Bossche Beurzenstichting mr Johannes Havens in relatie tot Sambeekse familie Havens
Willem Nabuurs
vertelde op 27 november 2021 om 09:49 uur
In het boek van van der Does de Willebois kwam ik toevallig de beurzenstichting tegen van mr. Johannes Havens, priester van St. Jan Evangelist te 's-Hertogenbosch, uit 1603 (deel II, kapittel 2, pag. 187 e.v.). Deze stichting was ten behoeve van de wettige afstammelingen van zijn broers en zusters. De oudste bloedverwant van de stichter, afstammende van diens broers of zusters, was collator van de stichting.
Ik lees hier dat in 1883 Henricus Havens, geboren te Sambeek en smid in Berlicum, op zijn verzoek als collator werd aangesteld. Normaal gesproken betekent dat dat Henricus kon bewijzen dat er een afstammingslijn bestond voor hem naar een van de broers (of zussen) van mr. Johannes Havens, die worden gegeven als Peeter (die een zoon Geerart en een kleinzoon Jan had), Dierck (die alleen dochters had) en Joachim (die zonen Joost, Geerardt, Jan en Peeter had).
Ik kan dit niet plaatsen, maar dat komt ook omdat bij mijn weten de afstammingslijn van de Sambeekse familie Havens eind 17de eeuw begint en mr. Johannes Havens in 1603 zijn testament opmaakte.
De mij oudst bekende voorvader van Henricus Havens is Jacobus Havens, geboren ca. 1650, overleden na 18 juli 1722, wonend te Sambeek, gehuwd met Joanna Hendrix
RA Sambeek 336 Peter Tunnesen & Maria Jacobs e.l., Jacob Willems, Willem Willems & Peerken e.l. ook namens de afwezigen Reijn Jans De Hoogh en Wolter Tunnesen met hun huisvrouwen, dragen op aan Jacob Havens & Jaquemina Hendrix e.l. een bouwland, groot 120 roeden, vrij erf. Coopspenn: 70 – 0 – 0; 5 hoogen. d.d. 11.11.1717.
Idem 1710 Jacob Havens & Jeuxken e.l. . Elders ook Haevens.
Idem 335 Idem als 334/038. 14.12.1699 Derik Jans Becker draagt op aan Jacob Geurts Havens.
Idem 333 27.3.1677 Jacob van Bergen de jonge & Jenneke e.l., Geurt Havens & Heijltje e.l., Jantje van Bergen weduwe Jacob Sijmens zal. geassisteerd met Jacob van Bergen, haar vader en Sijme Peters, haar aangenomen vader als momboiren van haar kinderen, dragen op aan Jacob Havens, jonghman, een rente van 21 gulden en 1 stuiver Hollands, elk jaar te voldoen op St. Jacobusdag (25 juli), te beginnen in 1677. Daarvoor krijgt Jacob Havens de beschikking over: a. de helft van een hooikampke genaamd het Swindeler, onverdeeld groot 1 morgen 47½ roede, ook genoemd Jenneken Havens Swindeler, vrij erf; etc.
Jan Lange
zei op 27 november 2021 om 13:09
Godefrida Havens x S 21.1.1645 Joannes de Bon. Een Godefridus Havens get. 17.5.1643.
Geurt/Godefridus Ha(e)vens (ook Hovens) x 7.7/15.8.1657 Sambeek Hilleke Reijnen (ook Bultiens/Buijtens genoemd). Zoon Jacobus ged. S 10.2.1660 get. Jacob Havens (is ook 11.8.1646 doopget. bij kind van Jacobus van Bergen x Joanna Hermens)/Catharina Reijnen. Krijgen nog de kinderen Johanna 1.11.1661/Joannes 25.7.1666/Jacobus 1.7.1673. Godegridus Houens overl. S 9.9.1679.
Jacobus Hovens x S 1.10.1681 Joanna Hendriks, beiden uit S. 2e-3e gr. verwant.
Jacobus Havens uit S x Sambeek 7.4.1703 Jacoba Hendriks uit Venray. Krijgen zoon Godefridus 29.5.1704, doopget. Jacobus Havens, broer vd vader (Er zijn er dus 2: 1660 (de jongman uit vorige reactie en 1673).
Jacobus Havens wednr. overl. Sambeek 27.12.1746. Jacoba x Jacobus Haevens overl. Sambeek 24.6.1726.
Jan Lange
zei op 27 november 2021 om 13:20
RA 332 Sambeek 21.12.1668 Reynder Buijttyens en Jan Jans Muyen als momboir van de onmondige kinderen van Jurien Segers etc.
Idem 332 8.12.1654 Reijn Buijttijens. Idem dd. 3.3.1649 Dirck Teunissen & Heijltijen e.l. hebben ontvangen van Goossen Teunissen & Willemke e.l. een bedrag van 250 gulden Hollants, voor de aankoop van de hofstad van Reijnder Buijtijens & Jaecxken e.l., die voordien 5% betaalden aan Goossen & Willemken, en nu door Dirck & Heijltijen, te beginnen op O.L. Vrouw Lichtmis 1650. Wellicht help ik je voorui ?
Willem Nabuurs
zei op 27 november 2021 om 13:37
Dit helpt zeker, Jan, maar het verklaart nog steeds niet hoe de in Sambeek geboren Berlicumse smid Henricus Havens het voor elkaar kreeg geaccepteerd te worden als collator van de stichting. lijkt me dat daarvoor toch een bepaald bewijs van afstamming geleverd hoorde te worden en dat het niet voldoende was dat de achternaam toevallig hetzelfde was
Jan Lange
zei op 27 november 2021 om 13:44
Dat klopt; ik ken een idem geval in Erp, waar dit soort afstammingsbewijs geleverd moest worden, wilde men bijv. geld ontvangen uit zo'n beurs (Van Asseldonkbeurs). we komen net 1-2 generaties tekort.
Jan Lange
zei op 27 november 2021 om 14:16
Index Beurzenstichtingen (220.37) Heer en Mr. Joannes Havens, plebaan/kanunnik etc. 13.10.1603. Scan 507, sluit aan bij scan 497. Hij wenst kerkelijk begraven te worden in de kerk van St. Jacob bij zijn moeder en een grafzerk.
Vervolgens spreekt hij over de goederen gekocht van zijn broers en zussen door zijn ouders achtergelaten en andere gelegen te Erp. en de St.Agathakerk te Boekel om daar een jaargetijde te celebreren op de dag van zijn overlijden voor zjn ziel en die van zijn ouders. Hier maak uit op, dat hij verbanden heeft familiair/zakelijk met Erp en Boekel ?
RA Erp 29 dd. 13.2.1582 die weduwe Gerit Havens; idem dd. 10.9.1582 erfgenamen Gerit Dirck Havens; idem dd. 2.5.1579 erfgenamen Gerit Havens;
Jan Lange
zei op 27 november 2021 om 14:22
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 3 (1914)–P.J. Blok, P.C. Molhuysen. https://www.dbnl.org/tekst/molh003nieu03_01/molh003nieu03_01_0871.php HAVENS (Mr. Johannes), geb. te 's Hertogenbosch, overl. ald. 28 Oct. 1603, licentiaat in de theol., 1580 pastoor, 1581 kanunnik en 1594 plebaan der St. Janskerk te 's Hertogenbosch. Hij stichtte bij zijn testament van 13 Oct. 1603 eene studiebeurs in de theologie aan de hoogeschool te Leuven of aan die te Douay. Zie: Schutjes, Gesch. van het bisdom 's Hert. ('s Hert. 1870-79) II, 240; IV, 271 en 326; van der Does de Willebois, Studiebeurzen ('s Hert. 1905) II, 185.
Aug. Sassen.
Jan Lange
zei op 27 november 2021 om 16:41
Idem Woordenboek Dl. 6. HAVENS (Arnold), Havensius, geschiedschrijver, geb. te 's Hertogenbosch 1540 en overl. te Gent 14 Aug. 1610. Ten onrechte geven verschillende schrijvers als zijn sterfjaar op 1609, of ook wel 1611, alsmede een anderen sterfdag. Zie b.v. in de Biograph. nation. de Belg. Arnold was een broeder van Mr. Joannes Havens, plebaan van St. Jan, die in 1603 te 's Hertogenbosch overleed (III, 552). Paulus Havens, die 2 Sept. 1627 als kanunnik van St. Jan overleed, was hun neef. Zij stamden uit een aanzienlijk geslacht.
Willem Nabuurs
zei op 27 november 2021 om 20:27
Interessante informatie, Jan. Zou mooi zijn om de Sambeekse familie Havens aan te kunnen sluiten aan "een aanzienlijk geslacht", maar ik heb zo m'n twijfels.
In Deel II van Van der Does de Willebois staat: "Na 1844 kwam de fundatie tot stilstand bij ontbreken van collatoren. <snip> In 1883 adresseerde zich Henricus Havens, geboren te Sambeek en wonende te Berlicum, aan Provisoren om het Collatorschap, als eenige sollicitant na gedane oproeping. Deze werd daarop benoemd en den 2 November 1883 bij besluit v.d. Min. van Binnenlandsche Zaken no. 3969 af O. als collator bevestigd."
Geeft mij toch het gevoel dat de dicht bij Den Bosch (in ieder geval veel dichter dan zijn familieleden in Sambeek en omstreken) wonende Henricus een oproep gezien heeft, gedacht heeft "he, da's mijn achternaam, laat ik het proberen" en bij gebrek aan betere kandidaten is aangesteld, zonder dat hij hoefde te bewijzen dat hij daadwerkelijk een verwant was.
