Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er boven Nederland zo’n 6.000 militaire vliegtuigen neergestort. Ruim 1.000 daarvan zijn er in Noord-Brabant terecht gekomen. Dan gaat het zowel om geallieerde (Britse, Amerikaanse en Canadese vliegtuigen met bemanningen die uit nog veel meer nationaliteiten bestonden) als Duitse vliegtuigen.
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).
Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.
Op 26 juli 1943 stortte om 00.28 uur een Short Stirling III (EE906) van het 620 Squadron in Lieshout neer, nadat hij was beschoten door een Duitse nachtjager van het I/NJG 1, gevlogen door Major Werner Streib. De piloot van de bommenwerper, F/Sgt. Joseph Roderick Gerald Macdonald (RCAF) en vier andere leden van zijn bemanning, bommenrichter Sgt. Howard Hadfield (23); boordwerktuigkundige Sgt. Gwynfryn Jones, (23); navigator Sgt. Joseph Ballard Lamont (23) en radiotelegrafist/boordschutter Sgt. John McLauchlan (29) vonden de dood. Zij liggen begraven in een collectief graf EE 78-82 te Woensel.
De twee overige bemanningsleden, Sgt. J. Daly en Sgt. C.H. Mutton overleefden de crash, maar werden aan de grond gevangen genomen. Zij keerden na de oorlog terug naar Engeland. Majoor Streib schoot die nacht nog drie andere bommenwerpers uit de lucht, die respectievelijk neerkwamen in Nistelrode, Elsendorp en Oisterwijk.
Op 25 mei 1944 werd rond 01.18 uur opnieuw een geallieerde bommenwerper boven Lieshout door een Duitse jager neergeschoten (dit keer door Major H-W. Schnauffer van het II/NJG 1). Met de bemanning van deze Handley Page Halifax III (HX320) van het 158 Squadron liep het in zijn algemeen beter af dan met de bemanning van de Stirling. Ze overleefden het allemaal, zij het dat alleen F/Sgt. R. Barnes uit handen van de Duitsers wist te blijven.
De overige zes: piloot P/O M.V. Lawrence (RCAF); P/O R.P. Freeman; P/O R.D. MacFayden (RCAF); Sgt. M.J. Christie; F/O J.B. O’Hara (RCAF) en Sgt. R.E. Stubbs, werden op verschillende momenten krijgsgevangen gemaakt. Ze landden met hun parachutes bijna allemaal in Mariahout, waarbij twee van hen hun enkel braken, waardoor ze vrijwel onmiddellijk gevangen genomen werden.
Beide crashes en de gevolgen voor de bemanning staan uitgebreid beschreven in het boek van Jos Bekx, Lieshout buiten schot : Lieshout en Mariahout in de oorlogsjaren 1940-1945. (Lieshout, 1994). Daarin wordt ook nog melding gemaakt van het neerstorten van een Duits jachtvliegtuig in het Broek op 15 maart 1944. Micha Klomp vertelt daar nog iets meer over in nr. 6 van D'n Effer 25 (2012) op p. 12-14: een luchtgevecht tussen een Amerikaanse P-47 Thunderbolt en een Duitse Messerschmitt Bf 109-G6 loopt slecht af voor de laatste. Eerder werd dit aangenomen:
Piloot Capt. Emil Bitsch (27) weet zijn aangeschoten toestel nog te verlaten, maar komt toch om. De Messerschmitt boort zich zo diep de grond in, dat het wrak bij een Duitse bergingspoging in tweeën breekt. Alleen het staartstuk komt los, de cockpit en de motor zitten nog steeds onder de grond.
Nu blijkt dit niet te kloppen: Emil Bitsch van 8/III Jg 3 crashte met zijn Bf-109G6 ten oosten van Schijndel, langs de Steeg [zie correctie: Thijs Hellings 29 januari 2015] Dit is ook terug te vinden in het Verliesregister en de biografie van Capt. Bitsch op de website Find a grave.
Familie van mijn moeder heeft destijds dhr. Barnes laten onderduiken. Er is zelfs nog een krantenartikel, dat meneer Barnes de oorlog overleefd heeft en later nog eens op bezoek kwam bij de familie die hem geholpen heeft.
peter
zei op 4 januari 2015 om 12:39
dit zijn leuke verhalen uit die tijd dan
A. Verbakel (Documentatiegroep Volkel)
zei op 20 januari 2015 om 13:48
Hr. Wols,
Ik zet een vraagteken bij de naam van de Duitse piloot (Emil Blitsch); hij zou gesneuveld zijn, doch zijn naam komt niet voor in het Verliesregister van de Volksbund Deutsche Kriegsgraeberfuersorge te Kassel.
Wel is daarin opgenomen Hauptmann Emil Bitsch. Deze kwam op dezelfde datum om te Wijboschebroek, Schijndel, eveneens in een Messcherschmitt Bf-109. Hij werd begraven op het Duitse Ehrenfriedhof te Woensel en in mei 1949 herbegraven op de Duitse militaire begraafplaats te Ysselsteyn, graf Z.6-148.
Rien Wols
bhiczei op 20 januari 2015 om 17:05
Geachte heer Verbakel,
Het is me inmiddels wel opgevallen hoe vaak namen van betrokkenen verhaspeld worden. Het lijkt me dan ook hoogst aannemelijk (100% zeker ben je natuurlijk nooit), dat de door u genoemde Emil Bitsch en de in dit verhaal genoemde persoon dezelfde zijn. Zitten we alleen nog met een verschil in crashlocatie....
Thijs Hellings
zei op 29 januari 2015 om 19:35
De heer Verbakel heeft volkomen gelijk. Ik heb vele jaren onderzoek gedaan naar de crashes op 15/03/1944. Emil Bitsch van 8/III Jg 3 crashte met zijn Bf-109G6 ten oosten van Schijndel, langs de Steeg. Zie mijn website http://1drv.ms/1BAiXvd voor alle info, oa bezoek van zijn Dochter.
Tijdens het luchtgevecht met de 352 FG werden zes Bf-109's neergeschoten. Twee vliegers sneuvelden, Bitsch en Wellstein bij Nuland. Een derde en vierde vlieger overleefden met de parachute bij Lieshout en Vorstenbosch, twee toestellen maakten buiklandingen rond Den Bosch. Alle toestellen behalve de crashlandingen zijn door ons gelokaliseerd en onderzocht. Bij het toestel in Lieshout werd meerdere keren met graafmachines gegraven door schroothandelaren. De vlieger overleefde het dus, helaas is zijn naam niet bekend.
Rien Wols
bhiczei op 5 februari 2015 om 09:53
Bedankt Thijs, voor deze aanvullingen (en voor de foto's die je me inmiddels hebt toegestuurd). Vriendelijke groet,
Mike
zei op 17 september 2019 om 13:03
Hallo ik weet de exacte crash plek van de Handley Page Halifax. Maar ik ben daar met mijn vrienden een onderzoek aan het doen naar vliegtuig resten als alle resten zijn opgegraven en veilig bewaard zijn stuur ik in een bericht hier de exacte plek door. Gr Mike
Marilou Nillesen
bhiczei op 17 september 2019 om 16:44
Prima Mike, hou je ons op de hoogte? Succes met je onderzoek.
Joop Hendrix
zei op 18 september 2019 om 20:27
Mike je bedoelt de Halifax LK956 dat grondgebied is net Son en niet lieshout. Ik heb het proces verbaal van die crash als je intresse hebt. Ook de getuige gesproken die me de plek heeft aangewezen.
Joop Hendrix
zei op 18 september 2019 om 23:00
Mike, mijn fout zie dat je het over de HX320 hebt. Ik had het over een Halifax in Ohlen
Mike Driessen
zei op 22 september 2019 om 09:32
Hallo we zijn klaar. We hebben heel veel resten gevonden. Ik heb ook met een boerin gesproken daar die zij dat haar vader het vliegtuig heeft zien neerstorten (en hij zei dat hij het hooft van de piloot in het vliegtuig zag zitten en de vrouw zij Ik denk dat ze er nog allemaal in de grond zitten Inclusief het vliegtuig zelf. ik weet helaas niet welke piloten. maar de exacte locatie wel. (als je vanuit Lieshout de sonse weg op rijd kom je op weilanden daar (aan de linker kant) ligt een bosje/bos als je voor het bos staat met je neus naar het kanaal is het vliegtuig aan je rechter hand neergestort) Deels in het bos Deels op het veld. Groetjes Mike Driessen
Joop Hendrix
zei op 22 september 2019 om 10:46
Beste Mike daar is de Stirling neer gestort. Ik heb daar zelf wat kleine onderdelen gevonden met het Stirlng nummer. Als je onderdelen hebt met nummers mail me eens kan ik ze voor je detimineren. Joophendrix@hotmail.com
Joop Hendrix
zei op 22 september 2019 om 10:49
Zowel de Stirling als Halifax zijn geen vermisten allemaal in een graf of POW.
Mike
zei op 23 september 2019 om 09:18
Ik heb heeeeel veel met nummers gevonden Waar is de hallifax dan neergestort?
Joop Hendrix
zei op 23 september 2019 om 09:47
Mike stuur me wat nummers en ik kan het bewijzen. Volgens onderzoeket Hermes in Eindhoven waar nu de Daf fabrieken staan.
Joop Hendrix
zei op 15 oktober 2019 om 11:01
Mike kun je in elk geval conformeren dat je nummers heb gevonden die beginnen met 57, 59 of 61 en daarna 4 andere cijfers daarna een letter uit het alfabet gevolgd door nog een nummer. Dus bijvoorbeeld 571949C8 of 59xxxxxx danwel 61 xxxxxx. Dit zijn namelijk nummers waaraan je een Halifax kunt herkennen. Een Stirling heeft een nummerreeks waarvan het 2e en 3e cijfer 29 is dus bijvoorbeeld x29xxxx. Kun je zien of je deze nummers hebt dan weten we wat je hebt gevonden!! gr Joop
Thijs Hellings
zei op 24 september 2020 om 23:05
zie mijn bovenstaande reactie van 29 januari 2015 om 19:35, dit is nog niet verwerkt.
Hptm. Emil Bitsch crashte te Schijndel, langs de Steeg. Ik vond de crashplaats van zijn toestel in 1994, en heb ook contact met zijn dochter.
In hetzelfde gevecht kwam een toestel neer te Lieshout, deze piloot overleefde het, maar zijn naam is niet bekend. Het waren toestellen van 7 en 8e Staffel van Jg 3. Emil nam die dag het commando op zich, omdat zijn vriend Hptm Langer ziek was. Hij sneuvelde dus bij Schijndel, en niet in Lieshout.
Marilou Nillesen
bhiczei op 26 september 2020 om 09:09
Bedankt Thijs, goed dat je ons daar nogmaals op wijst. We hebben de tekst inmiddels aangepast.
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd). 
Op 25 mei 1944 werd rond 01.18 uur opnieuw een geallieerde bommenwerper boven Lieshout door een Duitse jager neergeschoten (dit keer door Major H-W. Schnauffer van het II/NJG 1). Met de bemanning van deze Handley Page Halifax III (HX320) van het 158 Squadron liep het in zijn algemeen beter af dan met de bemanning van de Stirling. Ze overleefden het allemaal, zij het dat alleen F/Sgt. R. Barnes uit handen van de Duitsers wist te blijven. 
