Een molen, ver van de bewoonde wereld op het “drielandenpunt” waar de grenzen van de drie dorpen Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode eeuwenlang bij elkaar kwamen: dat moet een molen met een bijzonder verhaal zijn. En dat was hij ook.
Aan de Koeveringsedijk staat een klein monument met molenstenen dat herinnert aan de molen die daar eeuwenlang gestaan heeft. Het was een rustieke plek vlak bij de Koeveringse bossen, het café met speeltuin “Koeverings Welvaren” en de Eerdse bergen. Vroeger lagen hier tot ver in de omtrek onafzienbare heidevelden en de woeste gronden tussen de naburige dorpen. Koevering ligt precies op de grens van de drie dorpen Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode, al viel het bestuurlijk onder de voormalige Rooise wijk Eerde en Everse.
Al in 1299 zag de hertog van Brabant de economische voordelen in van deze plek, vooropgesteld dat je het maar goed aanpakte. Zijn leenman liet er een hertogelijke windmolen plaatsen met één poot in Schijndel, twee poten in Sint-Oedenrode en één in Veghel. Eén molen, driemaal het maalrecht: met recht drie vliegen in één klap.
De inwoners van de drie gemeenten waren namelijk verplicht hun graan op deze hertogsmolen te laten malen. Dat heette een dwangmolen. En dat betekende voor de heer van het gebied extra inkomsten.
Op een kaartje van 1590 staat bij de molen dan ook geschreven: de drie gemale (dat is overigens op de foto niet te ontcijferen, en in werkelijkheid ook bijna niet). Wel is goed te zien hoe er drie (grens)wegen bij de molen bij elkaar komen. De molenaars in de dorpen hebben vaak geprotesteerd tegen deze in hun ogen oneerlijke concurrentie, maar altijd vergeefs.
De aparte plek van de Koeveringse molen heeft ervoor gezorgd dat de molen in de oude archieven telkens weer terugkomt als markering in de vele grenskwesties die de dorpsschepenen vaak jarenlang hebben beziggehouden. De foto van de molen uit 1940 is een van de laatste die er van gemaakt is.
Bij de gevechten tijdens de bevrijding in 1944 is deze standaardmolen geheel verwoest en daarna nooit meer opgebouwd. Alleen het monumentje herinnert nog aan deze speciale plek. Inmiddels zijn er echter plannen om de molen ter herbouwen. Een website is er al.
Henny van Schijndel stuurde ons de volgende foto's van de Koeveringse molen:
Stichting Koeveringse molen
zei op 4 november 2015 om 13:25
We zijn op zoek naar medestanders, vrijwilligers en sponsoren die mee willen helpen om de molen weer te laten draaien op die bijzondere plek, waarop de drie fusiegemeenten van Meierijstad samenkomen.
Annemarie van Geloven
bhiczei op 24 november 2015 om 12:03
Stichting Koeveringse molen, het BHIC heeft via Twitter aan uw oproep nog meer bekendheid gegeven. Nu maar hopen dat dit reacties op gaat leveren!
Peter van de Laar
zei op 12 maart 2019 om 09:40
Lange tijd is men in de veronderstelling geweest dat het de oude molen was die in september 1944 afbrandde. Blijkbaar was in de vergetelheid geraakt dat die molen al in 1912 is afgebrand. De aanleiding van de brand is onbekend. Een gelijksoortige molen uit Langenboom diende daarna als vervanger.
Al in 1299 zag de hertog van Brabant de economische voordelen in van deze plek, vooropgesteld dat je het maar goed aanpakte. Zijn leenman liet er een hertogelijke windmolen plaatsen met één poot in Schijndel, twee poten in Sint-Oedenrode en één in Veghel. Eén molen, driemaal het maalrecht: met recht drie vliegen in één klap.
