Noord-Brabant kent een fijnvertakt netwerk van natuurlijke hoofdwaterlopen. Water heeft op allerlei manieren de geschiedenis van deze provincie bepaald. De oorspronkelijke Brabantse steden zijn allemaal ontstaan aan het water. Ofwel direct daaraan, zoals Bergen op Zoom, Willemstad, Woudrichem, Heusden en Grave. Ofwel iets verder landinwaarts, op de overgang van klei naar zand: Steenbergen, Klundert, Geertruidenberg, Breda, Den Bosch. De rivieren, voor zover ze bevaarbaar waren, dienden en dienen deels nog steeds als transportmiddel.
Waar geen of te kleine rivieren stromen, daar groef de mens zo nodig kanalen. Turfvaarten in West-Brabant en de Peel, maar ook de grote kanalen, van belang voor de groei van jongere steden of belangrijke handelsplaatsen in de 19e en 20e eeuw. Tilburg, Eindhoven en Veghel hebben hun ontwikkeling mede te danken aan het Wilhelminakanaal, Het Eindhovens Kanaal, het Beatrixkanaal en de Zuid-Willemsvaart. Wie weet hoe groot Oss inmiddels zou zijn, als men niet meer dan zestig jaar had gedaan over wat uiteindelijk het Burgemeester Delenkanaal is geworden?
Het jongste kanaal in Brabant is het Máximakanaal. Dat werd aangelegd om de hinder voor zowel het wegverkeer als de scheepvaart door de ophaalbruggen over de smalle Zuid-Willemsvaart in 's-Hertogenbosch te verminderen.
Klik op de kaart hierboven op de rivier of het kanaal van je keuze om er meer over te weten te komen. Of klik op een van de personen, die een belangrijke rol hebben gespeeld bij het beheersen van de waterwegen in Brabant.
