Archieven

17 In de naam van de heer Amen. Vandaag 7 februari 1709 verscheen voor mij Cornelis Wittebol, notaris residerend te Boxtel, de geachte Maria Dirricks van Poppel, weduwe van Nicolaas Wouter Smits, wonend te Boxtel aan de Strijpt, ziek in bed liggend maar wel in het bezut van haar verstand en geheugen. Ze overdenkt de broosheid van het menselijk bestaan en gebruikt daarvoor de bevoegdheid volgend het wederzijds testament dat ze eerder met haar man voor schepenen van Boxtel op 19 december 1698 heeft opgemaakt. Ze maakt hierbij nu haar laatste wil op. Ze beveelt haar ziel zodra ze is komen te overlijden aan bij de barmhartige God en wil een christelijke begrafenis. Ze vermaakt vooraf aan Anna Maria en aan Francis zijnde haar jongste zoon en dochter, elk van hen de som van 80 gulden en dat in plaats van de huwelijksuitzet zoals haar oudste zoon Wouter al heeft gehad. Nog vermaakt ze aan haar meerderjarige dochters Maria en Elisabeth elk van hen de som van 50 guldens, voor de trouwe diensten die aan haar testatrice zijn verleend en nog zullen worden verleend. Ze wil dat haar genoemde 4 ongetrouwde kinderen de gehele inboedel en winkelinventaris krijgen met alle winkelwaren met ook het huis en de grond etc. en dat die kinderen vanaf beloken Pasen na haar overlijden nog een jaar lang in dat huis zullen mogen blijven wonen, zonder dat er een inventaris over hoeft te worden opgemaakt of dat anderen iets kunnen eisen. De testatrice wil dat haar twee meerderjarige dochters elk van hen die winkelwaren met eventueel de beemd mogen verkopen samen met 2 goede mannen die het bezit zullen waarderen en het geld daaruit zullen aanwenden tot betaling van de schulden in de boedel, zonder dat die daarvan verder verantwoording over hoeven te doen. Als voogden over haar twee minderjarige kinderen benoemt ze Nicolaas van Eijndoven en Francis Smits en geeft hen de bevoegdheid om het bezit van de kinderen te beheren en zo goed mogelijk profijt te hebben.

18 Voor mij Cornelis Wittebol, notaris residerend te Boxtel verscheen Mechteld weduwe van Hendrick Veldermans, geassisteerd door haar broer Dirrick Cornelis Looijens, verder aanwezig haar minderjarige dochter Hendrina ter ener zijde, en Peeter Jan Aarts ter andere zijde. De weduwe verhuurt hierbij aan deze Peeter de *stede* van de minderjarige dochter, zoals de huurder die al in gebruiik heeft met een hooibeemd genoemd het Raatsel, alles te Boxtel in herdgang Lennesheuvel. De huur loopt voor 8 achtereenvolgende jaren en kan door elk der partijen na 4 jaar worden beeindigd en die zulks wenst te doen moet dat met Kerstmis opzeggen. De huur voor de tuin en boomgaard met het weilandje en de hooibeemd gaat in per half maart, voor het huis met de andere weides en groes op Pinksteravond en het teulland in de oogsttijd stoppelbloot, alles dit jaar 1709 en zo zal het ook weer worden achtergelaten. De huurder zal daarvoor jaarlijks alle dorpslasten betalen en verpondiegn met ook de buitengewone lasten en schattingen die nog worden opgelegd. De pachter doet daarvoor afstand van enige aanspraken tot huurvermindering volgens ordonnanties, resoluties en plakaten omdat het bezit tegen een lagere huurprijs is gepacht. De verpachtster zal zelf de jaarlijkse vijandelijke contributies betalen die ten laste van de eigenaar worden opgelegd. De oogstschade door weersomstandigheden zal worden vergoed volgens gebruik, het fruit in de boomgaard is voor de pachter en verpachtster elk voor de helft. De pachter maag het schaarhout of bomen niet beschadigen door vlaggen of door vee, danwel zal de schade door hem moeten worden vergoed ter taxatie door 2 goede mannen. De pachter moet jaarlijks 3 vijmen dakstroo op het huis te leggen. Als voorlijf (huurprijs) zal de pachter jaarlijks 28 gulden en 10 stuivers betalen, verder 7 zakken koren waarvan twee derde deel in rogge en een dele in boekweit.

19 Voor mij Cornelis Wittebol, notaris residerend te Boxtel verscheen Jacob Adriaan Coppens wonend te Halder die verklaart aan Jan Wouters van Sante zijn *stede*¨te hebben verhuurd, zijnde een huis, schuur, varkenskooi, tuin, weides, teulland, boomgaard etc. alles te Boxtel in herdgang Zelissel, verder een perceel teulland gelegen onder Breukelen zoals de pachter nu al in gebruik heeft. De huur loopt voor 4 achtereenvolgende jaren en kan door elk der partijen na 2 jaar worden beeindigd en die zulks wenst te doen dient dat met Kerstmis op te zeggen. De huur voor de tuin met het hooiland gaat in per half maart, het huis met de weides en de kanten met Pinksteren en het teulland in de oogsttijd stoppelbloot, alles in dit jaar 1709 en zo moet het aan het einde ook worden achtergelaten. De huur als voorlijf bedraagt 24 guldens, verder 8 zakken rogge en 3 zakken boekweit, het geld jaarlijks op St. Maarten te voldoen, de boekweit met St. Bavodag en de rogge per Lichtmisdag erna, te voldoen ten huize op de zolder van de verpachter of in de stad Den Bosch, maat van Den Bosch, en voor de eerste keer het geld op a.s. St. Maartensdag, a.s. oogsttijd en Maria Lichtmsidag erna. Verder moet de pachter jaarlijks 6 vijmen dakstroo leveren, elk vijm van 350 pond. Nog moet de pachter het huis goed onderhouden en de nodige dakroedelatten en dekbanden leveren zonder dat op de huurprijs te mogenh minderen. Daarvoor krijgt de pachter het schaarhout staande rondom het teulland. De pachter moet het schaarhout op de goed tijd afhouwen zodat de struiken geen schade lijden. Verder moet de pachter jaarlijks dorpslasten en verpondingen etc. betalen, behalve de vijandelijke schattingen die ten laste van de eigenaar van het bezit komen. De pachter doet afstand van mogelijke aanspraken zoals zou worden vastgelegd in plakaten of resoluties omdat daarin al rekening is gehouden in de lagere huurprijs.Verder moet de pachter alle schouwen onderhouden en de burenplichten nakomen.

20 Voor mij Cornelis Wittebol, notaris residerend te Boxtel, verscheen Catalijn Roelof Roetarts, weduwe van Peter van de Ven, in diens leven schepen en borgemeester te Boxtel, geassisteerd met Eijmert van de Morselaer, oud-presidentschepen en borgemeester voor Boxtel, op grond van het wederzijdse testament dat ze eerder met haar man maakte voor notaris Hendrick van Hoeij d.d. 2 januari 1695. Ze belooft als schuldenaresse op onderpand van haar persoon en bezit om aan Johan van de Weghe, meester-timmerman wonend te Boxtel de som van 350 gulden te betalen met onderwijl een rente van 4 %, te voldoen per a.s. Nieuwjaarsdag. Het betreft geleend geld door wijlen haar man geleend met haar medeweten destijds en het geld is aangewend ter afklossing van een groter kapitaal van 550 gulden door wijlen haar man geleend en beloofd aan Maria Verbeecq zoals is gepasseerd voor mij als notaris op 7 mei 1704 en doorgehaald op 6 april 1708. Indien de 350 gulden niet op de vervaldag wordt betaald, zal de rente blijven doorlopen totdat de hoofdsom is voldaan. Ze gaat ermee akkoord dat deze schuld voor schepenen van de stad Den Bosch of van Boxtel wordt vernieuwd of gerealiseerd en ze machtigt daarvoor de toonder van deze brief. Aldus gepasseerd te Boxtel op 4 oktober 1709, in aanwezigheid van Cornelis Nuijens en Joost van Dommelen als getuigen. Ondertekend : Catelijn van de Ven, Eijmbert van de Morselaer, Cornelis Nuijens, Joost van Dommelen, quod attestor Corn. Wittebol notarius publicus.