Archieven

61 "Op heden dato ondergeschreven hebben wij Johannis Corstiaen van de Ven en Gerrit van der Landen, schepenen in Veghel, mitsg(ade)rs Gerardt de Jong, s(ecreta)ris deses dorps, ons begeven ten huijse en erve van Jacobus van Orten, gestaen ende gelegen alhier in de Straet, genaemt het Bont Peert, eenige maenden geleden bij hem Van orten in coop vercregen tegens de w(eduw)e en kinderen van Hendrik van Zeelandt den ouden, en aldaer ten versoeke van gemelte Van Orten geexamineert de nootsaekelyke reparatien om gebruyk en bewoonbaer te wesen aen geseyde huijsinge, schuur en hoff dient gedaen. - Voor eerst bevonden dat de heg int ront van den hoff geheel vergankelijk is en ten minste dient affgehakt en met paelen, latten en geerden weder affgesteken. - Van daer de schuur doorsien en bevonden dat de wande int ront en int midde van de selve niet goets aen is en dus van nieuw fitsel voorsien en met leem besmeert moet werden, gelyk mede daer aen eenige nieuwe plaeten gemaekt moeten werden. - Ook de deur na den hoff en de deur na de put geheel versleeten sijn en vernieuwt moet werden. - Het schopken tussen de schuur en het huijs moet opgewonnen worden en met steijltjens onderset. - De put is mede vergankelijk en voor al de cuijp om de put geheel versleeten, en moet vernieuwt werden. - De gevel vant huijs naest de schuer met de respective raeme, deure en deurgebonden en glazen is sodanig gedevaliseert dat voort vallen met houter is ondersteunt, en nootsaekelyk om alle ongemacken voor te coomen tot aen de gront moet werden affgebrooken en weder van alles vernieuwt en opgebouwt. - Boven en behalven dat de vloeren soo in de ceuken als kamers ook mits ten deele vergankelijk, behooren te werden gerepareert. - En voor all eenen kelder die ten deele opt invallen staet. - Als mede het gansche pannen dack dat merkelijk is versleeten, veele nieuwe pannen noodig, en alle het dack gesmeert moet werden. - Daer by veele glaazen dewelke ontrampeert, vernieuwt en verloijt diende te werden.

62 Verhoor van Antonetta Willem Strybos, huijsvrouw Hendrik van der Putten, inwoondersse op de Donk onder de Heerlijkheijt Beeck, gearresteerd, op verzoek van het officie van de heerlijkheid Beek en Donk. 1. Haer deponente ouderdom? Over de 30 jaren. 2. Off sy niet verscheyde maelen is geweest by Willemijna Jan Peter Dielis, ongehuwde dogter, woonende by Peeter Geerits, getrouwt met Maria, suster van Willemijna, haer nabuur, en telkens voorgedragen dat onder het gemeen den roep is, dat sij Willemijna eenige maenden geleden een kint ter werelt soude hebben gebragt? Zij verclaert deselve Willemijna te hebben aengesproken in juli off augusto 1741, en haer opgeleijt dat sy swanger ging, waer op voorsWillemyna antwoorde en seijde dat het onwaer was:"Voelt dan op mijnen buijk." Waer op de deponente heeft gevoelt, en alsdoen sijde: "Nu ben ik versekert, en wil wedde om 50 gulden dat gij swaer gaet, en dat gij eer 6 maenden om sijn sult craemen, en doordien gij hebt geswooren dat gij niet swanger gaet, sou ’t wel konnen gebueren dat gij met eenen gloyigen priem door u tong worde geboort, want ik heb wel hooren seggen, dat die vals sweeren op die wijse gestraft worden." 3. Off sy dagelijkx meer en meer in die suspecie versterkt sijnde, soo om dat int begin van october des voorlede jaers Willemijna siekelijk was, en daer bij heel dik, ook omdat het algemeen geroep was, dat sij haer kint had verdaen, niet wederom op saterdag 5 may 1742 is gegaen aen de woonhuijsinge van voors Willemijna, haer alleen in de schuur roepende, andermael hier sterk gestreyde, dat sij voor eenige maende heeft gebaert? 4. Off Willemyna op dese opstrijding ’t selve niet heeft bekent, ende beleden dat sij een kint heeft gebaert? Deponente verclaert dat Willemyna haer heeft bekent, dat sij snagts tussen 8 en 9 october 1741 een kint heeft gebaert. 5. Off voors deponente haer niet verder affvraegde, off het kint leefde, dat sij aldoen heeft gebaert, en waer sij dit haer gebaert kint heeft gelaten,

63 Schepenen van Veghel verklaren dat zij "ons op heden dato onderges(creven) des namiddg circa drye uuren begeven hebbende aen de huijsinge van Hendrik Geerits van der Heijden, staande alhier ter plaatse de Heij in Hoirdonk, niet verre van den gront van Uden, Landen van Ravensteijn, in welcke huijsje wij hebben gevonden het dood lighaem van gemelte Hendrik Geerits van der Heijden, out ont(rent) 50 jaren, die soo men aldaer vernam op voorledene zondag den 22 deser op seeker gehugt genaamt d’ Elsdonck onder de neutrale grontheerlykhyt Geemert, swaar aan sijn hooft was gequetst, en van daer door een onbekend persoon op een kar aan dit sijn woonhuijsje gebragt, seggende dat hij dronken was, en aan welcke slag overleden soude wesen. Soo ist dat het geseijde dood lighaam in onse presentie ter instantie van den Hoog Wel Gebooren Heer Grave van Regteren, Vrijheer van Gramsbergen, Hoog ende Laagschout der stadt en meijerije van S’ Bosch is gedaan visiteeren door Innocentius Egidius Berentij, en Petrus Schippers, chirurgijns soo alshier als tot Schijndel, ende aan welck lighaam is bevonde, te weten een wonde opt hooft ontr(ent) drije vinger breet boven het regter oog, hebbende de panieul carnolis affgenomen, verder bovendien int os frontus een deel fragementen doorgaande het os temporalis, pentreerende en dilateerende de menbrana dure mater en pia mater, soo dat de substantie van ’t cerebrunt de quantityt van wel twee lepelen vol was uijtgeloopen, waar op de doot nootsaakelyck heeft moeten volgen."

64 "Compareert voor schepenen in Veghel ondergen(oem)t Jacobus van Orten, Daniel van Uden, ende Lambert Hendrik Joosten, lieden van eere, van competenten ouderdom, ende inwoonderen alhier, welcke ter requisitie van Gerard de Jong, erffs(ecreta)ris deses dorps van Veghel onder presentatie van ede ten allen tyden des gerequireert werden aff te leggen, hebben getuijgt, verclaert ende gedeponeert waar ende waeragtig te wesen, dat den requirant op woensdag den agtienden der gepasseerde maant julij deses jaars seventien hondert tweenveertig tegen den avont heeft gevangen seecker persoon den welke sig na affvraginge noemde Mourits. Dat hij dien persoon des snagts gevankelijck heeft gehouden. Verders verclaren zij twee laatste depondenten alnog dat zij den voorn(oemde) geapprehendeerde den negentiende, zijnde daags na de apprehensie, door ordre en neffens den requirant gevanckelijck hebbe gebragt op de voorpoorte te S’ Bosch, en anderhandt, soo men hoort, door den drost der Baronnie van Boxtel soude ziin greclameert, en op de vijffde deser loopende maant aldaar met de coorde gestraft datter de doot op is gevolgt. En bij den eerste comparant, soo hij verclaart, deselve executie aen hem Maurits heeft sien volbrengen."