'de eerzame' + naam

Dat werd gezegd bij iedereen, die men eer-zaam/eer-waardig vond. Dus zeker niet alleen bij adel of geestelijkheid. Ik kwam het in Waspik en omgeving ook nog tegen in de 17e en 18e eeuw. Meestal bij testamenten (maar ook bij transacties) bijv. 1631: "de eersamen Wouter Wouterss ende de eersamen Eerken Willemssdr. wettige houlijcxse luijden, woonende tot Waspick inde Langstraet, mij notaris wel bekent". In 1703.:De eersame en zeer discrete Johannes Mathijs Camp. In 1746: den eersaemen Mattijs Cornelisse Camp, meerderjarige jonkman woonende alhier. Je moest het natuurlijk wel zijn, om zo genoemd/gequalifceerd te worden....

De betekenis hiervan is braaf, deugdzaam, fatsoenlijk. Deze benaming zie je ook in latere tijden verschijnen.
Mvg.

Het wordt nog steeds gebezigd in Engelse taal bijv. bij namen van politici: the Honourable..(Hon), the Right Honourable (Rt Hon)

.... das mooi allemaal wat hiervoor is geschreven (over dat eerzame). Maar over de betekenis ervan is degeen die het opschreef meer van belang in deze. Er was blijkbaar vanuit de scribent *behoefte* om iemand eerzaam te noemen in de akte, denk aan de notaris die na afloop graag zijn rekening kreeg betaald, nietwaar?. Wat kon de man ANDERS schrijven ?. Als ik alweer jaren terug de hypotheekakte bij een notaris liet verlijden (zo heet dat daar, niet te verwarren met verleiden.. das wat anders) was ik steeds de *geachte*.. Tja..., Das net zoiets als rond 1500-1600 iemand een *sinjeur* noemen als je bedenkt dat de man in kwestie als comparant vaak bij die ene notaris op bezoek was om zijn zaakjes te regelen. De vrouwelijke tegenhanger van dat sinjeur is *jufrrouw*. Nogal eens denken *wij* te weten ..hoe men deze termen qua status dient te vertalen. Edoch.. wij weten het niet, is mijn mening. Ik denk dat het een soort erkenning is om aan te geven dat de man of vrouw van betere stand was, (wat heet?) of wat wij noemen hoorde tot de gegoede klasse, zijnde de meer dan *modale man of vrouw*. (lees met het modale of hogere inkomen). Als iemand al sinjeur werd genoemd was het m.i. steeds een koopman, een gewaardeerde chirurg (al dan niet met een slagersmes of hakbijl), danwel iemand die de belastingen inde die je toen in lang vervlogen tijden ook maar liever te *vriend* hield want anders zwaaide er wat (soms tot aan het zwaard toe als het verkeerd afliep). Een priester, pastoor etc. ben ik nooit als sinjeur of señor tegengekomen. Juffrouw de weduwe etc. duidt vaak op een afgeleide status vanwege de overleden man, eerder dan als aanduiding van b.v. *iets* adelijks... (wat velen van ons onderzoekers toch steeds maar hopen te horen geloof ik). Maar opgelet... de ene juffrouw (van huisuit van adel) is de andere niet (niet van hogere of lagere adel).... Graag wat reaktie ? Opvallend de opmerking dat je wel *eerzaam* diende te zijn om zo genoemd te worden. Tja... dat is de reden dat ik dit schreef. Het ene moment eerzaam maar soms niet langer..., is me gebleken in sommige zaken. Een eenvoudige (wat heet in dit verband) smid, wever of kleermaker was nimmer eerzaam blijkbaar. Ik kwam hem nog niet tegen, vandaar. Over eerzaam gesproken, in dit geval over vrouwen, Als ze al eerzaam werd genoemd was het in testamenten. Blijkbaar werd je pas op je sterfbed bijna dan gekwalificeerd als *eerzaam*. Ach ja. ik schreef het al.. de notaris wilde graag zijn rekening hebben betaald, c.q. wat moest de man dan anders schrijven ?. Oneerzaam ?

Ook ik ben het wel eens tegengekomen bij mijn onderzoek in de oudrechtelijke archieven van Oss.
Zoals in https://proxy.archieven.nl/235/B915F47DAD1B45498178B3622B0D16E9

Daar ging het om een verklaring - afgelegd in 1599 - over iets dat zich 10 jaar eerder in 1589 had voorgedaan. En bovendien te maken had met het niet kunnen opmaken van een testament vanwege geweld en heersende ziekte.
In deze setting lijkt het erop dat de verklaring aan geloofwaardigheid wint door aan hen die de verklaring afgeven, namelijk Aert Ruth Comans ende Aert Thonis Jan Sijmonss het predicaat "d’eersaemen' te geven.
Wat mij dan, als afstammeling van de eerstgenoemde getuige, natuurlijk niet vreemd voorkomt ;-)

OK, Jan, dank voor je bredere perspectief. De Camp-en, die ik noemde, waren gewoon boeren met wat land en goed, dat weer wel. Maar zonder dat was er ook niets te regelen en hadden we ook nooit van ze gehoord. Er was ook een lid uit die fam. Camp/Van Campen lakenkoopman in Breda vanaf 1670: die werd inderdaad steeds als Sr. genoemd in schepen/notarisacten en zijn vrouw Juffr.
Als doopget. beschreef de pastoor van Waspik hem als de heer Van Campen uit Breda, wat eerder weer voor een priester werd gebruikt. Maar je hebt een punt, Jan, de scribent had de pen vast en die had zeker zijn redenenen om het de ene keer wel en de andere keer bij iemand het eersame etc. gewoon weg te laten.

@ Inderdaad Jan Lange : Ook ik kwam de aanduiding *eerzaam* nogal eens tegen in een wat uitvoeriger versie als de *eerzame en discrete* soms als *eerzame en zeer discrete* (heer). In alle gevallen die ik tegenkwamgaat het om een manspersoon en vaak dan als getuige. Dat descrete schijnt dan te duiden op de hoge mate van betrouwbaarheid die aan een verklaring kan worden toegekend. Opnieuw : de scribent handelde in opdracht en de comparant was het er blijkbaar hardgrondig mee eens, de akte werd immers met een zeer bepaald doel opgesteld ten faveure van de comparant. De discrete juffrouwen zijn in aktes aanzienlijk dunner gezaaid, meestal een testament of een codicil.