skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hulp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

".....niem" ?

John vertelde op 9 juli 2011 om 17:16 uur
Een familienaam afgeleid van een stad of dorp noemen we een toponiem, afgeleid van een voorvader noemen we een patroniem. Maar hoe noemen we een familienaam die is afgeleid van een beroep????

Reacties (10)

Dorethé zei op 9 juli 2011 om 17:36
Dit noemen we volgens mij gewoon een beroepsnaam. Zie voor meer info de Familienamendatabank van het Meertens Instituut (www.meertens.knaw.nl).
Jan Toirkens zei op 9 juli 2011 om 18:05
En dan hebben we ook nog matroniemen, en aliassen oftewel bijnamen, zoals de korte, de kale, de schele, de witte en vele anderen zoals negenvinger dat ik wel een aardige vond. Maar als iemand naar een dorp of stad heette, wordt het herkomst- of plaatsnaamvermelding genoemd en niet zozeer een toponiem. Een toponiem is een plaatselijke aanduiding, redelijk typisch voor een plek binnen een dorp of stad, alhoewel je de Kerkstraat, de Dennenboomhoeve op diverse plekken meer tegenkomt zoals de Fellenoord, de Endenpoel, de Neckerspoel, de Plaats, het Hemelrijk en uiteraard het Vagevuur en de Hel. Maarja over *niemen* gesproken, iemand die met zijn familienaam soms Damen heet en dan weer van Gestel afgewisseld met Schellen of Schellekens, waar moet je daar nu mee?. Of een Jan van Gestel de Raaimaker die in Boxtel woont en een Jan van Boxtel Timemrman die in Gestel woont. De namen en bijnamen wisselen soms als de kleuren bij een kameleon.
theo zei op 9 juli 2011 om 18:21
Damen is een patroniem afgeleid van Adam. Schellekens is ook een patroniem afgeleid van Godschalk. Matroniemen zijn zeer zeldzaam, bijvoorbeeld Leijten afgeleid van Aleid en Metten afgeleid van Mechtildis.
Jan Toirkens zei op 9 juli 2011 om 20:10
Weliswaar veel minder die matroniemen maar ik heb er toch een paar zoals Hannen(2), Baten, Feijen, Marien, Nellen, Oeden of Oden, Stans (2), Sijkens, Stuwen, Truijens, Trienen. Verder nogal eens in Brabant dat meisjes jongensnamen kregen, het omgekeerde kwam ik nergens tegen, zeg 1600 of 1700. Waar het Meertensinstuut dan waarschijnlijk de weg krijtraakte of het de pater- of de matervernoeming was :-). Ik wam gisteren nog een *Quade Peter* tegen en in de zelfde samenhang ook Peter de Quade genoemd. Dat is denk ik een man geweest en ik weet niet of onze oud minister-president daar van afstamde, alhoewel die zijn naam wat verschillend spelde.
Jan Toirkens zei op 9 juli 2011 om 22:12
Agnesen, Engelen, Heiligen, Haijwigen, Lotten zij er nog een paar.
Guus zei op 10 juli 2011 om 01:11
mis ik hier uecconiem? (of hoe je dat schrijft).
Ik dacht dat deze therm een beroeps afleiding was...maar ik ben geen kenner in ...niemen.
John zei op 10 juli 2011 om 14:34
Dank jullie wel voor jullie soms uitgebreide antwoorden.
Gerard zei op 20 juli 2011 om 21:31
@John:
Net andersom, een toponiem is een plaatsnaam of veldnaam, waarvan familienamen zijn afgeleid; b.v. van Uden, van Veghel van Breda enz. en op kleinere schaal: van den Akker, van der Heijden. van der Velde(n) van der Aa enz.

vr. gr. Gerard
theo A zei op 23 juli 2011 om 19:36
Volgens mij kan dat (zoals wij dat noemen) een
OCCONIEM zijn afgeleid van Occopation (beroep)
Smits, Timmermans enz.
coördinator zei op 23 juli 2011 om 19:54
Misschien, of zeker niet officieel, gebruiken wij, om onderscheid te herkennen ook:
Cosmoniem (cosmetisch) de Kromme, de Lange, de Corte, de Kale, de Rooie, de Witte etc....

Topo = plaats,
Patro = vader
Matro = Moeder
Occo = beroep w.o. natuurlijk ook Bisschops, Pastoors etc.
Cosmo = Hoe ziet iemand er uit?

NB:
Topo is ook: Panhuijsen, Steenkamp, van der Hoeven, Groothuis(en) enz.
Probeer er latijn naast te leggen...
Smits = Fabri (maker-fabrikant) maar soms ook Timmermans en/of Schijnenmaeckers.
Zo zien we ook de Kuijper(s) Brouwer(s) enz.
Iets verder gezocht: " Lantman"= Landbouwer/boer die hetzelfde kan zijn als Teulings een teulder=lanbouwer=boer.

Inst. Meertens heeft daarover veel maar niet alles.

Officieel is Topo- Patro- en Matro erkent maar dat telt uitsluitend voor onze voorgangers in de leeszalen van de archieven.
Taal leeft, en ook de archieven en wij met onze moderne spullen.
Als we ons best doen....
Zullen Occo- en Cosmoniemen ook vroeg of laat in de dikke van Dalen verschijnen?

Succes,

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.