor je uitgebreide aanvulling bij ons verhaal over de brugwachters van de Dungense Brug.